Mohammed Mohandis (PvdA): stekker moet uit Ongehoord Nederland

PvdA-Tweede Kamerlid Mohammed Mohandis roept staatssecretaris Gunay Uslu (Cultuur en Media) op Ongehoord Nederland (ON!) uit het publieke omroepbestel te zetten. “Twee keer geel is rood, drie keer geel is donkerrood. De stekker moet eruit”, zegt Mohandis in Goedemorgen Nederland op NPO 1.

Dinsdag werd bekend dat de NPO van plan is ON! een derde financiële sanctie op te leggen naar aanleiding van een rapport van de ombudsman van de publieke omroep. Daarin staat dat de omroep de journalistieke code van de NPO in het tweede seizoen van het programma Ongehoord Nieuws “stelselmatig heeft overtreden”.

Mohandis: “We vroegen ons al in december af, toen Ongehoord Nederland een eerste sanctie had gekregen: wat nou als er een tweede sanctie volgt? De Tweede Kamer heeft toen bij meerderheid gezegd: we moeten het sanctiebeleid aanscherpen, omdat niet helder is wanneer de staatssecretaris kan ingrijpen. De wet zegt nu: twee keer geel is rood.”

“De tweede gele kaart is al in december gegeven en er is nu zelfs een derde gele kaart aangekondigd. Op een gegeven moment moet de mediawet worden nageleefd, die mag je niet laten versloffen. Er moet worden ingegrepen”, zegt het Kamerlid.

Journalistieke codes

Hij benadrukt dat niet de politiek maar de ombudsman van de NPO beoordeeld of omroepen de journalistieke codes naleven. “En die ombudsman stelt vast dat dat stelselmatig niet gebeurd bij Ongehoord Nederland. Als een omroep zich meerdere keren niet houdt aan de regels en daarvoor is gesanctioneerd, is het een keer einde oefening. Dat moment is nu zeker gekomen.”

Volgens Mohandis “hollen we de mediawet uit” als ON! niet uit het omroepbestel wordt gezet. “De spelregels moeten gelden voor alle omroepen. Nieuwe binnenkomers, die programma’s maken met belastinggeld, hebben zich ook te houden aan regels.” Als er geen consequenties verbonden worden aan de bevindingen van de NPO-ombudsman, “schept dat een precedent voor andere omroepen”, waarschuwt de PvdA’er.

Hij “wil benadrukken dat het niet gaat om (het inperken van) de vrijheid van meningsuiting. Als ON! zich niet aan de regels houdt, kunnen ze op een ander platform hun ding doen, maar niet van belastinggeld”.

Ook D66 en CDA willen dat de NPO consequenties verbindt aan de derde sanctie die de publieke omroep in korte tijd wil uitdelen aan ON!. Ook D66 wil dat de NPO een verzoek indient bij staatssecretaris Uslu om de vergunning van ON! in te trekken. Het CDA gaat nog niet zover en wil dat de NPO duidelijk maakt wat deze van plan is met de omroep.

Censuur?

Historicus en journalist van Elsevier Weekblad Geerten Waling vindt dat het verbieden van ON! grenst aan censuur. “Ongehoord Nederland maakt zich niet bepaald populair bij de andere omroepen, maar wordt ook een beetje als melaats behandeld en ligt enorm onder een vergrootglas. Dat was al zo voor de eerste sanctie.”

“Ze hebben zich niet altijd aan de journalistieke codes gehouden, dat wil ik niet goedpraten. Maar ik denk wel dat als je zo duidelijk naar één omroep kijkt, je altijd wel wat vindt. Ik denk dat er genoeg voorbeelden zijn bij andere programma’s en omroepen, zoals de presentatrice van Op1 (Natasja Gibbs, BNNVARA, red.) die het had over Israël als apartheidsregime”, zegt Waling.

“Dat is heel duidelijk een omstreden uitspraak, waar je je als objectieve journalist niet aan zou moeten wagen. Daar komt nu ook een onderzoek naar, maar je kunt dan wel bezig blijven”, zegt de opiniemaker. “We hebben een bestel met omroepen die allemaal hun eigen karakter moeten kunnen hebben. Dan kun je niet al te snel omroepen gaan verbieden. Dat zou op censuur lijken.”

‘Het is een keer klaar’

Mohandis benadrukt dat het wat hem betreft niets met censuur te maken heeft. “Wij zijn een grote voorvechter van een pluriform bestel. WNL en PowNed bewijzen dat dat kan en ook in de toekomst zullen er nieuwe toetreders zijn. Maar als van een omroep met een voorlopige erkenning door een NPO-ombudsman wordt gezegd dat zij alle regels stelstelmatig overtreden en er sancties worden opgelegd, zegt de mediawet: het is een keer klaar.”

“Ik ben niet degene die programma’s recenseert, de staatssecretaris ook niet. Maar als er genoeg ligt om in te grijpen conform de wet, dan móét je ook ingrijpen”, herhaalt de PvdA’er. “De heer Arnold Karskens (voorzitter Ongehoord Nederland, red.) kan dan naar de rechter stappen, maar ik wil niet dat hij de mediawet op zijn eigen manier beleefd en uitleeft.”

Mohandis vindt het vooral schadelijk dat ON! volgens de ombudsman nepnieuws verspreidt. “Maar het gaat ook over hoe je omgaat met een sanctie. Als er een gele kaart wordt gegeven, hoop je dat een omroep tot een beetje zelfreflectie komt. Dat is hier totaal niet aan de orde. Er is geen enkele vorm van zelfreflectie”, besluit het Kamerlid.

Lees ook: 

NPO wil Ongehoord Nederland derde sanctie opleggen

Door: Peter Visser