Hoofdeconoom Rabobank hekelt generieke energiecompensatie kabinet: ‘Grote groep mensen kan klap zelf opvangen’

Hoofdeconoom van de Rabobank Ester Barendregt vindt de generieke steunmaatregel van het kabinet voor het compenseren van de energierekening voor huishoudens onverstandig. “We storten te veel geld uit over de economie”, waarschuwt Barendregt in Goedemorgen Nederland op NPO 1.

Ze vindt het goed dat huishoudens met een kleine beurs worden gecompenseerd. “We weten dat er een groep is die de financiële klap van de enorm gestegen energieprijzen niet op kan vangen. Volgens het CPB gaat het om één miljoen huishoudens. Het is duidelijk dat er iets moest gebeuren, maar als econoom zie ik de nadelen van de generieke steun.”

Volgens haar is er “een grote groep mensen die wel degelijk zelf deze klap kan opvangen door minder geld uit te geven in het luxesegment”.

Volgens de econoom kunnen de kosten van het koopkrachtpakket van het kabinet oplopen tot dertig miljard euro. “Ter illustratie: dat is twee keer het defensiebudget. Het gaat over enorme bedragen. Dat is niet goed voor de overheidsfinanciën, maar ook hebben we te maken met inflatie. Als je nu extra geld in de economie pompt, bestaat het risico dat je de inflatie nog verder opdrijft.”

Ze vreest net als directeur van De Nederlandsche Bank Klaas Knot voor een recessie. “Wij achten die kans waarschijnlijk. De hoge energieprijzen ondermijnen de koopkracht. Dat betekent dat we uiteindelijk minder dingen kunnen kopen, waardoor de economie afkoelt en mogelijk ook krimpt.”

Ondernemers

Ook ondernemers kunnen vanaf vandaag aanspraak maken op compensatie voor de energierekening, maar volgens MKB-Nederland dreigen veel ondernemers buiten de boot te vallen. Voorzitter Jacco Vonhof waarschuwt: “We zien heel veel ondernemers voor wie de energierekening de komende tijd niet meer te betalen is en met hun bedrijf stoppen.”

“De energiekosten moeten 12,5 procent zijn van je omzet. Dat is de drempel van de overheid. Maar van een fors deel van onze achterban, waaronder bakkers, horen we dat ze niet aan die 12,5 procent komen”, zegt Vonhof. “Dat betekent dat ze geen aanspraak maken op de regeling.”

Barendregt: “Ook hier geldt: je kunt niet iedereen steunen, dus moet je keuzes maken. Of die 12,5 procent precies het goede percentage is weet ik niet, maar voorwaarden zijn goed. Je moet altijd met voorwaarden werken op het moment dat je bedrijven gaat steunen.

‘Minder afhankelijk worden’

De econoom had graag gezien dat in de voorwaarden was opgenomen dat ondernemers in ruil voor steun pogen minder afhankelijk te worden van energie. “Dat is wat we uiteindelijk met elkaar moeten bewerkstelligen om minder afhankelijk te worden van die fossiele brandstoffen uit landen als Rusland.”

Niet alleen bedrijven, ook burgers moeten hun gedrag aanpassen, zegt Barendregt. “Ik denk dat het heel belangrijk is dat we met elkaar bekijken hoe we ons verbruik kunnen verminderen. Denk aan isolatie van je woning of vervoer. Met de trein reizen is beter dan met de auto”, aldus de econoom.

‘Gaan naar andere wereld’

Minister Robbert Dijkgraaf vindt het de taak van de overheid om ervoor te zorgen “dat iedereen netjes over de drempel heen komt” van de energietransitie. “Of het nu gaat om bedrijven of gezinnen. Dat betekent dat we als overheid schokken kunnen dempen, maar we hebben ook een opdracht om de maatschappij uiteindelijk klaar te maken voor een toch andere wereld.”

Dijkgraaf overweegt zijn energietoeslag te doneren. “Daar ga ik over nadenken.”

LEES OOK: ECB denkt aan verdere maatregelen om inflatie in toom te houden

Door: Peter Visser