Europese troepen moeten Rusland met zwaar geschut afschrikken: 'Absoluut geen vredesmacht'

Brigadegeneraal Han Bouwmeester vindt dat we niet moeten spreken van een mogelijke vredesmacht in Oekraïne. Het gaat om een afschrikkingsmacht, zegt de hoogleraar Militair-Operationele Wetenschappen in Goedemorgen Nederland op NPO 1. "Het zal absoluut geen vredesmacht zijn."

Europese landen werken hard aan een "afschrikkingsmacht" die in Oekraïne gelegerd moet worden na Amerikaanse besprekingen met Rusland. De Verenigde Staten hebben duidelijk gemaakt dat Europese en mogelijk andere bondgenoten van Oekraïne die troepenmacht, als veiligheidsgarantie voor Oekraïne, zouden moeten leveren. Daarbij wordt ook gekeken naar Nederland. 

In de media wordt ook gesproken over een mogelijke vredesmacht, valt Bouwmeester op, maar dat is volgens hem onjuist. "Een vredesmacht roept het beeld op wat we kennen van de afgelopen decennia: de blauwhelmen die lichtbewapend of zelfs onderbewapend naar missies gaan. Dat zal dit absoluut niet zijn."

Voor de afschrikkingsmacht zullen Europese landen zelfs moeten opschalen, zegt hij. "Stel dat er een bestand komt en een demarcatielijn, dan is de kans groot dat Rusland die gaat uitproberen. Dat hebben ze altijd gedaan. Dat moet je kunnen afschrikken. Dat wil zeggen dat je er met zwaar materieel moet zijn."

Eerste gesprekken in Riyad

Of er een afschrikkingsmacht komt, is overigens nog maar de vraag. Gisteren kwamen Amerikaanse en Russische delegaties in Riyad in Saudi-Arabië samen om te praten over vredesbesprekingen. "Dit waren nog geen onderhandelingen over vrede in Oekraïne. Dit waren onderhandelingen óver de onderhandelingen."

"Er wordt op dit moment gekeken naar wie er straks aan tafel moeten zitten en waar in eerste instantie over gesproken wordt", legt Bouwmeester uit over de gesprekken in Riyad, waar de Amerikaanse buitenlandminister Marco Rubio en zijn Russische evenknie Sergej Lavrov bij betrokken zijn. "Het zal een heel proces worden. Volgens deskundigen gaan deze onderhandelingen nog weken duren."

Rusland wil op dit moment niet dat er NAVO-troepen in Oekraïne komen, zoals Amerika voorstelt. "Dus het is maar de vraag of er Europese troepen komen", zegt Bouwmeester, die vindt dat ook Oekraïne en andere Europese landen snel bij de gesprekken betrokken moeten worden. "Het is het heikele punt wat Rusland al heel de oorlog inzet: ze voeren een grote strijd tegen het Westen. Zij vinden dat het Westen steeds verder uitbreidt."

Nederlandse inzet

Gisteren ging de Tweede Kamer in debat over het mogelijk leveren van Nederlandse troepen aan de Europese afschrikkingsmacht. Hoewel daar op dit moment dus nog geen sprake van is, vindt Bouwmeester het goed dat Den Haag er al wel over praat. "Je moet niet afwachten en pas gaan nadenken als de onderhandelingen zijn afgerond."

Premier Dick Schoof liet zaterdag al weten dat Nederland positief staat tegenover deelname aan een afschrikkingsmacht. Bouwmeester: "Maar er zal breed draagvlak moeten zijn. Want we spreken over een vredesmacht, maar het is geen vredesmacht. Het is een afschrikkingsmacht", benadrukt hij. "Er zal een demarcatielijn komen en de Russen gaan die uitproberen."

Volgens hoogleraar Rob de Wijk is Europa helemaal niet in staat om zelf een serieuze afschrikkingsmacht op de been te brengen. Bouwmeester denkt daar anders over: "Zo zwaar wil ik het niet stellen. Als wij moeten leveren, gaat de krijgsmacht leveren. We hebben NAVO-verplichtingen."

Of het herinvoeren van de dienstplicht nodig is, sluit hij niet uit. "Dat is een politieke discussie. Voorlopig is dat nog niet aan de orde. Maar mochten we ook helemaal op onszelf aangewezen zijn, zonder veel inbreng van Amerika, dan moet je kijken hoe je groter kunt worden en ligt dienstplicht wel als één van de opties op tafel."