Deze opties heeft Israël voor een aanval op Iran: ‘Israël wil veel verder gaan’

Israël komt met keiharde vergeldingsacties richting Iran, maar wanneer en in welke mate is nog onduidelijk. "In april duurde het vijf dagen voordat Israël met een tegenaanval kwam. Dat was een symbolische actie. Nu wil Israël veel verder gaan", zegt hoogleraar oorlogsstudies Frans Osinga in Goedemorgen Nederland op NPO 1.

Iran vuurde eerder deze week 200 ballistische raketten op Israël af, volgens Iran als vergelding voor de liquidaties van leiders van Hezbollah en Hamas. Er zijn geen slachtoffers gemeld, maar de Israëlische premier Benjamin Netanyahu kondigde stevige vergeldingsacties aan.

Nucleaire aanval

Volgens de hoogleraar heeft Israël keuze genoeg wat betreft het aanvallen van strategische doelen in Iran. Van de republikeinse garde, olie-installaties en de energie-infrastructuur tot militaire doelen. Zelfs een nucleaire aanval behoort tot de opties. "Er wordt gesproken over het aanvallen van het atoomprogramma", zegt Osinga. "Maar Amerika zegt: dat gaat een stap te ver."

De tendens bij oorlogvoerende partijen is dat iedere reactie een stap extremer is dan de vorige. "Het aanvallen van het atoomprogramma, wat overigens moeilijk aan te vallen is door de ondergrondse locatie, kan tot een gigantische escalatie vanuit Iran leiden." Op basis van huidige informatie vindt Osinga het onwaarschijnlijk dat Netanyahu daarvan onder de indruk is.

Militaire doelen

Een conventionele vergeldingsactie is een andere mogelijkheid, gericht op de republikeinse garde, de Iraanse overheidsorganisatie die militair van aard is, en de militaire capaciteiten van Iran. "En dat is waarschijnlijk ook een actie tegen het waanzinnige raketarsenaal."

Iran heeft volgens verschillende bronnen nog een paarduizend raketten beschikbaar. "Zij laten zich ook niet onbetuigd. De raketten treffen niet allemaal doel, maar ze kunnen wel regelmatig deze intensieve aanvallen herhalen."

Ontvang je al onze gratis nieuwsbrief? Meld je hier aan en mis niets van WNL!

Economie treffen

Een derde mogelijkheid is het treffen van de Iraanse economie, door aanvallen uit te voeren op elektriciteits- en olie-installaties en de energie-infrastructuur. "De Iraanse economie is al niet zo sterk."

Netanyahu wil graag een aanval uitvoeren met politieke impact op zowel Iran als de regio, zegt Osinga. "Zodat Israël kan laten zien dat niet met ze te spotten valt." De intensiteit en de duur van de aanval is daarbij ook van doorslaggevend belang.

Draagvlak onder Iraanse burgers instabiel

Volgens voormalig ChristenUnie-leider Gert-Jan Segers is het draagvlak voor het Iraanse regime instabiel. Er is heerst grote onvrede en veel Iraniërs gaan de straat op om te demonstreren tegen de politiek. "Ze hebben een economische crisis en tegelijkertijd zien ze dat hun land zich met de hele wereld bemoeit en overal oorlog voert."

Zo levert Iran raketten aan Rusland, die worden gebruikt voor doelen in Oekraïne. Segers hoopt op een regimeverandering, wat "de hele wereld ten goede komt".

Goedemorgen Nederland gemist? Kijk deze uitzending nu hier terug via NPO Start.

De-escaleren lastige opgave

De-escalatie is nog mogelijk, maar dat hangt af van politieke keuzes die onder meer worden gemaakt in het Witte Huis, zegt Osinga. "Amerika zit niet te wachten op een grote escalatie. Tegelijkertijd heeft Amerika ook gezegd dat de Iraanse aanval niet onbeantwoord kan blijven."

Volgens Netanyahu gaat de huidige oorlog over het verschuiven van het machtsevenwicht in het Midden-Oosten. Er zal daarom een gepaste reactie komen, stelde Netanyahu na de raketaanval.

"Rusland heeft tegen Iran gezegd dat ze niet zitten te wachten op een explosie in de regio", weet de hoogleraar. "Maar uiteindelijk is het aan Netanyahu, die de afgelopen maanden al vaker de wens van het Witte Huis naast zich neer heeft gelegd."