Oud-minister van Financiën Onno Ruding waarschuwt voor financiële onzekerheid en coalitieproblemen: 'Heel zorgelijk'

Voormalig minister van Financiën Onno Ruding (85) is bezorgd over de huidige financiële situatie in politiek Den Haag. De combinatie van niet-kloppende ramingen van het Centraal Planbureau (CPB) en interne verdeeldheid binnen de coalitie zorgt volgens hem voor een zelden vertoonde situatie. “Dit is niet alleen slecht voor de burger, maar ook voor het bedrijfsleven.”

De ramingen van het CPB liepen de afgelopen jaren uiteen, waardoor onduidelijkheid bestaat over wat de overheid wel of niet kan uitgeven. Volgens Ruding, tussen 1982 en 1989 minister van Financiën, is dat problematisch. “En dat is slecht voor de grote financiële belangen. Niet alleen voor de burger maar ook voor het bedrijfsleven,” zegt de voormalig bewindsman in Sven op 1. 

Hij roept de huidige minister van Financiën, Eelco Heinen (VVD), op om samen met alle betrokken partijen duidelijkheid te creëren over de ramingen om de geloofwaardigheid van het financiële beleid te herstellen. Onlangs berekende NSC-voorman Pieter Omtzigt nog dat er sprake is van onderuitputting bij de ministeries en dat het kabinet tussen de 20 en 25 miljard euro extra kan uitgeven.

Ruding noemt die berekeningen zorgelijk. “Omtzigt heeft grotendeels gelijk, maar er is ook een kanttekening. Een aantal grote uitgaven die nog moeten worden gedaan, komen later, zoals bijvoorbeeld voor de Toeslagenaffaire en Defensie. In 2028, het laatste jaar van het kabinet, heb je dan de kans met grote financiële tegenvallers te zitten.”

Zorgelijke dynamiek binnen coalitie

Wat Ruding eveneens zorgwekkend vindt, is de dynamiek binnen de coalitie. Waar meningsverschillen normaal gesproken vooral tussen oppositie en kabinet worden gevoerd, spelen de grootste spanningen nu tussen de regeringspartijen onderling. Zo willen de PVV, NSC en BBB meer geld uitgeven, terwijl de VVD de hand op de knip wil houden. “Dat was vroeger niet altijd het geval,” zegt Ruding. “Je kon met de Kamer van mening verschillen, maar nu gebeurt het van binnenuit. Ik vind dat heel zorgelijk.”

De CDA’er is ook kritisch op recente uitlatingen van BBB’er Henk Vermeer bij Sven op 1, die stelde dat Nederland wordt "kapotbezuinigd". Ruding noemde zijn woorden “niet zinnig, maar onverstandig”. Volgens hem maken dergelijke uitspraken het lastig om tot een gezamenlijk financieel beleid te komen. “Voorheen had je problemen met de oppositie, maar niet onderling. Daarnaast lijkt het hoofdlijnenakkoord duidelijke afspraken te bevatten, maar nu lijken sommige partijen daar van af te wijken.”

Dat bemoeilijkt Heinen in zijn taak om een consistent financieel beleid te voeren, wat de stabiliteit van het kabinet verder onder druk zet. Ruding verwacht dat deze spanningen verder oplopen in aanloop naar de Voorjaarsnota. “Maar dan moet er wel een akkoord zijn bereikt.”