Rob Jetten (D66) kritisch op zwak Europa over Gaza: 'Stelt internationaal veel te weinig voor'
Brussel laat geen spierballen zien en heeft te weinig slagkracht met betrekking tot de situatie in Gaza. Dat stelt D66-leider Rob Jetten in Goedenavond Nederland op NPO 1. "Op veel punten ben ik kritisch op Europa, het stelt internationaal veel te weinig voor. Alleen als de Europese Unie gezamenlijk optreedt, kunnen we een sterke vuist maken."
Het is opzienbarend dat D66, een pro-Europese partij, zulke harde kritiek op Europa uit. Volgens Jetten is dat meer dan terecht, omdat de Europese Unie volgens hem niet daadkrachtig genoeg is om harde sancties in te voeren. Dat terwijl volgens hulporganisaties in Gaza inmiddels al meer dan 60.000 mensen zijn omgekomen sinds de oorlog in 2023 uitbrak. "Ook in Israël zegt men dat er inmiddels zoveel bewijs is van etnische zuivering of genocide. Dat wordt door Israëlische ministers ook niet meer ontkend, die vertellen daar bijna met trots over."
Sancties tegen Israëlische ministers
Gisteren kwam demissionair minister van Buitenlandse Zaken Caspar Veldkamp met aanvullende Nederlandse maatregelen tegen Israël: een inreisverbod voor twee Israëlische ministers en een goed gesprek met de Israëlische ambassadeur in Nederland. Veldkamp noemt de maatregelen "significante stappen" met een "belangrijke symboliek".
Israël heeft alleen zijn schouders opgehaald over het maatregelenpakket. "Het is te weinig als je wil dat er acuut meer noodhulp naar de Gazastrook gaat én het is te weinig als je wil dat die oorlog überhaupt stopt", reageert Jetten.
Wapenembargo
D66 wilde vorige week al terugkomen van het zomerreces, vertelt Jetten. "Honderdduizenden vrouwen en kinderen hebben zo weinig water en voedsel gehad dat de hongerdood dreigt. Het is een acute noodsituatie." Het feit dat Nederland "na anderhalf jaar eindelijk actie onderneemt", stemt Jetten hoopvol. "Het is niet genoeg, maar een stapje dat de aanleiding is voor dit debat."
D66 is onder meer voor een wapenembargo op Israël, "zodat er geen wapens in de oorlog kunnen worden ingezet die hier in Europa worden gekocht". Ook is het stopzetten van de handelsvoordelen voor Israël noodzakelijk. "Dat raakt de economie en dwingt hen aan de onderhandelingstafel."
'Europa stelt internationaal weinig voor'
Jetten ziet alleen dat de Europese Unie verdeeld is. Zelfs voor kleinere sancties tegen Israël, zoals het opschorten van het financieren van scale-ups, is geen meerderheid. "De afgelopen weken hebben we, zowel met het handelsakkoord tussen Europa en Amerika en met Gaza, gezien dat Europa internationaal veel te weinig voorstelt. Je hebt een gezamenlijke buitenlandpolitiek nodig en een Europese minister van Buitenlandse Zaken die met de vuist op tafel kan slaan. Dat eindeloze vergaderen in Brussel maakt nergens in de wereld indruk." Hij pleit voor het afschaffen van het vetorecht op buitenlandse politiek.
147 van de 193 VN-landen hebben de Palestijnse staat inmiddels erkend. "Bijna de hele wereld, alleen Europa en Amerika niet. Het is heel relevant dat Amerika en Europa dat niet hebben gedaan", zegt de D66-leider. "Europa is namelijk de belangrijkste handelspartner van Israël en de Amerikanen de belangrijkste veiligheidspartner."
Deze week heeft Frankrijk aangegeven de Palestijnse staat te willen gaan erkennen. Groot-Brittannië dreigt ook met erkenning vanaf september als de gruwelen in de Gazastrook blijven doorgaan. "Elk land dat een stap vooruitzet, is het opvoeren van de druk."