Vrouwen kunnen steeds fijner werken in mannenwereld: ‘Je moet je grens aangeven’

Petra Atsma is gek van treinen en met haar baan als machinist werd een meisjesdroom werkelijkheid. Het voorbeeld deed volgen: haar dochter Annelies van Boeijen is bezig aan de opleiding. Maar hoe houdt je je als vrouw staande in deze mannenwereld?

“Ik heb ooit een programma gezien met de eerste vrouwelijke machinist. Ik herkende me wel in haar en dacht: dat is gaaf en lijkt me ook wel wat. Zij was een rolmodel”, vertelt Petra in het economisch onderzoeksprogramma van WNL, Stand van Nederland: Generatie Next.

Nu is Petra zelf een voorbeeld en maakt ze de weg vrij voor een jongere generatie vrouwen. Dochter Annelies is in opleiding en wordt ook machinist. “Als het goed is ben ik eind augustus klaar. Dan ben ik volledig machinist en kan ik voor mezelf rijden.”

‘Moesten laten zien dat we het net zo goed kunnen’

Dat Annelies niet de eerste vrouw is op een trein, maakt het leven er makkelijker. Petra: “Een collega-machinist zei nog: ‘vroeger was het hier echt anders voor de vrouwen die bij de NS kwamen werken. Wij dachten dat jullie het niet zouden kunnen’. Wij hebben moeten laten zien dat wij dat net zo goed kunnen.”

Annelies was vastberaden om het ongelijk van haar mannelijke collega’s te bewijzen. “Ik dacht: ik ga het goed doen zodat wij er als vrouw goed op komen te staan. Ik was er bang voor dat wij dingen fout zouden doen en de mannen zouden zeggen: zie je wel, dit is geen vrouwenberoep.” Inmiddels zijn vrouwen er alom gerespecteerd.

‘Geef je grens aan’

Toch is het belangrijk om in het mannenbolwerk die de treinwereld nog is tegen een stootje te kunnen, zegt Annelies. En af en toe moet je duidelijk je grenzen aangeven. “Maar dat wordt juist heel erg gerespecteerd.”

Petra: “Er worden natuurlijk grapjes gemaakt, en grapjes zijn leuk. Maar je moet ook wel aangeven tot hoe ver die grapjes kunnen gaan.”

En soms is het lastig om een opmerking te categoriseren. Was het een grapje, of is mijn grens overschreden? “Mijn moeder en ik zien er best leuk uit, dus daar krijgen we soms opmerkingen over. Soms kan je achteraf nog aangeven van: ‘joh, wat er net gezegd werd vond ik eigenlijk best vervelend’.” Dat wordt dan vaak gerespecteerd, benadrukt Annelies.

“Maar dat is bij alle banen zo”, vult Petra aan. “Waar je ook werkt, je moet je grenzen aangeven.”

Deze aflevering van Stand van Nederland: Generatie Next is donderdag 13 mei om 22:00 te zien op NPO 2. Alle afleveringen zijn terug te kijken op NPO Start.

Door: Peter Visser