LTO: perspectief en stikstof heetste hangijzers in landbouwoverleg

Perspectief voor boeren en de stikstofaanpak zijn twee van de belangrijkste thema’s voor de Land- en Tuinbouworganisatie (LTO) waarover in het landbouwoverleg een knoop moet worden doorgehakt. Dat bijna 24 uur durende overleg is donderdag in de vroege ochtend gestopt om op een later moment verder te gaan. Als het kabinet geen stappen zet, is het nog maar de vraag of LTO uiteindelijk een handtekening onder het landbouwakkoord zet.

Met name de concurrentiepositie van Nederlandse boeren baart LTO zorgen, legt een woordvoerder uit. Zo moeten de boeren aan veel richtlijnen voldoen en daartoe maatregelen treffen. Het gevolg is dat die maatregelen worden doorberekend, waardoor ook de prijs voor de consument stijgt. "We moeten ervoor zorgen dat een Nederlandse wortel over drie jaar niet vijf keer zo duur is als een Duitse of Belgische wortel", aldus de zegsman.

Eerder deze week lekte het conceptakkoord. Daaruit kwam naar voren dat de hogere prijzen juist niet enkel bij de consument terecht zouden komen. Maar volgens LTO is nog altijd onduidelijk waar die prijsstijgingen dan wel terechtkomen. Zo zouden er nog geen toezeggingen zijn gedaan door onder meer retailers. "Vooralsnog is het enkel op intentioneel niveau", aldus de woordvoerder.

Verder pleit LTO voor een zogeheten ‘afrekenbare stoffenbalans’. Dat is een methode waarbij een boer wordt afgerekend op doelen die hij moet halen ten aanzien van bijvoorbeeld stikstof. Hoe een agrariër naar dat doel toewerkt, bepaalt hij zelf. Het bedrijf wordt vervolgens gemonitord op de dagelijkse gang van zaken, door te kijken naar bijvoorbeeld het beheer van de stallen en de veevoersamenstelling.

Niet alleen krijgt de boer daardoor meer vrijheid, hij wordt ook niet langer afgerekend op de stikstofuitstoot "die 20 kilometer verderop in een natuurgebied neerdaalt", aldus de zegsman. Volgens LTO is het namelijk moeilijk om die stikstofuitstoot volledig toe te schrijven aan het boerenbedrijf. Bovendien is het voor een boer lastig om op een dergelijke waarde te kunnen bijsturen. Maar het kabinet houdt vooralsnog vast aan de in de wet vastgelegde Kritische Depositiewaarde (KDW), die iets zegt over de stikstofgevoeligheid van een bepaald stuk natuur.

LTO-voorzitter Sjaak van der Tak verwachtte na afloop van het gesprek "echt stappen" van het kabinet. "We hebben één plicht: dat we er de komende twee, drie weken uitkomen. Dat is in het belang van onze boeren, maar vooral in het belang van een toekomstbestendige landbouw", besloot Van der Tak.