Het beveiligingsstelsel moet grondig op de schop: ‘Minister moet schoon schip maken’
Miscommunicatie, conflicterende belangen en een structureel gebrek aan evaluatie: het Nederlandse beveiligingsstelsel moet grondig op de schop. Dat is de snoeiharde conclusie van een rapport van de Onderzoeksraad voor Veiligheid over een reeks moorden, die begon bij de moord op de broer van de kroongetuige bij het Marengoproces. Minister Yeşilgöz (VVD) komt later vandaag met een reactie. Strafrechtadvocaat Jillis Roelse zegt bij Goedemorgen Nederland dat hij verwacht “dat deze minister schoon schip zal maken”.
Afgelopen jaren is de criminaliteit veranderd volgens Roelse. Er zijn volgens het rapport bij het Openbaar Ministerie (OM) stelselmatig gebreken aangetoond op het gebied van beveiliging en bewaking van onder meer familieleden van de kroongetuige, advocaten, rechters, officieren en journalisten. Roelse zegt: “Je onderschat dat we een heel andere werkelijkheid zijn binnengestapt met aanslagen op media en beveiliging van journalisten.”
Naïviteit
Roelse wijst met name op de naïviteit die speelt bij de mensen binnen het OM en het bagatelliseren van dreigende situaties. “Je zag een soort opbouw vanaf 2016: een aanslag op de Telegraaf, Panorama en bedreigingen van misdaadjournalisten. Tot ineens de broer van de kroongetuige, mijn collega Derk Wiersum en Peter R. de Vries werden vermoord. Het beeld dat het ‘nooit zo zou kunnen lopen’ hebben we niet meer in Nederland. Criminaliteit is anders geworden.”
Het is volgens Roelse vereist dat “de mensen binnen het OM een totaal andere mindset nodig hebben: een cultuuromslag. Een ding kun je wel uit dit rapport halen: dat is dat naasten van de kroongetuigen de afgelopen jaren zo alleen hebben gestaan in hun schreeuw om beveiliging.” Zo moest onder meer de broer van de kroongetuige zelf een kogelwerend vest aanschaffen. “Het OM had het idee dat ze zelf in staat zijn om een afweging te maken en daarom liever geen informatie van buiten wilden aannemen.”
Zeven aanbevelingen
De Onderzoeksraad voor Veiligheid komt met zeven aanbevelingen om de beveiliging van personen te verbeteren. Volgens Roese zijn de belangrijkste aanbevelingen uit het rapport dat er een betere informatiedeling moet komen en dat er ook voldoende capaciteit beschikbaar wordt gesteld om de veiligheid van de beveiligde personen te kunnen garanderen. Dat geldt dus ook voor de personen die de beveiliging moeten uitvoeren. “Je moet bijvoorbeeld geen discussie krijgen over wie de rekening betaald wanneer er een hotel geregeld moet worden. Of dat je iemand – en dit is echt gebeurd – in je eigen auto naar een safe house brengt, omdat er geen gepantserde wagen is”, vertelt de strafrechtadvocaat.
Kunnen dezelfde mensen deze cultuuromslag dan wel volbrengen? Roelse denkt dat er al veel goede stappen zijn gezet. Hij zegt dat sinds het rapport enkele weken is verschenen, er binnen het OM het idee is opgekomen dat de dingen echt anders moeten. “De hoofdofficier van Midden-Nederland heeft inmiddels ook op verzoek van de familie van Nabil B., de kroongetuige, de taken neergelegd als het gaat om beveiliging. Een heel belangrijke stap.”
Praten met de mensen in de praktijk
Minister Yeşilgöz voor Veiligheid en Justitie moet met de aanbevelingen aan de slag. Later vandaag zal ze met een reactie op het rapport komen en aangeven hoe ze de adviezen van de Onderzoeksraad gaat verwerken. Toch is het een vrij late reactie van de minister op onlangs al verschenen rapport. “Dat begrijp ik wel”, zegt Roelse. “Je leest zelden zo’n rapport. Ik begrijp haar reactie wel dat ze zegt dat ze zich hier heel goed op wil voorbereiden en met veel mensen wil praten.”
Wat de minister volgens de strafpleiter goed doet, is dat ze in tegenstelling tot haar voorgangers ook met mensen praat die in de praktijk staan. “De agenten op straat, de mensen in de meldkamer, dus niet alleen de hoge bobo’s. Echt de mensen die het iedere dag moeten doen.” Hij heeft vertrouwen dat de minister het rapport niet naast zich neer zal leggen.
Moet de minister aftreden?
Wel is opvallend dat niemand het erover heeft dat de minister zou moeten aftreden, wat in soortgelijke gevallen wel aan de hand zou zijn. “Dat klopt, ze is natuurlijk de eindverantwoordelijke”, reageert Roelse. “Ze zit er nog niet heel erg lang. Dit is natuurlijk iets van de jaren die voor haar lagen. Ik geloof niet heel erg in het wisselen van ministers, maar dan moet je wel laten zien en dat zal de praktijk moeten uitwijzen, dat er een cultuuromslag moet komen binnen het OM. Het gaat heel erg om: wat gaat er veranderen en laat je zien dat het in de praktijk anders kan.”
Lees ook:
Door: Matthijs Meulblok
Maak nu het verschil. Het telt. Word lid van WNL. Klik hier
Antisemitisme anno 2024
Van een militair die de Hitlergroet brengt tot een imam die oproept om joden te haten. Aan de vooravond van Dodenherdenking staat Het Misdaadbureau in het teken van antisemitisme anno 2024.
Presentator Maaike Timmerman gaat in gesprek met historicus Coks Donders en Telegraaf-journalist Silvan Schoonhoven. Het aantal meldingen van Jodenhaat neemt schrikbarend toe, maar worden de daders ook opgespoord en berecht? Onderzoeksjournalist Noa van Oostrom zoekt het uit.
Stand van Nederland: Generatie Europa: de huizencrisis in Ierland
Blijft het overal twee minuten stil tijdens de Dodenherdenking? Ons land staat onder hoogspanning, talloze activisten dreigen met acties. Presentator Maaike Timmerman neemt het in…
Lees meerDe provincie Gelderland heeft vrijdag een vergunning verleend voor het gebruik van een paintballgeweer tegen een wolf op de Noord-Veluwe. De provincie meldt dat het…
Lees meerDe Europese Unie en Spanje hebben een netwerk blootgelegd van websites die een sleutelrol zouden spelen in het verspreiden van Russische propaganda. De websites deden…
Lees meerEnkele verwaarloosde honden, katten en varkens en tientallen kippen en sier- en zangvogels zijn woensdag in beslag genomen in de gemeente Echt-Susteren. Het is voor…
Lees meerRechtbanken in ons land hebben het afgelopen jaar 24 antisemitisme-strafzaken behandeld. Dat is het hoogste aantal in vijf jaar tijd en een verdubbeling ten opzichte…
Lees meerHet aantal schademeldingen na het noodweer in delen van het land donderdag is opgelopen tot ruim boven de 200, melden verzekeraars Interpolis en Nationale-Nederlanden (NN)….
Lees meerDe 101-jarige Canadese oorlogsveteraan George Brewster mag in de nacht van 4 op 5 mei in Wageningen het Bevrijdingsvuur ontsteken. Het aanmaken van het vuur,…
Lees meerWNL In de Kantine is op deze speciale dag te gast tijdens de Nationale Jongerenherdenking in het nieuwe Luxor in Rotterdam Thomas van Groningen en…
Lees meerMeer dan 250 verzetshelden en andere gevangenen uit het Oranjehotel zijn in de Tweede Wereldoorlog op de Waalsdorpervlakte bij Scheveningen door de Duitsers om het…
Lees meerTweede Kamerlid van de BoerBurgerBeweging Gijs Tuinman wil Oekraïense dienstplichtigen die in Nederland verblijven niet terugsturen. Hij vindt dat zij zelf de morele plicht moeten…
Lees meerWanneer supermarkten producten van telers en verwerkers niet in hun schappen willen hebben, moet er een andere bestemming voor gezocht worden. Veelal worden deze ‘afvalproducten’…
Lees meerBestuurslid van het Nationaal Comité 4 en 5 mei Onno Hoes hoopt dat de maatregelen die zijn genomen tijdens de Nationale Dodenherdenking op de Dam…
Lees meerHet Nationaal Comité 4 en 5 mei komt met het initiatief van vrijheidsmaaltijden. Er wordt soep geserveerd, dat moet dienen als smeerolie voor goede verhalen….
Lees meerHoud je mond tijdens de twee minuten stilte op 4 mei! Dat vinden negen op de tien Nederlanders. Uit onderzoek van EenVandaag blijkt dat het…
Lees meerVeteraan en actief militair Buddy is morgen tijdens de Nationale Dodenherdenking op 4 mei één van de 60 veteranen die op de Dam een erehaag…
Lees meer