Tekstgrootte
Artikel delen
  • Gekopieerd

Hoe één klik het Groningse Haren op zijn kop zette: Netflix komt met docu over Project X

Hans Stehouwer

Op 21 september 2012 mondde een onschuldige uitnodiging op Facebook uit in massale rellen. Merthe Weusthuis, het meisje achter de uitnodiging, blikt in een nieuwe Netflix-documentaire voor het eerst terug op 'Project X' in het Groningse Haren. Mick van Wely was destijds verslaggever van Dagblad van het Noorden en won een Tegel met zijn reconstructie van de bizarre gebeurtenissen.

"Het begon eigenlijk heel onschuldig", blikt Van Wely, tegenwoordig misdaadverslaggever bij De Telegraaf, terug op de bank van Goedenavond Nederland. "Merthe zou zestien worden en ze plaatste op Facebook een bericht dat iedereen wel welkom was. Een dag erna werd ze al aangesproken dat er heel veel mensen wilden komen. Toen kreeg ze het al Spaans benauwd."

Tienduizenden aanmeldingen

"Er waren honderden aanmeldingen, dus het ging eigenlijk al heel snel", memoreert Van Wely. Weusthuis haalde de uitnodiging vervolgens offline, maar iemand anders maakte vervolgens een nieuw 'evenement' aan. "Vanaf dat moment werd het een soort tornado. Er kwam een apart Project X-account, waardoor er steeds meer mensen zich aanmeldden voor dat feest. Het ging van een paar honderd naar een paar duizend naar tienduizenden."

Mick van Wely
crimejournalist

“Het waren zwaar uit de hand gelopen rellen, maar het proces was eigenlijk wel heel origineel.”

Quote delen
  • Gekopieerd

Van Wely wil de rellen niet bagatelliseren, maar zag in de aanloop ernaartoe ook iets moois. "Het waren zwaar uit de hand gelopen rellen, maar het proces was eigenlijk wel heel origineel. We zagen bijvoorbeeld een flat waarin een poster werd uitgerold over Project X. Het was online wel gewoon een heel bijzonder evenement. Het was ook helemaal nieuw."

De Jakhalzen

Tevergeefs smeekte Weusthuis de Facebook-beheerders het evenement offline te halen. "Toen was het kwaad al geschied", weet Van Wely. "Er was eerst een jongen in Veendam die het gekaapt had en toen ging het over naar iemand in Zeeland. Hem interesseerde het helemaal niet. Toen werd het echt grimmig, heftig en steeds massaler. Je zag in die aanloop dat het zo groot dreigde te worden. Het bleek dat het heel erg onderschat was."

Mick van Wely
crimejournalist

“Iedereen die tv keek dacht: misschien moet ik toch maar eens naar Haren gaan. Dat was echt een magneet.”

Quote delen
  • Gekopieerd

Ook de media speelden een belangrijke rol door bovenop het evenement te duiken. "De Jakhalzen (voormalig onderdeel van De Wereld Draait Door) waren daar, het was op 3FM, alle media doken er vol op. Het meest treffend vond ik nog wel dat er een zendwagen van de NOS stond. Het was continu: we gaan nu over naar Project X, hoe is het daar? Iedereen die tv keek dacht: misschien moet ik toch maar eens naar Haren gaan. Dat was echt een magneet. Het werd steeds groter gemaakt."

Politie schiet tekort

"Aan de ene kant was het een volstrekt nieuw fenomeen, dus dan heb je geen draaiboek klaarliggen", zegt Van Wely over de verwijtbaarheid van de politie. "Af en toe heb je zoiets nieuws en dan kan je achteraf allerlei conclusies trekken. Maar in dit geval zag je het gewoon aankomen. Na de rellen was er een persconferentie."

"De politie had het alleen maar over het geweld tegen de politie. Het ging nul keer over de burgers die echt bibberend in hun kelders zaten. Toen dachten wij ook als journalisten: hier wordt klassiek de aandacht afgeleid van wat er echt aan de hand is. Er kwam steeds meer shit naar buiten. Aan alle kanten was het onderschat."

Ook de moeite waard
Meest gelezen
Korte WNL video's
Meer van WNL
Steun WNL

Word lid. Het telt.

Waardeert u onze programma's? Steun WNL dan met de jaarlijkse bijdrage van slechts €8,50, de wettelijk minimale verplichte bijdrage voor omroepen.

Hiermee helpt u ons journalistieke geluid te behouden en voorkomt u dat WNL zijn publieke status en zendtijd verliest.

€ 8,50 per jaar

Word lid van WNL
Goedemorgen Nederland Op Zondag Stand van Nederland Café Kockelmann In de kantine Sven op 1 Het Misdaad- bureau