Rechten van gedetineerden zit harde aanpak vaak in de weg: ‘We moeten proberen de grens op te zoeken’

Het lukt in Nederland maar niet om zware criminelen harder aan te pakken. Plannen van het kabinet om dit te doen sneuvelen, omdat ze ingaan tegen de rechten van gedetineerden.

“Gedetineerden hebben rechten, maar het gaat erom welke minimale rechten je deze specifieke categorie moet bieden”, zegt VVD-Kamerlid Ulysse Ellian bij Goedemorgen Nederland op NPO 1.

Daarin kan Nederland leren van de Italianen, vindt Ellian. “Als je de wet zo inricht, dat je wel de minimale waarborgen biedt, dan hou je in ieder geval je land een stukje veiliger. En misschien moeten we ook een beetje de grens proberen op te zoeken. Het gaat uiteindelijk om de veiligheid.”

Italië

Ellian was in Italië om informatie op te doen over hoe zij daar de maffiapraktijken aanpakken. Iets wat Nederland dus maar moeizaam onder de knie krijgt. Wat Ellian ten eerste opviel was dat de rechtszalen grotendeels leeg waren. “Want alle gedetineerden, met name de gevaarlijkste, zitten in de gevangenis”, zegt hij.

De verdachten worden dan gehoord “via een uitstekende videoverbinding”, tekent Ellian op. Want vervoeren is te gevaarlijk, omdat dat vaak het moment is dat gedetineerden iets proberen.

Wat Ellian “echt onder de aandacht wil brengen” is dat men in Nederland anders naar de situatie moet kijken. “Wij redeneren: ‘Zij zijn heel erg gevaarlijk in de gevangenis en moeten niet ontsnappen’. Wat de Italianen zeggen: ‘Je moet een voorbeeld stellen. Je moet tegen die gedetineerden zeggen dat ze daar vastzitten en er eigenlijk niet meer uitkomen’.”

Videoverbinding

Minister voor Rechtsbescherming Franc Weerwind gaf aan dat er tegen het eind van het jaar in twee ruimtes videoverbinding komt voor de EBI in Vught. “Dat schiet niet op en het duur te lang”, reageert Ellian.

Uiteindelijk is het dan aan de rechter om te bepalen of iemand gehoord wordt via een videoverbinding of niet. “Ik wil dat wij het omdraaien”, vertelt de politicus. “Ik wil dat wij in de wet vastleggen dat de lui in de EBI binnenblijven. Tenzij er echt een omstandigheid is dat je naar de zitting moet komen.”

Marengo-proces

Ellian wilde toegang krijgen tot het Marengo-proces, een strafzaak tegen onder meer Ridouan Taghi. De rechter besloot echter om Ellian niet toe te laten wegens veiligheidsrisico’s. “Ik wilde zien hoe dat voelt en wat dat betekent voor de omgeving.”

Ellian denkt dat angst hier een grote rol inspeelt. “Ik ben ook daar om ervoor te zorgen dat het veilig kan. Om te laten zien aan de samenleving dat we niet bang hoeven te zijn.”

In Italië kreeg de VVD’er overigens wel toegang tot een een van de grootste strafzaken. “Ik wilde vergelijken, zodat ik een zinnig voorstel kan doen in de Tweede Kamer.”

LEES OOK: Femke Halsema wil drugscriminaliteit tegengaan door meer controle op de aankoop van vastgoed

Door: Vick ten Wolde