Universitair docent: ‘Antisemitisme lijkt soms wel de oudste complottheorie die er is’

Antisemitisme komt terug in veel complottheorieën, dat zegt universitair docent Jelle van Buuren, gespecialiseerd in complotdenken, tegen Het Misdaadbureau op NPO Radio 1. “Antisemitisme lijkt soms wel de oudste complottheorie te zijn die er is.”

“We kennen eeuwenoude verhalen waarin de Joden symbool staan voor al het kwaad in de wereld. In de Middeleeuwen werd gesteld dat zij bloed dronken van baby’s”, vertelt Van Buuren. Die gedachte zie je ook terug bij de QAnon-complottheorie. Dat is een theorie – ontstaan in de Verenigde Staten – waarbij men ervan overtuigd is dat invloedrijke elite achter de schermen de touwtjes in handen hebben. “Je ziet dat die theorieën door de eeuwen heen reizen. Soms wat meer op de oppervlakte blijven, maar ook naar boven kunnen komen.”

Weerbaarheid

Soms komt het voor dat antisemitische complottheorieën niet heel erg openlijk zijn. “Maar er zitten wel antisemitische suggesties in”, zegt Van Buuren. Dat betekent eigenlijk dat je in eerste instantie niet doorhebt dat er sprake is van antisemitisme. “Zoals bij de QAnon-complottheorie”, stelt Van Buuren.

“Het gaat heel erg over de pedoseksuelen elite, satanistische rituelen en het drinken van het bloed van baby’s. Ik denk niet dat veel mensen zich realiseren dat het een antisemitische oorsprong heeft. Dat maakt het gevaarlijker.”

Het gevaar zit hem dan in de weerstand tonen tegen antisemitisme. “Als het heel erg openlijk wordt geuit hebben mensen die weerstand wel. Maar op het moment dat je het niet herkent, dan is de weerstand ertegen lager.”

Hitler

In Limburg hebben ze ook veel te maken met antisemitisme. Sterker nog, er is een grote groep hardcore neonazi’s in het zuiden des lands die zelfs de verjaardag van Adolf Hitler vieren. Dat vertelt journalist bij De Limburger Sjors van Beek.

Tekst gaat verder onder tweet

In Limburg is er een groep neonazi's die de verjaardag van Hitler vierde. "Dat vierden ze met gebak. Ze hadden letters gemaakt van banketstaven en die vormden samen het woord 'Heil Hitler'", zegt Sjors van Beek van @delimburger. #WNL pic.twitter.com/3UGQy4N9W8

— Het Misdaadbureau (@WNLMisdaad) May 5, 2023

“Dat vierden ze met gebak. Ze hadden tien letters van banketstaven en die vormden samen het woord ‘Heil Hitler’.” Van Beek kwam erachter omdat de groep, genaamd Wolvenrad, hier zelf foto’s van online hadden gezet. “Ze doen het zo anoniem mogelijk, maar hun uitingen willen ze wel in de buitenwereld verspreiden.”

Heeft u een vraag over misdaad? De onderzoeksredactie van Het Misdaadbureau beantwoordde eerder al vragen als ‘Hoe vaak wordt er gestolen bij de zelfscankassa?’, ‘Waarom worden vrouwen verliefd op mannen in de gevangenis?’ en ‘Heeft het zin om aangifte te doen van fietsendiefstal?’ Heeft u ook een vraag, stuur die dan het liefst als audio-bericht naar Het Misdaadbureau via 06 57 83 28 94. Wie weet wordt jouw vraag behandeld in de volgende uitzending!

Luister iedere vrijdagavond tussen 19.00 en 20.00 naar Het Misdaadbureau op NPO Radio 1. Of luister het WNL-programma terug als podcast, via je favoriete podcast-app. 

Scan de QR-code om het nummer op te slaan

Lees ook: 

Joodse jongen Samuel (14) verlaat Nederland: ‘Hij voelt zich hier niet thuis’

Door: Vick ten Wolde