Had de VVD een coalitie met de PVV moeten weigeren? Yeşilgöz: 'Je kunt een partij met zoveel kiezers niet uitsluiten'

VVD-leider Dilan Yeşilgöz heeft er geen spijt van dat haar partij in een kabinet is gestapt met de PVV. Dat vertelt ze in Goedenavond Nederland, terugblikkend op de "moeizame" en "rommelige" samenwerking van het kabinet-Schoof die gisteren uitmondde in een kabinetsval. "De kiezer wilde de PVV een kans geven, dus wij hebben ze ook nog een keer een kans gegeven."

In november 2023 gaf Yeşilgöz nog hoopvol aan dat ze een samenwerking tussen de VVD en de PVV zag zitten. Zo geschiedde: niet veel later vormde haar partij samen met de BBB en NSC een extraparlementair kabinet met Geert Wilders.

"Ik heb daar geen spijt van", reageert Yeşilgöz. "Je kunt een partij met zoveel kiezers als de PVV in een democratie namelijk niet uitsluiten. De kiezer wilde de PVV een kans geven, dus wij hebben ze ook nog een keer een kans gegeven. Ik vond het belangrijk om daar verantwoordelijkheid in te nemen", vertelt ze in Goedenavond Nederland op NPO 1.

"Maar goed, ik denk wel dat de kiezer vandaag heeft gezien dat een stem voor de PVV voor honderd procent een verloren stem is. Er dreigt een economische crisis, we hebben te maken met een escalerende oorlog... Dan móét je het landsbelang soms voor laten gaan op je eigen ego. De kiezer heeft vandaag absoluut veel verloren."

Had de VVD zich anders moeten opstellen in het kabinet? 

Journalist Jort Kelder reageert sceptisch op Yeşilgöz' betoog. "Wie koffie dronk met wie en wie boos werd op wie" is voor het electoraat helemaal niet relevant, zegt hij. "Nederland verarmt, en daar zijn jullie als regering verantwoordelijk voor. Als je The Economist ofzo nu leest, dan zullen ze over Nederland schrijven als een land dat al een paar jaar uit de top tien van beste landen aan het zakken is vanwege ondermaats bestuur."

"Ondernemers stemmen over het algemeen behoorlijk rechts, maar zelfs zij zeiden: dit rechtse kabinet is een chaos, hier kunnen wij niet mee werken. Een wispelturige overheid, minder kwaliteit, wetten die niet worden nageleefd of die juist ineens worden ingevoerd... Dáár ligt het grote probleem."

"Dat ben ik met je eens", reageert Yeşilgöz. "Dit zijn ook de zaken die wij - de VVD, BBB en NSC - voor de kabinetsval met Wilders hebben besproken." 

Die urgentie kwam bij Wilders echter niet over, stelt de VVD-politicus. "Heel eerlijk? We hebben allemaal de afgelopen kabinetsperiode op enig moment gezegd: het loopt vast. Maar we kwamen er altijd weer uit. Dat deden we goed. Maar hier was die dynamiek niet van toepassing, want het werd snel duidelijk dat het voor Geert niets meer uitmaakte wat wij deden. Hij wilde niet meer. Deze kabinetsval is écht, absoluut, de schuld van Geert."

Dat het falen van dit kabinet geheel te wijten is aan de PVV, beaamt ook BBB-politicus Henk Vermeer. Hij reageert op Yeşilgöz: "Als iemand besloten heeft: ik stop ermee, om wat voor reden dan ook, dan maakt het niet meer uit wat jouw argument is of wat je probeert te lijmen."

"Maar: ik schaam mij ook niet voor onze keuze om met de PVV samen te werken. Ik besef mij wel iets als politicus. Het vertrouwen in de overheid is al laag, en als mensen steeds A kiezen en B krijgen, dan helpt dat niet. Er is de afgelopen jaren bijna nooit een verkiezingsprogramma écht uitgevoerd. Wij hebben ons best gedaan om een programma uit te voeren... Maar ja."

Demissionair kabinet gaat door: 'Bepaalde rechtse thema's kunnen niet wachten'

Tot de volgende Tweede Kamerverkiezingen zal het demissionair kabinet met VVD, NSC en BBB proberen om belangrijke plannen uit het regeerakkoord alsnog door te voeren. "De wereld om ons heen staat niet stil, dus je moet verantwoordelijkheid nemen", zegt Yeşilgöz in Goedemorgen Nederland op NPO 1.

"Als je het mij vraagt, geven we nu prioriteit aan een paar thema's: werken moet lonen, asiel, defensie. Dat zijn dingen waar mensen zich terecht zorgen over maken. Er zijn veel meer zorgen, maar bepaalde rechtse thema's kunnen nu niet wachten."