Rechter buigt zich over krimp: ‘Schiphol speelt spelletjes met luchtvaartmaatschappijen’

De rechtbank van Haarlem doet vandaag uitspraak in een kort geding dat luchtvaartmaatschappij KLM en luchtvaartbranchevereniging IATA hebben aangespannen tegen de Staat. "Volgens de luchtvaartmaatschappijen overtreedt de overheid de regels", zegt luchtvaartjournalist van NH Nieuws Doron Sajet in Goedemorgen Nederland op NPO 1.

Centraal staat vandaag de voorgenomen krimp op luchthaven Schiphol van 500.000 naar 460.000 vluchten. De uitspraak volgt twee dagen na het besluit van Schiphol om jaarlijks al 10.000 minder nachtvluchten te verwerken. Ook verschillende andere luchtvaartmaatschappijen scharen zich achter KLM en IATA.

De luchtvaartmaatschappijen betoogden tijdens de zitting op 21 maart dat de Staat een wettelijk verplichte procedure niet had doorlopen om het aantal vluchten te verminderen. Die schrijft voor dat eerst een doel moet worden geformuleerd voor het terugdringen van de geluidshinder van Schiphol. Hieruit komt vervolgens een aantal maatregelen voor de middellange en lange termijn. Zijn die maatregelen onvoldoende, dan pas mag worden gedacht aan capaciteitsreductie.

Zonder die procedure te volgen, wordt ook de Europese Unie gepasseerd, zegt Sajet. "Schiphol zou krimpen naar 444.000 vluchten per jaar en daarvoor moet je eerst langs Brussel. Vervolgens moeten er internationale onderzoeken worden uitgevoerd om te kijken of krimp wel de oplossing is, of dat er alternatieven zijn. Minister Mark Harbers heeft een trucje verzonnen" om die onderzoeken te omzeilen.

"Hij zei: we kunnen Brussel overslaan als we iets minder krimpen, naar 460.000 vluchten per jaar. Op die manier wilde hij meteen beginnen met de krimp", legt Sajet uit. Dat is tegen het zere been van de luchtvaartmaatschappijen. "Zij zeiden: dit kan niet, je moet het doen via de regels." Met het kort geding hopen de maatschappijen dat minister Harbers (Infrastructuur) toch langs Brussel moet. Op die manier hopen ze dat de krimp tegengehouden kan worden, zegt Sajet.

'Schiphol speelt spelletjes'

Interim-topman van Schiphol Ruud Sondag meldde maandag in een interview met het AD het aantal vluchten via de luchthaven in de nacht te willen beperken. Ook worden lawaaiige vliegtuigen stapsgewijs verboden en stopt de luchthaven met privéjets. Die besluiten waren volgens Sondag niet ingegeven door de ophanden zijnde uitspraak van de rechter.

Volgens Sajet speelt Schiphol "meerdere spelletjes" om krimp in gang te zetten. Ook het verbieden van nachtvluchten is een alternatief voor krimp via de Brusselse weg. "Schiphol is aan het uitzoeken wat er allemaal mogelijk is. Er wordt van alles uitgezet", zegt de luchtvaartjournalist.

BOVAG-voorzitter Han Ten Broeke vindt het jammer dat Schiphol kiest voor krimp. "Nederland is een land dat ondernemend is. We moeten daar een beetje ruimte voor blijven houden", reageert het voormalig VVD-Kamerlid. Hij juicht toe dat Schiphol wil vergroenen. "Het is jammer dat de Nederlandse kabinetten er niet in zijn geslaagd Om Brussel te overtuigen van de route die ze willen nemen."

Hij vindt dat exemplarisch voor zijn eigen sector. "We zouden heel snel kunnen versnellen met elektrische personenmobiliteit. Maar wat doet dit kabinet? Ze jagen mensen met een stok elektrische auto's in. Als je dan draagvlak onder de transitie verliest, terwijl we met z'n allen wel willen, span je het paard achter de wagen. We zitten met deze regering in de koplampen van een auto te kijken", aldus Ten Broeke.

Vliegtickets duurder

Hoe de uitspraak van de rechter vandaag ook uitpakt; vliegtickets worden sowieso duurder, waarschuwt Sajet. "Geen nachtvluchten betekent duurdere tickets en dus meer kosten voor reizigers. Luchtvaartmaatschappijen moeten nog onderzoeken hoe ze dat vormgeven. Maar ook gaat de vliegtaks omhoog. Dus hoe je het ook wendt of keert: de prijzen stijgen."

Sajet denkt dat de luchtvaartmaatschappijen vandaag door de rechter in het gelijk worden gesteld, maar "dat is een gutfeeling". De rechter doet om 10.00 uur uitspraak.