Russen de straat op na toespraak Poetin, honderden mensen gearresteerd

In verschillende Russische steden zijn woensdag volgens een burgerrechtenorganisatie 1386 mensen gearresteerd tijdens protesten die volgden op de tv-toespraak van Vladimir Poetin. De Russische president mobiliseerde daarin een deel van de bevolking voor de strijd in Oekraïne. Of daar in Rusland massaal tegen wordt geprotesteerd, is volgens een VS-functionaris op dit moment nog niet duidelijk.

De Russische burgerrechtenorganisatie OVD-Info meldde even na middernacht 1386 arrestaties in 38 Russische steden. Vooral in Sint-Petersburg (541 arrestaties) en Moskou (509 arrestaties) zou volgens de onafhankelijke organisatie zijn gedemonstreerd tegen de beslissing van Poetin om 300.000 reservisten op te roepen.

LEES OOK: Ruslandkenner Pjotr Sauer: ‘Nog veel meer Russische jongens worden kanonnenvoer’

Ook werd na de toespraak van Poetin in Rusland massaal gegoogeld op ‘hoe breek ik mijn arm?’. Rusland verhoogde afgelopen week de celstraffen voor mannen die weigeren te vechten aan het front naar tien jaar.

Steun Poetin neemt af

Volgens kolonel Han Bouwmeester neemt het vertrouwen in Poetin in eigen land in hoog tempo af. “Meer dan 80 procent van de Russische bevolking stond aan het begin van de oorlog achter Poetin. De afgelopen maanden is dat aantal gezakt tot 70 procent. Nu de oorlog aan het kantelen is en het initiatief veel meer bij Oekraïne ligt, zie je dat de steun heel snel afbrokkelt”, vertelt hij in Goedemorgen Nederland op NPO 1.

“Afgelopen week waren er ook raadsleden in Sint-Petersburg die zich uitspraken tegen Poetin. Dus je ziet haarscheurtjes ontstaan”, aldus Bouwmeester, die desondanks niet verwacht dat Poetin wordt afgezet. “Ik heb het idee dat hij nog steeds stevig in het zadel zit.”

Volgens Ruslandkenner Pieter Waterdrinker bevindt Poetin zich in een lastige spagaat. “Hij heeft te maken met het volk dat nu de straat opgaat, maar ook met de macht”, zei hij woensdagavond in Op1. In Rusland woedt volgens Waterdrinker een machtsstrijd. “Poetin moest afgelopen week kiezen tussen mobilisatie op aandringen van het Kremlin en het volk. Hij heeft gekozen voor de hardliners in het Kremlin omdat hij die blijkbaar meer vreest.”

16.500 mensen opgepakt

Een functionaris van het Witte Huis heeft aan persbureau Reuters laten weten dat het “nog te vroeg is” om een realistisch beeld te schetsen van de omvang van de protesten in Rusland. Vrije pers wordt door het Kremlin geblokkeerd. Het Russische ministerie van Binnenlandse Zaken heeft het in een verklaring slechts over “kleinschalige protesten”.

Volgens OVD-Info zijn sinds de oorlog in Oekraïne begon meer dan 16.500 mensen opgepakt in Rusland bij demonstraties tegen de invasie. Demonstranten riskeren lange gevangenisstraffen. Deze week werd ook een wet geïntroduceerd waardoor Russen die weigeren mee te vechten tien jaar celstraf kunnen krijgen.

Niet alleen in Rusland wordt geprotesteerd tegen de mobilisatie van de bevolking. Woensdagavond werd ook bij de Russische ambassade in het Poolse Warschau gedemonstreerd, zo is op beelden van Poolse media te zien.

Russen naar Finland

Een dag na de afgekondigde gedeeltelijke mobilisatie in Rusland, is de drukte bij de grenzen met de buurlanden toegenomen. De Finse grenswacht zegt dat het aantal Russen aan de grens “duidelijk is gestegen”.

Finland deelt een grens van 1300 kilometer met Rusland. Volgens de grenswacht is het druk, maar is de situatie nog onder controle. De Finse grens is een van de weinige plekken waar Russen nog via land het Westen kunnen bereiken. De Baltische landen hebben de grenzen al vrijwel volledig dichtgegooid en willen geen Russische deserteurs opvangen. Finland beraadt zich ook op strengere visaregels.

Bij de Russische grens met Georgië staan volgens mediaberichten inmiddels ook lange rijen. Volgens het Kremlin is dat overdreven en is er geen sprake van een exodus bij de grenzen en op vliegvelden.

LEES OOK: Defensie woedend op Buitenlandse Zaken over levering pantserhouwitsers

Door: Peter Visser