‘Onderzoek naar geroofd Joods vastgoed vaak onvoldoende’
De onderzoeken die 39 gemeenten hebben ingesteld naar wat er gebeurde met onteigend Joods vastgoed in en na de Tweede Wereldoorlog zijn kwalitatief niet allemaal even goed. Dat zegt voorzitter van het Centraal Joods Overleg (CJO) Ronny Naftaniel tegen journalistiek platform Pointer van KRO-NCRV. “Gemeenten zeggen soms te gemakkelijk dat ze niets over naheffingen hebben kunnen vinden.”
Geschat wordt dat in de oorlog tussen de 16.000 en 20.000 woningen zijn onteigend. Van 7107 van deze woningen, die staan beschreven in vastgoedboeken (de Verkaufsbücher), is duidelijk dat ze zijn onteigend en vervolgens doorverkocht, aldus Pointer, dat er eerder over schreef.
Volgens het platform zijn publicaties van Pointer voor veel gemeenten reden geweest onderzoek in te stellen naar wat er met het Joods onroerend goed in hun gemeente gebeurde. Inmiddels 39 gemeenten doen onderzoek of hebben dat onderzoek al afgerond.
‘Kunnen ook andere misstanden spelen’
Volgens Naftaniel moeten gemeenten niet alleen de onderzoeksvraag stellen of zij ook een rol hebben gespeeld bij de verkoop van Joodse panden. “Er kunnen ook andere misstanden spelen. Zo kan het zijn dat een gemeente heeft gefaciliteerd, bijvoorbeeld door aan te geven waar Joden woonden. Maar ook de vraag of de gemeente zelf Joodse panden heeft aangekocht is een belangrijke, net zoals de vraag of er na de oorlog heffingen zijn opgelegd.”
De gemeente Maastricht deed bijvoorbeeld tussen 30 juni en 5 juli vorig jaar een verkennend onderzoek, waarbij de gemeente wilde weten of er gemeentelijke belastingen zijn geïnd over de panden die zijn onteigend, aldus Pointer. Na onderzoek door de gemeentelijke archieven, konden medewerkers van het Regionaal Historisch Centrum Limburg daar niets over vinden. De gemeente besloot geen verder onderzoek in te stellen. “In een week tijd onderzoek doen? Dat kan niet”, zegt Naftaniel.
Veel gemeenten nemen volgens hem de vastgoedboeken als uitgangspunt. “Maar ongeveer 60 procent van de onteigende huizen staan daar niet in omdat ze niet zijn doorverkocht. Er zijn veel meer plekken waar je moet kijken.”
‘Onderste steen boven’
Bestuurslid van het Nationaal Comité 4 & 5 mei en voormalig burgemeester van Maastricht Onno Hoes vindt dat “de onderste steen boven moet komen”. “Ik wist niks van dit onderzoek. Maar ik ben het met Naftaniel eens: dit klinkt wel heel makkelijk”, zegt hij in Goedemorgen Nederland op NPO 1. “Dat je een beetje onderzoek doet en zegt: er is niks.”
Dat valt voor Hoes niet te begrijpen. “Er is zoveel informatie te vinden. Dat je bij de eerste zoektocht niets kunt vinden, snap ik. Maar je kunt met heel veel mensen praten om erachter te komen wat van wie was, waar mensen naartoe zijn gegaan en waar de overlevenden zijn.”
Hoes is zelf van Joodse afkomst. “Ik heb zelf gezien dat bij mijn familie, waar ook huizen van in bezit zijn genomen in ‘s-Hertogenbosch, er hele lijsten zijn gemaakt van het interieur, met wat het allemaal waard was. Sommige mensen kregen er nog vergoedingen voor ook. Aardig dat je nog iets kreeg, maar het idee dat de Duitsers administratief zo georganiseerd waren dat alles minutieus was opgeschreven… Krankjorum.”
“Alles is vastgelegd”, beklemtoont Hoes. “Naftaniel heeft helemaal gelijk. Hier moet de onderste steen boven komen.”
LEES OOK: Bondskanselier Merkel geeft 5 mei-lezing: ‘Unieke gelegenheid’
Door: Peter Visser
Maak nu het verschil. Het telt. Word lid van WNL. Klik hier
Podcast: Is Maddie McCann ontvoerd door Christian B.?
De Duitse Christian B. is hoofdverdachte in de Maddie McCann-zaak. 17 jaar geleden verdween de Britse peuter in Spanje. Maaike Timmerman bespreekt het met AD-correspondent Geert Langendorff en lector Technologies for Criminal Investigations Jaap Knotter.
Luister hier!
Zijn de plannen in het hoofdlijnenakkoord haalbaar?
Presentator Martijn de Greve gaat in gesprek met:
– Oud-informateur en voormalig minister bij vier ministeries Henk Kamp;
– Voormalig topambtenaar, CDA-ideoloog, en oud-lid van de Raad van State Hans Borstlap;
– En voormalig topambtenaar van o.a. VWS en Binnenlandse Zaken Roel Bekker.
Luister de podcast via je favoriete podcast-app.
Het is op de Nederlandse wegen veel drukker dan normaal, meldt de ANWB. Gemiddeld staat er rond 16.45 uur zo’n 450 kilometer, nu is dat…
Lees meerDe NS heeft dinsdag aangifte gedaan van bedreiging van een conductrice. Dat heeft een woordvoerder van de spoorvervoerder gemeld. Het incident gebeurde in de trein…
Lees meerKindersekspoppen moeten verboden worden, heeft de Tweede Kamer dinsdag bepaald door een amendement te steunen. Daarin staat vier jaar cel voor onder meer het bezitten…
Lees meerDe VVD kan niet in de liberale Renew-fractie in het Europees Parlement blijven als de partij gaat regeren met de PVV, zegt de fractievoorzitter van…
Lees meerNederlandse huishoudens hebben in de eerste drie maanden van 2024 met hun gezamenlijke beleggingen 11,3 miljard euro winst gemaakt. De totale waarde steeg daardoor tot…
Lees meerDe politie heeft vorig jaar in Rotterdam bijna drie keer zoveel drugslabs ontmanteld als in het jaar ervoor. In 2023 ging het om 28, tegen…
Lees meerVVD-Tweede Kamerlid Ruben Brekelmans vindt het onjuist dat de Israëlische premier Benjamin Netanyahu en defensieminister Yoav Gallant door de aanklager van het Internationaal Strafhof (ICC)…
Lees meerIn IJmuiden woedt een drugsoorlog tussen rivaliserende bendes. In drie maanden tijd zijn er dertig incidenten met wapens geweest. De gemeente is tot 1 augustus…
Lees meerMet een paginagrote advertentie in de dagbladen roepen de hoofdredacties van bijna dertig kranten en nieuwsmedia dinsdagmorgen op tot het behoud van onafhankelijke journalistiek. Ze…
Lees meerDe Italiaanse stad Venetië kampt al jaren met overlast door een te hoge toeristenstroom. Daarom experimenteert het lokale gemeentebestuur met toegangstickets. Tot 16.00 uur kun…
Lees meerPVV-leider Geert Wilders moet opnieuw op zoek naar een geschikte premierskandidaat na het terugtrekken van oud-informateur Ronald Plasterk. Volgens campagnestrateeg Henri Kruithof wordt onder druk…
Lees meerHet arrestatiebevel waar om de aanklager van het Internationaal Strafhof (ICC), Karim Khan, maandag heeft gevraagd tegen de Israëlische premier Benjamin Netanyahu en defensieminister Yoav…
Lees meerIn Frankfurt staan dinsdag negen aanvoerders van de rechtsextremistische Reichsbürgerbeweging terecht voor het beramen van een staatsgreep. Het is een volgende fase in een omvangrijk…
Lees meerWe moeten vaker rekening houden met extreem weer in ons land. Die conclusie kan worden getrokken na de hevige regen- en hagelbuien in Groningen en…
Lees meerEr moet structureel meer geld bij voor de politie om hun werk naar behoren te kunnen doen. Daarvoor pleiten de top van de Nationale Politie,…
Lees meer