Verlies Erdoğan niet uitgesloten: ‘Leidt mogelijk tot nieuwe rellen’

Blijft Recep Tayyip Erdoğan aan de macht in Turkije of wordt het toch zijn progressieve opponent Kemal Kılıçdaroğlu die de Turkse verkiezingen dit weekend wint? "Het zou echt voorbij kunnen zijn voor Erdoğan", zegt publicist en Turkijekenner Aylin Bilic bij Goedemorgen Nederland op NPO 1.

"Ze zitten allebei onder de 50 procent, maar het het verschil met de laatste peilingen is zo'n 5 tot 7 procent", in het voordeel van Kılıçdaroğlu. Daarnaast acht Bilic de kans aanwezig dat er stemmen naar de oppositie gaan, vanuit de hoek van de centrumlinkse Thuisland Partij die zich recent uit de verkiezingen heeft teruggetrokken. En dat zou een einde tijdperk Erdoğan betekenen, die al sinds 2014 de president is in Turkije.

Bilic noemt het een "merkwaardige" ontwikkeling. "Hij komt altijd als een sterke leider over, maar nu zie je dat hij vermoeid oogt, minder heftig scandeert, alleen met modder gooit en zegt hij dat de oppositie liegt en dat het een door het Westen gearrangeerde coupe is."

'Dat baart zorgen'

Mocht Erdoğan aan het kortste eind trekken, zou hij dat niet accepteren. Bilic denkt zelfs dat het mogelijk tot nieuwe rellen leidt, zoals eerder gebeurde in Amsterdam toen Turkse Nederlanders met elkaar op de vuist gingen tijdens het stemmen. "Die kans is zeker aanwezig als het een nipte overwinning wordt voor de oppositie", zegt de Turkijekenner. "

Je hebt kans dat Erdoğan oproept naar pleinen te gaan. Hij wordt sowieso steeds grimmiger. Impliciet roept hij op een overwinning van de oppositie niet te accepteren. Dat baart wel zorgen."

Oppositieleider Kılıçdaroğlu

Bilic vergelijkt Kılıçdaroğlu een beetje met Ad Melkert, oud-leider van de PvdA. De publicist vraagt zich af of de oppositieleider écht kan winnen met de "afgewogen bescheiden bewoordingen" die hij gebruikt. Tegelijkertijd ontwikkelt hij zich volgens Bilic "steeds meer als die leider van de oppositie".

Maar waar stemmen de Turken eigenlijk op als zij kiezen voor Kılıçdaroğlu? "Voor Westerse oriëntatie en iemand die voorspelbaar is en niet de controle over de centrale bank wil hebben in Turkije. Voor democratisch herstel, en herstel van de rechtsstaat. Voor meer gelijkheid tussen mannen en vrouwen en meer lhbtq", somt Bilic op. "En het eerste wat hij zal doen, is de blokkade richting Zweden voor toetreding tot de NAVO opheffen."

Dat is belangrijk, want wij hebben een heel groot vluchtelingenprobleem, zegt Bilic. "Als Erdoğan wint zal het alleen maar groter worden. Steeds meer ingenieurs en artsen verlaten het land."

Turkse Nederlanders

In Nederland wonen zo'n 300.000 Nederlanders met een Turkse achtergrond die mochten stemmen bij de verkiezingen vorige week. De opkomst was vrij hoog. Het lijkt erop dat een meerderheid heeft gestemd op Erdoğan. "In Nederland is men nog best loyaal", legt Bilic uit. "Veel mensen komen uit het conservatieve midden uit Turkije. Er zit iets conservatiefs in de Europese Turk."

Om stemmen vanuit Europa voor zich te winnen speelt Erdoğan in op de emoties. Hij roept dat de Turken die in Europa wonen, beschermt moeten worden en dat zij gediscrimineerd worden. "Het is een manier om de mensen hier in te sluiten en zij zijn daar hier gevoelig voor, omdat ze een kompas hebben dat conservatief-islamitisch is."