Joost Eerdmans ziet kansen op meeregeren: ‘Variant VVD, CDA, D66 en JA21 mogelijk’

Het spel rond een nieuw te vormen kabinet is losgebarsten en er bestaat een kans dat JA21 van lijsttrekker Joost Eerdmans aan de onderhandelingstafel komt. Volgens Eerdmans is er al geflirt met zijn partij en hij ziet kansen. “Rutte is een allemansvriend vriend en flirt altijd en met iedereen, dat weten we. Maar op de achtergrond wordt er wel gekeken naar de acht zetels die wij hebben in de Eerste Kamer”, zegt Eerdmans in Goedemorgen Nederland op NPO 1.

“Wij zijn de op één na grootste partij daar en je moet wetten door de Eerste en Tweede Kamer loodsen, dus de coalitie kijkt ook naar ons”, zegt Eerdmans. JA21 heeft de zetels in de Eerste Kamer sinds een afsplitsing van Forum voor Democratie, drie maanden geleden.

Eerdmans, die met zijn partij een ‘fatsoenlijk rechts geluid’ wil bieden en dat door de kiezer beloond zag worden met drie zetels, ziet kansen om mee te regeren in een nieuw kabinet. “Er is nog steeds een variant mogelijk met VVD, CDA, D66 en JA21. Dan ben je er misschien net wel of net niet. De SGP kan er nog bij.”

JA21 en D66 te verschillend?

Maar makkelijk wordt het niet. De kans lijkt groot dat de VVD in ieder geval wil regeren met D66 en het CDA. Zij komen samen uit op 72 zetels, en dus is er nog een partij nodig voor een meerderheid. Maar D66 zou niet happig zijn op een coalitie met JA21, denkt Eerdmans. “Er zijn twee verkenners aangesteld, Kajsa Ollongren (D66, red.) en Annemarie Jorritsma (VVD, red.). Dat geeft mij wel te denken. Als ze zo gaan verkennen, zal D66 sowieso meedoen. Ik hoor dat zij moeite hebben met JA21, want dan gaat het voor hen de andere kant op.” D66 zei voor de verkiezingen te willen regeren met ten minste één linkse partij.

Politiek commentator van Elsevier Weekblad Carla Joosten geeft dan ook weinig kansen voor een coalitie met JA21. “Wat is er mis met fatsoenlijk rechts, zou je denken. Maar D66 heeft natuurlijk laten blijken dat ze er een linkse partij bij willen hebben. Dus ik acht het niet heel realistisch. Tenzij Eerdmans gaat flirten met D66.”

“Vier jaar lang heb ik geflirt met D66, want met Leefbaar Rotterdam zat ik ermee in een coalitie in Rotterdam”, zegt Eerdmans. “Wij waren wel de grootste, dus ze moesten meer bij ons aanschuiven dan wij nu bij hen. Maar natuurlijk is er wat mogelijk en we hebben zelfs wel raakvlakken, maar op gebied met klimaat, migratie en Europa sta je behoorlijk ver uit elkaar”, erkent de lijsttrekker.

‘Migratie is voor ons cruciaal’

Eerdmans hoop dat Rutte Kaag kan overhalen om toch in zee te gaan met zijn rechtse geluid. “Je zou van Rutte verlangen dat hij tegen Kaag zegt dat er ook naar andere kiezers geluisterd moet worden. En als JA21 er bijkomt hebben ze acht zetels in de Eerste Kamer, dus misschien moeten ze gaan schuiven.”

Dat JA21 en D66 ver uit elkaar liggen, is ook voor Eerdmans duidelijk. En juist op thema’s waar beide partijen weinig consensus willen doen. “Bij de onderhandelingen mag je altijd alles bediscussiëren, behalve bij de linkse partijen klimaat. Dat staat boven alles en moet doordenderen. EU en migratie moet je het ook niet over hebben, want dat staat voor links allemaal vast en in de sterren geschreven. Terwijl ik denk: ook daar moet je open gesprekken over kunnen hebben.”

Migratie is voor zijn partij “cruciaal”. “Ook veel achterbannen van linkse partijen vinden dat de toenemende migratie aan banden moet worden gelegd”, aldus Eerdmans, die een felicitatie van Rutte op zak heeft. “Hij appte: ‘Gaaf, gefeliciteerd!’ Het is een plezierige vent. Maar de vraag is: waar kom je verder mee? Daar gaat het om.”

Verkenners Annemarie Jorritsma en Kajsa Ollongren denken maandag te kunnen beginnen met verkennende gesprekken voor een nieuw kabinet. Uiterlijk 30 maart moeten zij hun rapport afleveren, op 31 maart debatteert de nieuwe Tweede Kamer erover. Vrijdag beginnen ze met hun voorbereidingen en vanaf maandag willen ze dan om de tafel met de verschillende fractievoorzitters.

LEES OOK: Joost Eerdmans (JA21): ‘Wij gaan er niet bijzitten om mevrouw Kaag over de rug te aaien’

Door: Peter Visser