Tweede Kamer kiest voorzitter: ‘Het is een spannende ronde deze keer’

Wordt het Martin Bosma (PVV), Vera Bergkamp (D66), of blijft het de huidige voorzitter Khadija Arib (PvdA)? De Tweede Kamer kiest vandaag haar nieuwe voorzitter. Alle drie de kandidaten zullen zichzelf vanochtend presenteren. “Het is een spannende ronde deze keer”, zegt oud-Kamerlid Madeleine van Toorenburg (CDA), die zelf ondervoorzitter is geweest, in Goedemorgen Nederland.

Nadat de kandidaten zichzelf vanaf 10.15 uur hebben gepresenteerd, zullen de verschillende fracties hen bevragen over hun plannen en hoe ieder van hen het Kamervoorzitterschap wil invullen. Daarop volgt er een schriftelijke, anonieme stemming. Deze kent eventueel verschillende ronden, want als niemand in de eerste twee ronden de absolute meerderheid heeft behaald, valt in de derde ronde de kandidaat met de minste stemmen af.

Martin Bosma

Naar verwachting zal dat Bosma zijn, ook al is de waardering als ondervoorzitter voor hem groot. De PVV’er zit al sinds 2006 in de Kamer. In 2016 stelde hij zich ook al kandidaat als voorzitter, maar werd het toen niet.

Dit keer heeft Bosma “een hele stevige brief geschreven, waarin hij het dualisme echt op één zet”, zo zegt Van Toorenburg. In zijn sollicitatiebrief schrijft Bosma onder andere dat de Kamer “dramatisch aan invloed en relevantie heeft ingeboet en dat de tegenmacht van de Kamer moet worden hersteld”.

De PVV’er is een kandidaat met “heel veel humor”, zegt Van Toorenburg. “Iedereen vindt het ook altijd wel leuk om naar hem te kijken als hij de Kamer voorzit.” Dat is de charme van Bosma, zegt Van Toorenburg, die weet dat hij het als ondervoorzitter “ook prima” doet. “Hij heeft de Kamer ook al een aantal keer vertegenwoordigd, bij herdenkingen, en dat doet hij ook netjes. Qua vaardigheden zou hij het in zich hebben.”

In 2017 stelde Bosma zich niet verkiesbaar. Hij stelde toen dat hij toch geen kans maakte vanwege het ‘cordon sanitaire’ rond zijn partij. “Ik denk dat dat deze keer helemaal geen rol zal spelen”, zegt Van Toorenburg. “Er zullen best mensen zijn die niet op hem stemmen omdat het wel een van de bedenkers van de lijn van de PVV is, dat sluit ik echt niet uit. Maar ik weet ook dat er van een voorzitter vaak wordt verwacht dat die een beetje samenbindt. En je ziet hem niet heel veel in contact met anderen, dus dat zou een rol kunnen spelen.”

Vera Bergkamp

D66’er Vera Bergkamp, net als Bosma ondervoorzitter op dit moment, is daarentegen wel een “hele sterke verbinder”, zegt Van Toorenburg. “Zij doet veel met andere Kamerleden. Als ze initiatiefwetten maakt doet ze dat met een breed gezelschap. Zij is iemand die heel veel investeert in haar relaties.” Daarnaast is Bergkamp, sinds 2012 lid van de Tweede Kamer, een HRM-manager, wat betekent dat ze een organisatie kan aansturen. “Dat zou natuurlijk heel belangrijk kunnen worden omdat de Kamer voor een paar jaar gaat verhuizen. Dus ook zij heeft sterke kaarten”, zegt Van Toorenburg.

D66 sprak met VVD over Kamervoorzitterschap

PvdA-leider Lilianne Ploumen beschuldigde D66-leider Sigrid Kaag er dinsdag van dat zij die kandidaatstelling van Bergkamp afgestemd zou hebben met premier Rutte. Ook Wilders vermoedde dat D66 en VVD afspraken hebben gemaakt over het Kamervoorzitterschap, nadat Kaag op zijn vraag antwoordde dat ze maandag Rutte heeft gesproken en dat ze toen ook heeft gemeld dat D66 waarschijnlijk iemand kandidaat zou stellen voor het voorzitterschap.

Volgens Van Toorenburg is het niet per se in het voordeel van de VVD wanneer Bergkamp de Kamer gaat voorzitten. “Volgens mij maakt dat helemaal niets uit. Zeker niet nu het allemaal geheime stemmingen zijn. Dit insinueert eigenlijk een beetje een oude politiek, daar moet je helemaal niet instappen.”

De huidige Kamervoorzitter, Khadija Arib, zit al sinds 1998 in de Kamer. Sinds 2016 is ze voorzitter,  toen nam zij de functie tussentijds over van VVD’er Anouchka van Miltenburg. In 2017 werd Arib herkozen, maar waren er ook geen tegenkandidaten. De PvdA’er heeft veel ervaring en staat daarmee voor stabiliteit. Het belang daarvan benadrukt Arib ook in haar brief.

“Het is eigenlijk wel mooi dat er iets te kiezen is. Het zijn drie heel verschillende Kamerleden”, zegt Van Toorenburg.

Positie Kamer verstevigen

Alle drie de kandidaten schrijven in hun sollicitatiebrief dat ze de positie van de Kamer willen verstevigen. De vraag is hoe, zegt Van Toorenburg. “Het is aan de voorzitter om te kijken waar we meer in investeren en wanneer niet”, aldus het oud-Kamerlid. “En dat zie je in de brief van Bergkamp staan, dat zij aangeeft dat de onderzoeksagenda van de Kamer verstevigd moet worden en dat er meer aandacht besteedt moet worden aan wetgeving. Dat zijn hele concrete punten.”

De andere kandidaten zullen “ongetwijfeld” ook over hun aandachtspunten spreken vandaag, zegt Van Toorenburg. “Het gaat er wel om dat die Kamer wat steviger in positie gebracht moet worden, en dat betekent wellicht ook uitbreiding van bijvoorbeeld onderzoek en wetgeving.”

Hoe lang de verkiezing precies gaat duren is onduidelijk. Er wordt net zo lang gestemd tot één van de drie kandidaten een duidelijke meerderheid heeft. In 2016, toen Arib voor het eerst voorzitter werd, ging daar acht uur overheen. Het kan dus nog wel even duren.

LEES OOK: Herman Tjeenk Willink moet formatie op de rails krijgen: ‘Hij kan het, hij wil het’

Door: Redactie