Jort Kelder bevraagt Jesse Klaver over GL-PvdA-woonbeleid: 'Je kunt toch wel uitrekenen dat je dit niet gefinancierd krijgt?!'

GroenLinks-PvdA wil woningcorporaties meer ruimte geven om woningen te verschaffen aan Nederlanders met middeninkomens - in het bijzonder hogere middeninkomens. Volgens partijlid Jesse Klaver is dat dé manier om de wooncrisis op te lossen, maar Jort Kelder zet daar in Goedenavond Nederland flinke vraagtekens bij: "Je kunt toch wel uitrekenen dat je dat niet gefinancierd krijgt?!"

Voor woningzoekenden klinkt het als een droom: na jaren van schaarste eindelijk een betaalbare woning kunnen vinden. Klaver wil daar met zijn partij realiteit van maken. In hun nieuwe verkiezingsprogramma presenteren ze een ambitieus investeringsplan: het Rijk moet woningcorporaties gunstige leningen gaan verstrekken en ze vrijstellen van belasting op hun publieke taken.

Klaver licht de plannen toe. "Je gaat de komende weken talloze partijen horen die zeggen dat ze woningen gaan bouwen, maar veel van die partijen laten die plannen afhangen van marktinvesteringen. Wij nemen daarentegen het heft in eigen handen", verklaart Klaver. "Op dit moment bouwen we vooral voor mensen met de laagste en de hoogste inkomens. De middenklasse is het bokje. Als woningcorporaties ruimte krijgen om ook voor hen te bouwen, kan driekwart van de Nederlanders daar gebruik van maken." Het exacte bedrag dat ze dan zouden investeren, laat de partij echter open tot er precieze doorrekeningen zijn gemaakt.

'Subsidiegeld komt weer terug'

Kelder fronst zijn wenkbrauwen. "Je wilt er dus voor zorgen dat driekwart van de Nederlanders straks dankzij overheidssubsidies kan gaan wonen. We hebben nu een tekort van 300.000 tot een miljoen huizen. Dan heb je het over honderden miljarden aan investeringen! Je kunt toch wel uitrekenen dat je dit niet gefinancierd krijgt?!"

"Ja," reageert Klaver, "maar nu ga je ervanuit dat wij dat allemaal zelf gaan betalen vanuit onze begroting. Wij willen woningcorporaties de ruimte geven om meer van de overheid te lenen, maar ze kunnen ook nog geld lenen op de markt. Bovendien: dit is en blijft het een lening, dus dat subsidiegeld voor woningcorporaties komt ook weer terug. En daarbovenop schaffen wij ook nog eens de vennootschapsbelasting af, en dat zorgt ervoor dat er een miljard euro aan investeringsruimte vrijkomt voor woningcorporaties."

Schaarste versus betaalbaarheid

Daarnaast zit de kern van de wooncrisis volgens Kelder niet in de betaalbaarheid van woningen, maar in de woningschaarste. Kelder wijst op een recente analyse uit De Correspondent: "Veel mensen kunnen de huur of hypotheek best betalen, maar er zijn gewoonweg te weinig woningen - vooral op populaire plekken. Door alleen meer mensen toegang te geven tot sociale huur (zoals GroenLinks-PvdA wil), vererger dus je de wachtrij daar, zonder het echte probleem (te weinig woningen) op te lossen."

Klaver erkent dat woningschaarste het grootste probleem is. Toch is hij het niet met Kelder eens: "Op dit moment zijn de risico's om te bouwen gewoon heel groot. Er zijn veel procedures, stikstofregelingen, de bouwkosten lopen vaak op. De overheid kan dat risico veel beter dragen dan de markt. Na de Tweede Wereldoorlog hebben we de wederopbouw ook op deze manier gefinancierd. Toen konden wij dat betalen, dus dat kunnen wij nu ook."

Overwaarde op koopwoningen

Ook over de fiscale kant wordt gesproken. Kelder vraagt of GroenLinks-PvdA belasting wil heffen op de overwaarde van koopwoningen. Klaver reageert: "Wij willen de vermogensbelasting verhogen, maar er worden daarbij uitzonderingen gemaakt op eerste woningen. Daarnaast zullen grote bedrijven iets meer belasting betalen, een paar procenten. En dan kun je zeggen: ja, dat kan toch niet! Maar in de jaren zeventig was de vennootschapsbelasting bijvoorbeeld veel hoger dan nu." Klaver concludeert stellig: "Als we dit nu niet zo regelen, dan betaalt de middenklasse daarvoor."