Kunnen we de tweede golf nog op tijd een halt toeroepen? ‘Halve maatregelen werken niet’

De tweede golf raast over ons land. De helft van Nederland is straks bestempeld als risicogebied en het aantal coronabesmettingen neemt in een rap tempo toe. De ic-afdelingen stromen vol en ziekenhuizen zijn alweer patiënten aan het herverdelen. Kunnen we het tij nog keren?

Alleen als we ons weer en masse aan de coronamaatregelen — handen wassen, in elleboog niesen en hoesten, geen handen schudden, afstand houden, niet te veel wisselende contacten — houden, zijn viroloog Ab Osterhaus en Diederik Gommers, voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Intensive Care (NVIC), het met elkaar eens. “We moeten het (de tweede golf, red.) doorbreken, en dat moeten we doen met elkaar”, zegt die laatste in Goedemorgen Nederland op NPO 1. “Dat is niet alleen je houden aan de regels, maar echt kijken naar je eigen gedrag. Hoe kunnen we dit virus met elkaar stoppen. Dat hebben we eerder laten zien, en we moeten het nu weer doen.”

Dat klinkt misschien simpel, maar men wordt lakser. Bovendien ontstaat er op dit moment een soort wantrouwen tegenover de wetenschap, ziet ook Osterhaus. “Maar die maatregelen zijn goed. Daar moeten we echt vanuit gaan.” Volgens de viroloog krijgen we het virus dan weer onder controle.

‘Die sterfgevallen komen eraan’

“Wat we gezien hebben zijn de jongeren die besmet raakten, en men dacht: dat loopt allemaal wel los”, vervolgt hij. “Dan krijg je de ziekenhuizen, dan krijg je de intensive care en dan krijg je de sterfgevallen. We zitten nu bij de ziekenhuizen en intensive care, en die sterfgevallen komen eraan.”

Voor het eerst sinds mei ligt het aantal ic-opnames boven de zogenoemde signaalwaarde. Dat betekent kort gezegd dat de ic’s overvol raken als we op dezelfde manier doorgaan. “We zien nu vooral in de Randstad dat eerst de ziekenhuizen vollopen, dus de gewone afdelingen. De ic’s komen daar achteraan”, legt Gommers uit. “Dus over veertien dagen zie je eigenlijk de druk op die ic’s staan. Nu liggen er meer dan honderd.” Half maart, aan het begin van de eerste golf, lagen er 95 mensen op de intensive care. “We moeten laten zien dat die curve weer gaat dalen. We zien nu al weken dat het iedere keer oploopt”, zegt de ic-arts. “Als we laten zien dat die positieve PCR-testen gaan afnemen, zul je ook zien dat het aantal ziekenhuis- en ic-opnames gaan afnemen.”

LEES OOK: Ziekenhuizen bereiden zich voor op ‘helse herfst’: ‘Alle hens aan dek’

Volgens Osterhaus zien we deze tweede golf een polarisatie ontstaan. “De jongere mensen krijgen de schuld. Oorspronkelijk leek het zo te zijn dat die jongeren dachten: ‘we krijgen die infectie wel, maar we worden niet ziek’. Men kon eigenlijk niet geloven dat we het uiteindelijk, een aantal weken later, terug zouden zien in de ziekenhuis- en ic-opnames.”

En dat laatste is wat er nu toch gebeurt. Om die reden denkt Osterhaus dat het belangrijk is dat de jongeren zich ook weer realiseren dat het indammen van het virus ook voor hen van belang is. “Voor de gezondheid van hun familie en wat de economie betreft. Die jongere mensen moeten ook allemaal een baan hebben, en als dit gaat leiden tot een complete lockdown zou dat slecht zijn.”

‘Als we niets doen gaat het fout’

Maar hoe gaat men zich dan beter aan die maatregelen houden? Volgens Osterhaus helpt het wanneer er een stip op de horizon gezet wordt: “Wat willen we nu eigenlijk?”

Osterhaus is van mening dat de aanpak van Nederland vanaf het begin, om steeds maar rond het reproductiegetal (hoe veel mensen worden er vanuit 1 mens besmet) van 1 te schommelen, al “verschrikkelijk gevaarlijk” was. “We realiseren ons niet dat een ‘beetje maatregelen’ niet helpen”, zegt hij. Nederland had eigenlijk, net als Nieuw-Zeeland en Australië, moeten proberen het virus het land uit te drijven. “We moeten heel consequent zijn en we moeten iedereen daarvan overtuigen.”

Als we niets doen gaat het fout, beklemtoont Osterhaus. “Ik denk dat we nu wat moeten doen ter voorkoming van, en dan denk ik dat we heel consequent maatregelen moeten gaan doorvoeren, waarin we ook iedereen meekrijgen. Ook die jongere generatie. Mensen ervan overtuigen dat het heel belangrijk is en dat halve maatregelen niet werken.”

‘Gewone zorg gaat door’

Gommers benadrukt dat ze, in tegenstelling tot de eerste golf, dit keer de gewone zorg zo goed en kwaad als het kan door willen laten gaan. “Daar is nu alles op gefocust, dat afschalen zo lang mogelijk wordt uitgesteld. Dus we hebben prachtige plannen gemaakt om als het overloopt in een ziekenhuis en je daardoor de gewone zorg niet meer kan leveren, de Covid-patiënten te verdelen over de rest van de ziekenhuizen in Nederland.”

LEES OOK: Diederik Gommers noemt tv-optreden Famke Louise ‘een wake-up call’

Door: Redactie