Komt er een boerenprotest tegen de stikstofplannen van het kabinet? ‘Dat sluit ik niet uit’
De toekomst van boerenbedrijven staat op het spel. Veel hangt af van de stikstofplannen die het kabinet vandaag presenteert. Naar verwachting krijgen de boeren slecht nieuws te horen. De vraag rijst of zij dan opnieuw de straat opgaan om te protesteren.
"Er is veel onrust en zorg bij de boerenbedrijven. Ik sluit niet uit dat er acties komen", zegt melkveehouder Trienke Elshof bij Goedmorgen Nederland op NPO 1.
Boerenprotesten
Dre jaar geleden begonnen de eerste protestacties van de boeren, vanwege constant veranderende regelgeving. En dan voornamelijk in het nadeel van de boeren. Sindsdien hebben boeren vaker hun kritiek geuit op bijvoorbeeld het stikstofbeleid van het kabinet.
Zo blokkeerden de boeren met hun tractors onder meer straten en kruispunten in Den Haag, waarna het openbaar vervoer moest worden stilgelegd. Ook blokkeerden zij meerdere snelwegen met hun voertuigen, eisten zij zendtijd van de NOS om hun verhaal te doen en werd het provinciehuis in Groningen bestormd. Of er opnieuw zulke demonstraties plaats zullen vinden, dat weet Elshof niet. "Dat is moeilijk te zeggen."
Ingrijpende maatregelen
Een aantal zaken uit de nieuwe kabinetsplannen is al gelekt. Bijvoorbeeld dat op sommige plekken in Nederland de stikstofuitstoot tot 80 procent moet worden verlaagd. Het roept veel vragen op bij de boeren, bijvoorbeeld over hun bestaanszekerheid.
Er zijn bedrijven die op dit moment niet in de vergunde situatie zitten vanwege de uitspraak van de rechter. "Die kunnen zich niet ontwikkelen, krijgen geen lening bij de bank of kunnen geen bedrijfsoverdracht doen", zegt Elshof. Met andere woorden kunnen niet alle boeren verduurzamen, omdat er "nauwelijks vergunningen worden verstrekt".
Opkopen boeren
Dat is een vraagstuk voor nu, maar ook de toekomst biedt weinig zekerheid. Elshof, wiens bedrijf nabij het Natura 2000-gebied ligt, vraagt zich af of zij mag blijven en wat zij moet doen. "Komt er iemand langs die mij gaat opkopen?"
Veel boeren zullen er niet aan ontkomen. Zij kunnen een verduurzaming niet doorvoeren dus moeten zij zich laten opkopen. En dat terwijl de sector andere oplossingen heeft, stelt Elshof. "We kunnen innoveren en reduceren."
Daar is ook "samen met Bouwend Nederland, VNO en natuurorganisaties een plan voor gemaakt waarmee wij gezamenlijk 40 procent kunnen reduceren in 2030". Maar de eis is dat er voor heel Nederland in 2030 met 50 procent gereduceerd moet worden, vandaar ook de dreiging van opkoping. "Met innovatie, verplaatsing en in de laatste plaats opkoping, kunnen wij veel meer bewerkstelligen dan alleen de harde inzet van opkoop die wij nu zien", aldus de melkveehouder.