MH17-nabestaanden hebben 10 jaar later nog steeds veel vragen: ‘Gerechtigheid zullen we nooit krijgen’

Anton Kotte verloor 10 jaar geleden zijn zoon, schoondochter en kleinzoon bij de MH17-ramp. Hij en honderden andere nabestaanden zitten nog altijd vol met vragen over wat er precies op die ene dag is gebeurd.

Het is donderdag 17 juli 2014. Een prachtige zomerdag, kan Kotte zich nog goed herinneren. Hij zat met zijn vrouw in de tuin te eten en samen te genieten van het weer. Tot dat ene moment. "Ik sloeg na het eten mijn iPad open en zag een groot vliegtuig afgebeeld. Onmiddellijk is het onrustspook aanwezig."

Kotte rende naar binnen en zette de tv aan. Toen zag hij op het nieuws dat vlucht MH17 was neergestort. De vlucht waar zijn zoon, schoondochter en kleinzoon inzaten. "Vanaf toen is onze wereld 180 graden gedraaid", zegt Kotte in WNL In de Kantine op NPO Radio 1.

Tekst gaat verder onder X

Zijn vrouw richtte zich tot hem en zei: 'Het kan toch niet, dat ik als moeder mijn kinderen overleef? Dat is onnatuurlijk en dat wil ik niet.' Dat gevoel en die gedachte, kon zij nooit meer loslaten. Inmiddels leeft de vrouw van Kotte niet meer. Zij is overleden, misschien ook wel van verdriet. "Zij kreeg dat niet uit haar hoofd. Het is een van de grootste oorzaken geweest waardoor zij is overleden."

Nog steeds veel vragen

Het is tien jaar na de ramp, maar Kotte zegt nog steeds met heel veel vragen te zitten, net zoals honderden andere nabestaanden. "We weten niet waarom het toestel is neergeschoten. We weten wie op de knop drukte. We weten niet wie het bevel gaf", somt hij op. Antwoorden op die vragen zijn voor veel nabestaanden nodig voor een verder herstel, erkent Kotte.

Kotte laat het er niet bij rusten en geeft niet op. Voor hem geldt hetzelfde gevoel als premier Mark Rutte al eens uitsprak: 'Ik zal niet rusten tot...'. Kotte: "Ik heb de drang dat ik iets voor de nabestaanden en mijn kinderen wil doen. Om een stukje gerechtigheid op tafel te kunnen leggen, maar die gerechtigheid zullen we nooit krijgen", vreest hij.

Lotgenoten

De nabestaanden vinden veel steun in elkaar. Vooral in elkaars verdriet, zegt Kotte. "We zijn een dwarsdoorsnede van de Nederlandse bevolking. Alle soorten en maten mensen ontmoeten elkaar. Ook mensen met verschillende opvattingen en ideeën. Maar je hebt één ding gezamenlijk: je hebt dierbaren verloren."

Een specifiek moment die Kotte nog goed bijstaat waarin de nabestaanden elkaar vonden in hun verdriet, is het moment dat zij de beelden van Schiphol kregen. "De nabestaanden wilden graag zien hoe hun kinderen of familieleden vertrokken waren." Om veiligheidsredenen werden die beelden niet vrijgegeven. Wat zij ook probeerden, de juristen hielden alles tegen. "Toen stond de premier op, die zei: 'Het wordt nu geregeld!'. Een dag later was het geregeld", vertelt Kotte.

De nabestaanden mochten de beelden zien en op een later moment ook in eigen bezit krijgen. "Dat was een heel emotioneel moment."

De koning

De afgelopen jaren vond Kotte veel steun in de koning. Hij heeft de koning meerdere malen ontmoet en hoopt dat hij 17 juli aanwezig is bij de herdenking in Vijfhuizen. "Het waren altijd bijzondere ontmoetingen, omdat de koning zichzelf is."

Tekst gaat verder onder X

"Er is altijd een protocol om hem heen", gaat Kotte verder. "Dat laat hij heel gemakkelijk los. Hij komt gewoon op je af en knoopt een gesprek met je aan." Kotte ervaart de koning als "een verbindende factor".