Belastingdienst controleert zzp'ers strenger, maar betaalt zelf boete: 'En dat van belastinggeld!'
Het is alle hens aan dek voor ruim 1 miljoen ZZP'ers in Nederland. Vanaf 1 januari gaat de Belastingdienst strenger controleren op schijnzelfstandigheid, terwijl juist de fiscus zelf niet aan de aangescherpte regelgeving voldoet, betoogt MKB-voorzitter Jacco Vonhof.
De Belastingdienst gaat boetes opleggen aan bedrijven die zzp'ers inhuren, maar zij volgens de regels eigenlijk in loondienst werken. "We gaan nu de hele groep zzp'ers targetten", zegt Vonhof in Goedemorgen Nederland op NPO 1. "Iedereen is onderdeel van onderzoek, waardoor onrust ontstaat."
Uitgerekend de fiscus huurt de meeste zzp'ers in. "En juist de Belastingdienst zegt: 'We kunnen niet zonder zzp'ers, dus betalen we alvast de boete.' En dat gebeurt met belastinggeld! Hoe dan?! Dat lijkt me toch wel een signaal", stelt de MKB-voorman.
In Nederland zijn er inmiddels zo'n 1,2 miljoen zzp'ers. "De Wet DBA is ooit bedacht om aan te tonen dat je als zzp'er echt zelfstandig was", vervolgt Vonhof. Inmiddels gaat het over de Wet VBAR. "Daarbij moet je kunnen aantonen dat je echt een opdrachtgever-opdrachtnemer-relatie hebt en geen werkgever-werknemer-relatie."
Die regelgeving is ontstaan om schijnzelfstandigheid tegen te gaan. "Inmiddels is die term opgerekt. Het gaat nu ook om zij-aan-zijwerkers en over heel de zelfstandigengemeenschap. Mensen die écht zelfstandig zijn, maken zich nu grote zorgen. Opdrachtgevers zeggen tegelijkertijd dat ze het ook niet meer weten. Als een opdrachtgever wordt gecontroleerd en iemand blijkt volgens de norm tóch werknemer te zijn, moet hij alle premies gaan betalen."
Hoe blijft sociale stelsel betaalbaar?
Voormalig VVD-politicus Halbe Zijlstra wordt per 22 maart 2025 voorzitter van de NBBU (Nederlandse Bond van Bemiddelings- en Uitzendondernemingen). "Dan gaat het over de brede flex." Volgens Zijlstra wordt er onvoldoende onderscheid gemaakt tussen "een klein groepje" dat daadwerkelijke schijnzelfstandige is en "de meeste zzp'ers" die als zelfstandige werken vanuit de overtuiging flexibeler te zijn.
Het fundamentele probleem volgens Zijlstra dat ter tafel ligt, is hoe we het sociale stelsel in de benen houden, terwijl er een grote groep zzp'ers is. "Ik denk dat je beter kan kijken naar een stelsel waarin zzp'ers net als werknemers bijdragen aan het sociale stelsel, zodat dat niet in gevaar komt, in plaats van wanhopig te proberen iedereen in een vaste baan te drukken."
Hij roept politiek Den Haag op te kijken naar zo'n soort stelsel en niet "proberen iedereen terug te drukken naar de jaren 50". Vonhof denkt dat veranderingen binnen arbeidsovereenkomsten een andere oplossing zou kunnen zijn. "Zekerheden hoef je misschien niet altijd in de arbeidsovereenkomst te regelen. Nu is dat voor veel mensen een sleutel tot zekerheid. Als je dat anders regelt, wordt de aard van zo'n overeenkomst minder interessant."