Nieuwe Commandant der Strijdkrachten waarschuwt: ‘Veiligheid en stabiliteit niet gratis’

Commandant der Strijdkrachten Onno Eichelsheim vindt dat een toekomstig kabinet meer moet investeren in Defensie. Volgens de nieuwe bevelhebber is de continuïteit van de krijgsmacht in gevaar. Dat zegt hij in WNL Op Zondag op NPO 1. Nederland moet volgens Eichelsheim de NAVO-afspraken nakomen.

“Er is de afgelopen periode veel geïnvesteerd: 1,7 miljard euro structureel en ongeveer 4 miljard euro in totaal. Maar we kwamen ook van ver en hadden een hoop herstelslagen te maken. Dat is maar ten dele gelukt”, waarschuwt Eichelsheim, die donderdag na een kleine ceremonie in de Ridderzaal het commando kreeg over het leger. “We houden nog iedere dag schepen aan wal en vliegtuigen kunnen we soms niet laten vliegen.”

Veiligheid en stabiliteit komt tegen prijs

In de NAVO is eerder afgesproken dat de lidstaten over drie jaar 2 procent van het bruto binnenlands product uitgeven aan Defensie. Dan moet er meer dan 7 miljard euro jaarlijks bij. Om tot het Europees gemiddelde te komen, moet er structureel al 4 miljard euro bij. Nederland haalt de norm niet en staat volgens Eichelsheim “ver in het rechterrijtje”.

“Voor een welvarend land als Nederland hoort dat niet”, beklemtoont de Commandant der Strijdkrachten. “We zijn afhankelijk van een open economie, die goed functioneert bij stabiliteit in de wereld. De krijgsmacht speelt daarin een belangrijke rol. Maar veiligheid en stabiliteit zijn niet gratis. We mogen best een grotere bijdrage leveren.”

“Daarmee kom je dan ook gewoon je afspraken na. We zijn lid van de NAVO. Wij verwachten dat ze ons te hulp schieten op het moment dat wij een probleem hebben, maar zij verwachten ook iets van ons.”

‘Wanen ons te veilig’

Volgens Eichelsheim, de eerste CDS met een gevechtsinsigne, wanen we ons te veilig in Nederland en zijn brandhaarden dichterbij dan burgers zich realiseren. “Ik zeg altijd: de grens is niet bij Hazeldonk of Venlo. In het zuiden heb je de Middelandse Zee, met vluchtelingenstromen uit Afrika en de dreiging van terrorisme. In het oosten heb je de Russische federatie en de Baltische staten die we moeten beschermen. Wij zitten daar fysiek ver vanaf en voelen ons veilig, omdat we niet iedere dag de dreiging voelen.” Maar bijvoorbeeld de cyberruimte kent zelfs geen grenzen, zegt hij.

Ondertussen verleggen de Verenigde Staten de focus naar Azië, met name naar China. Eichelsheim: “Dat betekent dat we in Europa nog meer op onze eigen benen moeten blijven staan. Dat vraagt om investeringen en meer samenwerkingsverbanden in Europa. Daar moet je je steentje aan bijdragen.”

‘Je kunt niet kiezen welke dreiging er is’

Met het huidige budget moet Eichelsheim keuzes maken. “Gezien de dreigingen en de veranderingen in de wereld moet ook de krijgsmacht veranderen. Dat vraagt om keuzes binnen het budget dat ik heb. De krijgsmacht wordt, als ik minder dan vier miljard krijg, kleiner, maar ondertussen zal ik bijvoorbeeld op het gebied van digitalistering en het cyberdomein veel moeten investeren.”

Maar je kunt niet kiezen in welke bedreigingen er zijn, waarschuwt Eichelsheim. “Bedreigingen zijn breed en worden complexer. Wij als Nederland voelen ons veilig, maar dat komt omdat we nu nog in staat zijn om met de NAVO een deel van deze dreigingen te pareren.” Daarom is het devies: kom je afspraken na. “Als we minder dan vier miljard krijgen, worden we nog meer de klaploper van Europa. Dat kan niet voor een land als Nederland”, aldus de bevelhebber.

LEES OOK: Conflict tussen Oekraïne en Rusland laait op: ‘Hoogst verontrustend’

Door: Peter Visser