VN-rapporteur: onderwijs moet meer aandacht hebben voor koloniaal verleden

Nederland zet stappen in de aanpak van racisme en discriminatie, maar moet in het onderwijs meer aandacht besteden aan het koloniale verleden en de slavernij. Dat schrijft VN-rapporteur Tendayi Achiume in haar eindrapport over over racisme en discriminatie in Nederland.

De wettelijke kaders in Nederland zijn sterk, zegt Achiume tegen het Algemeen Dagblad, maar er is nog veel werk te doen. Het idee dat Nederland een buitengewoon tolerant land is zou ‘echte gelijkheid’ in de weg staan. Volgens Achiume wordt niet iedereen in Nederland gezien als volwaardig Nederlander, ook niet als generaties al decennia lang Nederlander zijn. Ze noemt dat de ‘Nederlandse paradox’.

“Nederland ziet zichzelf als een tolerant en inclusief land, maar mensen van Afrikaanse komaf, uit het Caribisch gebied, maar ook de gastarbeiders en Roma en Sinti worden als eeuwige buitenlanders gezien.” Tolerantie, antidiscriminatie, inclusiviteit en gelijkheid zijn volgens de VN-rapporteur van “enorm belang” in een land met 17,5 miljoen mensen, van wie de kwart van de bevolking uit het buitenland komt of ten minste een buitenlandse ouder heeft.

Meer aandacht voor koloniale verleden en slavernij in onderwijs

In het onderwijs moet meer aandacht komen voor het koloniale verleden en slavernij. “Het is urgent”. De overheid moet daarin volgens Achiume meer leiderschap tonen. “Dat gaat niet alleen om begrip van de manieren waarop mensen van Afrikaanse komaf en andere groepen bijgedragen hebben aan het bouwen van Nederland, maar ook om benadrukken dat witte Nederlanders geprofiteerd hebben van uitbuiting van deze groepen.” Ook de bijdragen van gastarbeiders uit bijvoorbeeld Turkije en Marokko moeten meer aandacht krijgen op scholen.

Gebeurt dat niet, dan kan dat grote gevolgen hebben, denkt Achiume. “Neem etnisch profileren door de politie. Dat is gebaseerd op stereotypen over criminaliteit. Die zijn beïnvloed door de geschiedenis.” Achiume vraagt ook aandacht voor discriminatie op de arbeidsmarkt en op de huizenmarkt. De Nederlandse overheid moet actie tegen racisme in deze sectoren en in het onderwijs “verdubbelen”.

Zwarte Piet

Maar er gaan ook dingen goed, zegt Achiume. Volgens haar “lijkt vooruitgang te zitten in het debat over Zwarte Piet”. Achiume is als VN-rapporteur de opvolger van Verene Shepherd, die in 2015 felle kritiek had op de figuur Zwarte Piet. “Er is een heel levendige gemeenschap van mensen die zich hard maken voor antiracisme, dat geeft me hoop”, zegt Achiume. “Op het niveau van gemeenten staat men er meer voor open om na te denken over hoe je de Nederlandse cultuur op een inclusievere, eerlijkere manier vertegenwoordigt.”

Een jaar geleden sprak Achiume zich al uit tegen het boerkaverbod. Die wet zou islamitische vrouwen kwetsbaar maken voor discriminatie en intimidatie.

LEES OOK: Rutte maakt geen excuses voor slavernijverleden en krijgt bijval: ‘geschiedenis in perspectief plaatsen’

Door: Peter Visser