VVD-Kamerlid wil ‘vorm van erkenning van Staat’ voor Julio Poch: ‘Acht jaar vastgezeten’

De VVD wil dat er erkenning komt voor Julio Poch, de Nederlands-Argentijnse piloot die jarenlang onterecht vastzat in Argentinië. De Tweede Kamer debatteert dinsdagavond over de kwestie.

Volgens VVD-Kamerlid Ulysse Ellian is het belangrijk om stil te staan het leed van Poch en zijn familie. “Er valt heel veel te zeggen over wel of geen stukken die naar de Kamer zijn gestuurd, maar hij heeft acht jaar onterecht vastgezeten. Voor mij is het van belang dat we ook stilstaan bij hem en zijn familie en hoe zij verder kunnen”, zegt hij in Goedemorgen Nederland op NPO 1.

Poch en zijn familie hebben niks aan eventuele politieke consequenties, zegt Ellian. Hij hoopt op “een vorm van erkenning van de Staat”. “En in ieder geval een blijk dat er niet juist gehandeld is. Hij is uitgeleverd op een manier die niet deugt en heeft onterecht vastgezeten. Het debat zou daarover moeten gaan.”

‘Schandvlek’

Poch werd in Argentinië verdacht van betrokkenheid bij de zogenoemde dodenvluchten, waarbij tegenstanders van de militaire dictatuur in de jaren tachtig uit vliegtuigen werden gegooid. Dankzij Nederlandse informatie werd hij in 2009 tijdens de laatste vlucht voor zijn pensioen gearresteerd. Na jaren in voorarrest te hebben gezeten werd Poch in 2017 door Argentijnse rechters vrijgesproken.

Nederland kon Poch niet uitleveren omdat hij ook de Nederlandse nationaliteit had, maar voorzag Spanje en Argentinië wel van informatie over een vlucht die Poch maakte naar Valencia waar hij werd opgepakt door de Spaanse autoriteiten. Een commissie deed onderzoek naar de zaak van Poch en oordeelde eerder dit jaar dat de overheid rechtmatig heeft gehandeld.

Strafrechtadvocaat Jillis Roelse noemt de zaak “een behoorlijke schandvlek in de Nederlandse rechtspleging”. “De Nederlandse Staat heeft op een hele dubieuze manier informatie uitgewisseld met de Spaanse autoriteiten, die gewoon aantoonbaar onjuist was. Dus het is goed dat er een debat over komt.”

D66 en SP willen gesprek over vergoeding

D66 en de SP willen dat minister Ferd Grapperhaus (Justitie en Veiligheid) in gesprek gaat over een vergoeding met Poch. De Nederlands-Argentijnse piloot heeft nog een zaak tegen de Staat lopen, en D66 en de SP willen dat de overheid zich coulanter opstelt. Het geld dat de Staat nu uitgeeft om de verdediging in de civiele zaak te voeren, kan beter aan Poch worden gegeven, vindt D66-Kamerlid Sjoerd Sjoerdsma.

Ook Michiel van Nispen van de SP wil dat Nederland iets doet om “het goed te maken”. “Jaag die man niet een civiele procedure in, maar ga met hem in gesprek”, zegt het Kamerlid.

‘Poch hoeft niet te rekenen op gebaar’

De commissie concludeerde ook dat er in 2007 een “vruchteloze poging” werd gedaan om te “interveniëren in het onderzoek”, uit de hoek van het Koninklijk Huis. De persoon die deze poging deed, zou hebben gezegd dat de situatie pijnlijk was voor prinses Máxima, wier vader deel uitmaakte van het regime in de jaren tachtig.

De Kamer vroeg eerder al om opheldering. Het OM stelde dat als er al sprake was geweest van een strafbaar feit, dat is verjaard, en dat er daarom geen onderzoek wordt gedaan door de rijksrecherche. Volgens de NOS heeft de inmiddels gepensioneerde piloot eind vorige maand via een brief van de landsadvocaat te horen gekregen dat hij niet op enig gebaar van minister Grapperhaus kan rekenen.

Pochs advocaat, Geert-Jan Knoops, begint nu ook een bodemprocedure tegen de staat. Hij wil dat de rechter alsnog vaststelt dat Nederland wel degelijk medeverantwoordelijk is voor de door Poch geleden schade. Knoops vindt dat Nederland dan ook aansprakelijk is, aldus de NOS. Poch had eerder dit jaar een gesprek met de minister over de slepende kwestie, in de hoop op erkenning.

Ook SP en D66 nemen geen genoegen met de gegeven uitleg en willen opheldering van minister Grapperhaus.

LEES OOK: Poch werd op ‘laffe manier’ uitgeleverd: ‘Beeld van nazi-regime speelde ook bij Maxima’

Door: Peter Visser