Poetin sluit spanningen met Finland en Zweden niet uit na toetreding tot NAVO

De NAVO-top loopt vandaag ten einde. Het gaat in Madrid vooral over de toetreding van Finland en Zweden tot het bondgenootschap en de rol die Turkije daarin speelt. Inmiddels heeft ook de Russische president Vladimir Poetin van zich laten horen.

Hij sluit spanningen met de twee Scandinavische landen niet uit als zij hun lidmaatschap doorzetten. Het gaat er dan vooral om of de NAVO wapens posteert in landen die grenzen aan Rusland.

Daar is volgens diplomatiedeskundige Robert van de Roer al over gesproken. “NAVO gaat een macht van 300.0o0 man mobiliseren. Ze gaan gedeeltelijk in die landen zitten en oefenen. Daar hoort ook wapentuig bij”, zegt hij bij Goedemorgen Nederland op NPO 1. “Daar ga je in de regio iets van zien. De NAVO gaat zich daar niet verstoppen.”

Schuld van Poetin

Van de Roer benadrukt dat “de NAVO niet uit is op een conflict met Rusland” en dat dit alles “allemaal het gevolg is van wat Poetin heeft gedaan”.

De Rus wilde minder NAVO, maar krijgt nu te maken met meer NAVO. “Poetin zal dit voor binnenlandse consumptie in zijn eigen narratief plaatsen, dat de NAVO imperialistisch is en slechte bedoelingen heeft.” Maar op internationaal niveau is het volgens Van de Roer echter “absoluut vernederend”.

Hoe dan ook vindt Van de Roer dat de NAVO wapens moet blijven leveren aan Oekraïne. “Want anders wint Poetin”, zegt hij. Ook dit is vandaag een agendapunt in de Spaanse hoofdstad: de oorlog in Oekraïne.

Rol van Turkije

Turkije lag lang dwars als het ging om het toetreden tot de NAVO van Zweden en Finland, maar inmiddels heeft president Recep Tayyip Erdoğan een draai gemaakt. De vraag is wat daar tegenover staat. “De strategie van Erdoğan is tweeledig”, zegt Turkije-kenner Aylin Bilic. “Enerzijds is het voor Turkije belangrijk dat het land onverdeeld blijft. Dus alle vormen van dreiging zullen zijn aanpakken, ook op wereldtoneel.”

Anderzijds is dit “een verkapte verkiezingscampagne”, gaat Bilic verder. “Want hij heeft intern geen enkele populariteit, omdat het economisch heel slecht gaat.” Om op deze manier als wereldleider gezien te worden, gaat Erdoğan helpen “volgend jaar stemmen te trekken”.

Erdoğan op wereldtoneel

Of Erdoğan ook daadwerkelijk een grotere rol gaat spelen op het wereldtoneel trekt Van de Roer in twijfel. “Dit is transactioneel gedrag. Hij wil altijd ergens een slaatje uit slaan, maar hij heeft een relatieve kat in de zak gekregen”, zegt de diplomatiedeskundige.

Dat heeft te maken met wat in het memorandum staat dat Finland, Zweden en Turkije hebben ondertekend. Daarin wordt onder meer gesproken over het stoppen van wapenembargo’s en het stoppen van de steun aan Syrisch-Koerdische milities. Turkije eist zelfs een uitleveringsverdrag, waarin uitlevering van Gülenaanhangers en sympathisanten van de terroristische beweging PPK wordt verwacht. Maar in dat memorandum “staat niks bindends”, legt Van de Roer uit. Het zijn dus als het ware beloftes. Wat Erdoğan “écht wil zijn F16’s van Joe Biden”. Al is het onduidelijk of de Amerikaanse president die zal leveren.

Grote concessies heeft Erdoğan dus niet gekregen, maar hij heeft “wel iets om thuis te verkopen”. En dat is ook wat waard, volgens Van de Roer. “Net als bij Poetin moet het thuispubliek worden bediend.”

LEES OOK: Minister Ollongren: Nederland moet Oekraïne blijven steunen met zware wapens

Door: Vick ten Wolde