Schieten de vredesonderhandelingen wel op? ‘We moeten leren leven met een oorlogsdreiging’

Hoe moet het nu verder met de vredesonderhandelingen tussen Oekraïne en Rusland? Het Kremlin zegt dat een doorbraak nog ver weg is, terwijl ze aan de andere kant van de tafel voorzichtig optimistisch zijn.

Hoe dan ook moet men in Europa leren leven met de dreiging van oorlog zolang Russische president Vladimir Poetin aan de macht is. Dat vindt Afshin Ellian, te gast bij Goedemorgen Nederland. “Tussen 1945 en 1990 leerde Europa ook al leven onder een oorlogsdreiging van de Sovjet Unie”, refereert de rechtsgeleerde aan de Koude Oorlog.

Oorlogsdreiging

Er is nu geen sprake van zo’n type oorlog, zeker niet als je kijkt naar de “militaire en politieke doctrine van Poetin en wat hij daadwerkelijk uitvoert”, zegt Ellian. “Dan is dit een echte dreiging voor Europa.”

Die dreiging kan volgens Ellian alleen afnemen als Europa zich “goed bewapend en de defensie op orde heeft”. Maar dus ook door te leren leven met een dergelijke dreiging. “Dat wil zeggen dat je op een bepaalde wijze niet alleen militair maar ook geestelijk erop ingesteld moet zijn.”

‘Dat zal je moeten aanvaarden’

Leren leven met een oorlogsdreiging slaat niet alleen op militaire gevolgen. Ook economisch zijn de effecten voelbaar. Dat komt met name door de opgelegde sancties aan Rusland, want “economie is ook een onderdeel van de oorlog”. Dat is terug te zien in de stijgende gasprijs, maar ook in de steeds duurder wordende producten die mensen dagelijks gebruiken. “Dat zal je moeten aanvaarden.”

Thea Hilhorst, hoogleraar humanitaire help en wederopbouw, is het eens met Ellian en vindt dat “we ons meer moeten beseffen dat wij nu onderdeel zijn van een oorlog”. Dat gaat hoe dan ook het dagelijks leven aantasten. “Ook met de vluchtelingen die er zijn.”

Schaakspel

Uiteindelijk ligt het dus in de handen van Oekraïne en Rusland wanneer de oorlog tot een einde komt. Want zoals deskundigen vaak zeggen, eindigt een oorlog altijd aan de onderhandelingstafel. De onderhandelingen schieten echter vooralsnog weinig op. Van beide kanten is het een “schaakspel”, zegt Ellian.

Dus hoe staat het er dan nu precies voor? “De Russen zijn gedwongen te onderhandelen, omdat zij niet hebben bereikt wat zij wilden bereiken”, doelt de rechtsgeleerde op de vooralsnog mislukte volledige overname van Oekraïne.

Omgekeerd heeft Oekraïne wel successen geboekt, zegt Ellian. “De NAVO en de hele vrije westerse wereld staan achter Oekraïne.” De Oekraïners beseffen volgens hem dat zij niet overmoedig moet worden en dat zij niet brutale taal moeten uitslaan richting Rusland. “Dat doen ze ook niet en dat is heel slim. Ze blijven bij de protocollen en spelregels.” Maar of dat ook iets oplevert, weet Ellian niet.

LEES OOK: Russen trekken zich terug rond Tsjernobyl én Kiev, Oekraïne vertrouwt Moskou niet

Door: Vick ten Wolde