Wel of geen suikertaks om zorgcrisis te voorkomen? ‘Het wordt bijna een schande als je iets van suiker eet’

De toekomst van de gezondheidszorg staat onder druk door enorme personeelstekorten, toenemende vergrijzing, meer chronisch zieken én meer medische mogelijkheden. Chris Stoffer (SGP) pleit voor meer aandacht en waardering voor mantelzorgers, terwijl Laurens Dassen (Volt) vooral de nadruk legt op het voorkomen van ziekte en het stimuleren en goedkoper maken van gezonde voeding. Joost Eerdmans (JA21) plaatst daarnaast zijn twijfels of de zorg nog alles uit de kast moet halen voor oudere patiënten. "Wie gaat de vergrijzing opvangen?" In Goedemorgen Nederland op NPO 1 gaan de lijsttrekkers in debat.

Momenteel werkt één op de zeven werkende Nederlanders in de zorg. Als de huidige trend doorzet, gaat het in 2060 om één op de drie. SGP-lijsttrekker Stoffer zegt dat Nederland mantelzorg moet omarmen. "Dat betekent wel dat je iets aan je fiscale stelsel moet doen, maar er moet meer aandacht komen voor mantelzorgers, zodat dat ook naast betaalde arbeid gewaardeerd wordt."

Volgens de SGP'er is het van belang dat Nederland deze stappen zet. "Anders wordt het onhoudbaar in dit land".

Inzetten op preventie

Volt-lijsttrekker Dassen ziet dat de personeelstekorten in Nederland de pan uit rijzen. "We moeten ervoor zorgen dat de zorg beheersbaar blijft. Eén op de drie mensen kan niet, dat is onmogelijk." Hij wil dat de administratieve lasten naar beneden gaan en er vertrouwd wordt op zorgprofessionals.

Heb jij Goedemorgen Nederland gemist? Kijk deze aflevering nu hier terug via NPO Start.

"We moeten er ook voor zorgen dat we harder inzetten op preventie. Dat moet gestimuleerd worden door onder andere gezonde voeding", zegt Dassen. Volt heeft een voorstel gedaan voor gratis schoolmaaltijden. "Om ervoor te zorgen dat kinderen op de basisschool en middelbare school al leren omgaan met gezonde voeding."

Verdeeldheid over suikertaks

De Volt-lijsttrekker wil gezonde producten goedkoper maken. "De hoeveelheid suiker in producten is ontzettend groot. Door een suikertaks dwing je bedrijven om het suikergehalte omlaag te brengen."

JA21-lijsttrekker Eerdmans is het niet eens met het invoeren van de suikertaks. "Ik ben erg voor het belonen van het goede. Wij willen geen suiker- of vleestaks, maar subsidieer juist sport. Ik vind het goed om mensen af te raden veel suiker te nemen, dat is logisch. Maar waarom moet alles wat verkeerd is ook weer belast worden? Dan wordt het bijna een schande als je een stukje vlees eet of iets van suiker tot je neemt."

Eerdmans benadrukt dat mensen al een tekort in de portemonnee hebben en dat zo'n taks het nog erger maakt. "Verlaag bijvoorbeeld de btw op groente en fruit. Dat kan niet, wordt gezegd, en dat vind ik onacceptabel. Ga het gewoon regelen, dat hebben we gewoon nodig."

Tekst gaat verder onder de X:

Dassen zegt dat Eerdmans de suikertaks als een kans moet zien. "Als je zorgt dat producten waar veel suikers inzitten juist wat zwaarder worden belast, dan verwerken bedrijven minder suikers in hun producten. En je krijgt de mogelijkheid om met dat geld producten die gezond zijn goedkoper te maken."

SGP-lijsttrekker Stoffer stelt dat er juist gekeken moet worden naar de samenstelling van voedsel. "Een specifieke suikertaks vind ik niet verkeerd, het is een groot probleem in de samenleving. Iedereen krijgt veel te veel suiker binnen zonder dat je het doorhebt. Ik maak een uitzondering als we de toegevoegde suikers progressief kunnen belasten. Want het is enorm schadelijk voor mensen."

De druk op de zorg is gigantisch, ziet ook Eerdmans. "Wil je op latere leeftijd nog alles uit de kast halen voor de patiënt zelf? Het zijn enorme zorgbedragen waarvan wordt gezegd: wie kan dat nog betalen straks? Wie gaat die vergrijzing opvangen? Mensen hebben recht op leven, moeten gezond blijven en moeten behandeld worden. Maar laten we ook kijken naar de kant waarin mensen zelf hun eigen leven gezonder kunnen maken."

Eén op de vier mijdt zorg

Uit onderzoek van EenVandaag blijkt dat één op de vier mensen zorg mijdt omdat ze het eigen risico niet kunnen of willen betalen. "Maar als je dat eigen risico helemaal weghaalt, ga je ook weer ongelimiteerd naar de zorg toe. Dat is ook niet de goede weg", reageert Stoffer.

"Ook als je de zorgkosten naar beneden wil krijgen, moet je ervoor zorgen dat mensen op tijd geholpen worden", bepleit Dassen. "Oplopende kosten door bijvoorbeeld zwaardere behandelingen moeten we zien te voorkomen. We moeten mensen veel eerder helpen om gezond te blijven."

In aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen zijn lijsttrekkers van verschillende partijen te gast in Goedemorgen Nederland op NPO 1. Vandaag waren dat Joost Eerdmans (JA21), Chris Stoffer (SGP) en Laurens Dassen (Volt).