Nederland moet massaal rampoefeningen doen, vindt denktank: 'Dag zonder stroom of water'

Nederland moet massaal rampoefeningen organiseren om voldoende op crises voorbereid te zijn. Dat stelt een groep prominente economen van denktank DenkWerk woensdag in een rapport. De oefeningen gaan van een stroomstoring en gesimuleerde pinstoringen tot een dag zonder water. "Er is zeker een rol voor het bedrijfsleven en burgers om meer zelfvoorzienend te worden", reageert hoofdredacteur van EW Hella Hueck in Goedenavond Nederland op NPO 1.

Twee derde van de Nederlanders heeft nog niet eens een noodpakket in huis, terwijl economen nu stellen dat er veel meer moet gebeuren om burgers voor te bereiden op een mogelijke oorlog. Regelmatige landelijke of regionale oefendagen zijn daarvoor essentieel. De denktank benadrukt dat het gaat om dagen waarop alle mensen en bedrijven echt getroffen worden.

De economen willen dat ook veiligheidsregio's zich met deze realistische oefeningen bezighouden, als bijvoorbeeld 24 uur lang het water uitvalt. Het is volgens de denktank van groot belang dat op dit hoge niveau lessen worden getrokken, zodat Nederland niet hoeft te improviseren als de nood aan de man is.

Economische kosten

Toch klinkt er ook kritiek, omdat het moeilijk voor te stellen valt dat Nederland echt zo'n oefendag invoert, onder meer vanwege de economische kosten die het met zich meebrengt. Maar volgens de economen "moet je investeren voordat je de baten hebt".

"Ik weet niet of je dit elke maand moet doen", zegt Hueck, al noemt ze het belang van een weerbare samenleving. Ze kijkt met een schuin oog naar Scandinavische landen, waar Nederland een voorbeeld aan mag nemen. "In Finland en Zweden zijn ze veel verder, Nederland heeft nog stappen te zetten."

Finland als voorbeeld

In Finland zijn vrijwillige teams in wijken die weten waar mensen wonen, bijvoorbeeld inwoners die niet goed kunnen lopen of kwetsbaar zijn. "Dus als er iets gebeurt, weten zij dat. Het gaat erom dat je connecties hebt. In Finland zijn vier keer per jaar bijeenkomsten van mensen uit de samenleving om hierover te praten, zodat je elkaar snel kan vinden", weet Hueck.

Ze uit kritiek op de laksheid van de Nederlandse burgers. "Als Nederland iets is, dan is het wel een land waarin men denkt: zo'n vaart zal het niet lopen. Kijk naar corona, we waren helemaal niet voorbereid." Ze noemt de stroomstoring in Spanje in april als voorbeeld. "Dan merk je dat Spanje een samenleving is die niet meteen leunt op de overheid. Mensen zijn zelfredzamer, wij zijn dat te weinig."

Maar hoe zou zo'n mogelijke oefendag er dan uitzien? "Ik denk dat het net is zoals op werk, dat het alarm gaat en iedereen naar buiten moet. En moet je dan kijken of je je noodpakket hebt? Ik weet het niet."