Gaat het vetorecht binnen de EU op de schop? ‘Er zijn tussenvormen denkbaar’

De Europese Unie (EU) buigt zich vandaag over het mogelijk aanpassen van het vetorecht. Commissievoorzitter Ursula von der Leyen, Parlementsvoorzitter Roberta Metsola en de tijdelijke EU-voorzitter Emmanuel Macron komen tijdens Europadag, de dag dat de Europese Unie haar verjaardag viert, hierover aan het woord.

Tijdens de Conferentie over de toekomst van Europa, waar Europese burgers hun mening geven over de toekomst van de EU, werd de EU aanbevolen zich te buigen over het vetorecht.

Het vetorecht is de laatste tijd namelijk wat omstreden. Het houdt in dat een lidstaat er in zijn eentje voor kan zorgen dat bepaalde beslissingen niet doorgaan. Denk aan Hongarije, dat niet instemde met het laatste sanctiepakket van de EU tegen Rusland. Het vetorecht ligt nu dus onder een vergrootglas en gaat mogelijk op de schop. Von der Leyen zei twee jaar geleden al dat het vetorecht ‘niet meer van deze tijd’ is.

‘Dan wil je niet afhankelijk zijn’

Han ten Broeke, vindt “dat er iets voor te zeggen is” dat landen ‘nee’ kunnen zeggen. Zelf maakte hij het als voormalig nationaal parlementariër mee. Ten Broeke doelt dan vooral op de inzet en uitzending van militairen. “Dan wil je niet dat dat afhankelijk is van andere landen.”

Tegelijkertijd ziet Ten Broeke de dreiging in Europa toenemen, dus is het nodig om een effectiever buitenlandbeleid te voeren. “Dat lukt niet met een veto.”

‘Tussenvormen’

Dat het vetorecht wordt afgeschaft ziet Ten Broeke niet gebeuren. “Er zijn wel tussenvormen denkbaar”, zegt hij, wijzend naar het zesde sanctiepakket. “Bij het opleggen van die sancties heb je nog wel een veto, maar het verlengen van die sancties zou heel goed bij meerderheid kunnen.”

In dat geval kunnen lidstaten zich dan terugtrekken. “Dat geeft ruimte voor landen die moeite hebben met de consensus, zonder dat zij een veto hoeven te gebruiken. Dan kan de rest door.”

Verjaardag EU

De Europese Unie viert op 9 mei zijn verjaardag, ironisch genoeg op dezelfde dag dat Rusland de overwinning op nazi-Duitsland viert.

Op 9 mei 1950 was het de toenmalige Franse minister van Buitenlandse Zaken Robert Schuman die zijn plannen voor een nieuwe politieke samenwerking voor Europa presenteerde. Dat begon met het Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal. Later mondde dit uit in de Europese Unie.

LEES OOK: Zelenski deelt videoboodschap op Overwinningsdag: ‘We wonnen toen, en we zullen nu ook winnen’

Door: Vick ten Wolde