Schenkingen ouders jagen huizenprijzen op: 'Kinderen van rijke ouders krijgen meer kansen'
Steeds vaker krijgen starters op de woningmarkt geld van hun ouders om de aankoop van hun huis te financieren. Dit blijkt volgens ING uit recente onderzoekscijfers. Deskundigen van de bank waarschuwen dat die schenkingen de huizenprijzen opdrijven.
Van de starters in 2024 kreeg circa een derde een schenking van ouders of schoonouders voor het kopen van een huis, staat bijvoorbeeld in een eerder deze maand verschenen studie voor de Rijksoverheid. In 2021 was dit nog minder dan een kwart.
Starters brengen ook steeds meer eigen geld in, baseert de bank op eerdere schattingen van makelaarsorganisatie NVM. Gemiddeld brachten starters vorig jaar zo'n 45.000 euro eigen geld in, tegen 35.000 euro in 2020.
Jubelton
Door de hogere schenkingen kunnen sommige huishoudens meer bieden en dat drijft de huizenprijzen op, zegt Marieke Blom, hoofdeconoom van ING, in Goedemorgen Nederland op NPO 1. "Andere mensen, die geen schenking krijgen, moeten dus meer betalen, doordat deze mensen geld krijgen."
Blom benadrukt dat het deels een politieke keuze is hoe we hiermee omgaan. "Het betekent dat je afhankelijk bent van het vermogen van je ouders om zelf zoiets te kunnen doen. Door dat prijsopdrijvende effect hebben andere mensen er echt last van", aldus de econoom. "Dat zou kunnen betekenen dat je er iets aan wilt doen. Dan moet je denken aan bijvoorbeeld vermogensbelasting of het belasten van de overwaarde van huizenbezitters."
Politiek gevoelig
Politiek ligt dat gevoelig. Tweede Kamerlid Mirjam Bikker (ChristenUnie) ziet de ongelijkheid op de woningmarkt toenemen. "Wat hier wordt aangetoond is dat kinderen van rijke ouders makkelijker een huis kunnen krijgen dan anderen, ook al verdienen ze evenveel. Dat is wel iets waar je je met deze krappe woningmarkt echt zorgen over moet maken", zegt ze.
Hoewel de zogeheten ‘jubelton’ inmiddels is afgeschaft – de regeling die belastingvrije schenkingen tot ruim een ton mogelijk maakte – blijft er ruimte bestaan voor eenmalige, belastingvrije bijdragen tot €32.195. Bikker pleit voor aanvullende maatregelen om starters te helpen. "Je moet kijken: hoe kan je ervoor zorgen dat starters makkelijker instappen? Tegelijkertijd: ook als het gaat om Box 3 zijn er ook al dingen voorgesteld, maar niet van kracht geworden. Ik vind dat je daar ook naar moet kijken."
Starters slaan toe
Uit meerdere onderzoeken komt de laatste tijd naar voren dat starters de laatste tijd vaker toeslaan op de woningmarkt. Dat is onder meer te danken aan het stijgende aantal verkopen door investeerders. Zij zijn vorig jaar begonnen veel huurwoningen in de verkoop te zetten. Ook zijn de lonen gestegen.