Vertrokken VVD’er Klaas Dijkhoff: ‘In 2 procent van de gevallen maken we rationele keuzes’
Voormalig VVD-fractievoorzitter Klaas Dijkhoff gaat zijn geld verdienen met de kennis en inzichten die hij de afgelopen jaren mede heeft ontwikkeld in de campagnes voor de VVD. Hij gaat samen met gedragswetenschappers en campagnestrateeg Bas Erling bedrijven, artiesten en politieke partijen adviseren over gedragsinzicht, strategie en positionering.
“Nog te vaak wordt uitgegaan van het idee dat mensen lijstjes maken en rationele afwegingen. Dat doen we in twee procent van de keuzes die we maken. In die andere 98 procent van de gevallen doet je onbewuste systeem het werk”, zegt Dijkhoff in WNL Op Zondag op NPO 1.
Dijkhoff, ook enkele jaren staatssecretaris van Justitie in Rutte-II, verliet in april de Tweede Kamer. Hij werd lange tijd gezien als mogelijk opvolger van VVD-leider Mark Rutte, maar hij maakte in oktober bekend dat hij zich niet meer verkiesbaar stelde.
‘Waarom doen wij wat we doen?’
“Degene die het best snapt hoe mensen echt werken, wat er echt in ons hoofd omgaat en waar we onze keuzes op baseren, die wint”, legt Dijkhoff het idee van zijn nieuwe bedrijf, Sue & The Alchemists, uit. “Dat vereist vooral veel inzicht in de vraag: waarom doen wij wat we doen? En waarom maken we een bepaalde keuze nu, die we eigenlijk anders willen maken?”
Daar ligt volgens hem de sleutel. Dijkhoff: “Of je nou meer leden wil als omroep, meer kiezers als partij of meer klanten als ondernemer; je moet je goed verdiepen in hoe wij keuzes maken en in alle onbewuste patronen die er een rol bij spelen.”
Red Bull
Een bedrijf dat goed weet hoe je dat doet, is Red Bull. Toen het bedrijf zijn energiedrankje op de markt bracht, waren testpanels niet enthousiast. Sterker nog: nooit werd een drankje tot dan lager beoordeeld. “De logische keuze was geweest: we gaan het lekkerder maken en opnieuw testen. Maar bij Red Bull hebben ze het omarmt en beseft dat het smaakje in je hersenen triggert dat het bijzonder moet zijn”, zegt Dijkhoff.
“Er zijn ook mensen die zeggen dat Red Bull smaakt naar hoestsiroop met prik. Het doet denken aan medicijnen. Als het zo raar smaakt, moet het wel die superpower hebben”, legt hij uit. Ook werd het energiedrankje in steeds kleinere verpakkingen verkocht, voor meer geld. Dijkhoff: “Al die dingen triggeren het idee dat het wel bijzonder moet zijn en versterken het effect dat je energie krijgt. Deels door de stoffen, maar ook door een placebo-effect.”
Politiek
Ook onze politieke keuzes worden vaak gemaakt in het onderbewustzijn, zegt Dijkhoff. De Amerikaanse televisiemaker Larry King liet Donald Trumpstemmers in 2018 een nepvideo zien waarin Trump vertelt dat hij een vaderschaptest heeft gedaan, omdat hij wil weten of Ivanka echt zijn dochter is. “Ik wil niet na jaren ontdekken dat ze toch beschikbaar was”, zegt de voormalig president daarin. De aanhangers van Trump praten de opmerkingen goed.
“De identiteitslink tussen deze mensen en Trump is zo sterk, dat zelfs als je met feiten aankomt, dat backfired. De steun wordt nog groter. Aan het einde van het fragment zijn ze het er over eens dat als de Democraten de video in handen krijgen, ze het gaan misbruiken en uitbuiten. Ze zijn bereid Trump te verdedigen. Dat komt omdat je de dingen die niet in je straatje passen, eerst probeert te filteren.”
‘Het werkt bij iedereen’
Een soortgelijk experiment is gedaan met supporters van Hillary Clinton, de tegenstander van Trump in de Amerikaanse verkiezingen van 2016. Dijkhoff: “Daarin zegt Clinton: ‘Ik vind het zo fijn dat ik een keer voor bankiers sta, want jullie zijn zoveel belangrijker dan anderen. Ik hoef vandaag ook geen Spaans te spreken, dat vind ik zo fijn’. In de video zie je dat ook Latino voters haar verdedigen.”
“Het grootste gevaar is, is dat je denkt dat dit soort mechanismes werken bij een bepaald soort mensen. Het werkt bij iedereen”, beklemtoont het voormalig Kamerlid. Hij gaat “de komende tijd” waarschijnlijk geen Nederlandse politieke partijen adviseren.
LEES OOK: CDA-prominent Onno Ruding: ‘Niet in kabinet met twee linkse partijen’
Door: Peter Visser
Maak nu het verschil. Het telt. Word lid van WNL. Klik hier
Nederland het nieuwe Mexico aan de Maas?
Is de angst voor ‘de enge man in de bosjes’ terecht? Worden er tegenwoordig meer moorden gepleegd door verwarde mensen? En is Nederland het nieuwe Mexico aan de Maas?
Misdaadjournalist Gerlof Leistra en criminoloog Marieke Liem hebben samen een boek geschreven waarin ze mythes over moord doorprikken. Ze zijn te gast bij Maaike Timmerman in Het Misdaadbureau. Onderzoeksjournalist Noa van Oostrom heeft het boek al mogen lezen.
La dolce vita in Italië
De arbeidsmarkt in Italië ligt op zijn gat. Jonge hoogopgeleide Italiaanse millennials komen niet aan de bak en als zij al werk hebben, komen zij daar amper van rond. Is het leven voor deze generatie nog houdbaar in Italië?
Presentator Menen Seijkens is in Italië en doet onderzoek.
De politie is donderdag aan het begin van de avond in groten getale aanwezig bij de Roeterseilandcampus van de Universiteit van Amsterdam (UvA). Daar heeft…
Lees meerVan de 36 mensen die woensdag zijn aangehouden bij de pro-Palestijnse protesten op en bij het Binnengasthuisterrein in Amsterdam, zitten er nog 31 mensen vast….
Lees meerIn het aanmeldcentrum in Ter Apel hebben niet eerder zo veel mensen overnacht als in de nacht van woensdag op donderdag. Dat meldt een woordvoerder…
Lees meerPolitiechef in Amsterdam Frank Paauw zegt dat er bij pro-Palestijnse demonstraties gisteren in totaal 36 mensen zijn opgepakt. Bij de demonstraties zijn ook vijf agenten…
Lees meerDemissionair premier Mark Rutte heeft zijn afkeur uitgesproken over de pro-Palestijnse demonstraties op het Binnengasthuisterrein van de Universiteit van Amsterdam (UvA) en op het Rokin…
Lees meerIn het aanmeldcentrum in Ter Apel hebben in de nacht van woensdag op het donderdag voor het eerst sinds de gerechtelijke uitspraak meer dan 2400…
Lees meerIn Dordrecht zijn drie Stolpersteine verdwenen voor een woning aan de Boomstraat, die herinneren aan de Joodse familie Cohen de Heer. Dat meldt RTV Dordrecht….
Lees meerExtinction Rebellion (XR) gelast de vreedzame protestmars tegen politiegeweld af die donderdagmiddag zou worden gehouden in Den Haag. De organisatie meldt in een bericht “geschokt”…
Lees meerJoost Klein gaat donderdagavond eindelijk zijn grote droom waarmaken. Na maanden van voorbereiding maakt de artiest zijn opwachting tijdens het Eurovisie Songfestival in Malmö, waar…
Lees meerDe Israëlische zangeres Eden Golan is woensdag tijdens een generale repetitie van de tweede halve finale van het Eurovisie Songfestival uitgejoeld door publiek in de…
Lees meerDe Verenigde Staten leveren Israël geen wapens meer als het doorgaat met de belegering van de stad Rafah in de Gazastrook. Dat zegt president Joe…
Lees meerFriestalige medewerkers van ING mogen nu ook Fries praten met klanten, als de klant dat wil, zeggen ING en de Friese gedeputeerde Eke Folkerts (Taal)….
Lees meerEnergiebedrijven mogen kosten in rekening brengen bij eigenaren van zonnepanelen, mits deze niet onredelijk zijn. Dat concludeert de Autoriteit Consument & Markt (ACM) na onderzoek….
Lees meerDe barricade die door demonstranten is opgeworpen bij de pro-Palestijnse bezetting van een terrein van de Universiteit van Amsterdam wordt verder opgehoogd. Actievoerders verstevigen de…
Lees meerIsraël ziet geen signalen van een doorbraak bij het overleg in Caïro over een staakt-het-vuren in de Gazastrook. De delegatie van het land blijft wel…
Lees meer