Oekraïense burgers keren langzaam terug: ‘Maar nog niet in aantallen dat het leven weer normaal is’

De voorsteden in Kiev liggen nog altijd in puin, maar beetje bij beetje keren burgers weer terug naar Oekraïne. NRC-correspondent Emilie van Outeren is in Kiev en bezocht ook de zwaar bestookte voorsteden van de Oekraïense hoofdstad, waaronder Boetsja. "Kiev is nog een beetje een spookstad. Mensen keren terug, maar nog niet in de aantallen dat het weer normaal leven is", zegt ze in Goedermorgen Nederland.

De echte verwoestingen zijn goed te zien in de voorsteden, zegt Van Outeren. "Daar zijn mensen nog in de fase van zoeken onder het puin, zoeken naar lichamen, zoeken naar de laatste waardevolle spullen of naar resten van wapens zoals mijnen of andere dingen die kunnen ontploffen."

Eretitel

Een van de voorsteden die met de grond gelijk is gemaakt is Boetsja, waar enkele weken geleden een bloedbad plaatsvond. De beelden van Boetsja waren schrikwekkend en gingen de hele wereld over.

Honderden Oekraïense burgers lagen dood langs de wegen, sommige zelfs met hun armen achter hun rug vastgebonden. De Russische brigade die van deze oorlogsmisdaden werd beschuldigd, krijgt nu van Poetin een eretitel op basis van heldenmoed en doorzettingsvermogen.

Kiev

Ondanks dat het Russische leger zich heeft teruggetrokken rondom Kiev, komt het leven daar nog niet op gang en heerst er nog altijd veel onrust. "Er is geen elektriciteit, geen water. Er zijn ook nog heel veel zorgen dat het nog niet het einde van de oorlog is voor deze regio", doelt Van Outeren op de gedachte dat men in Oekraïne denkt dat Kiev nog altijd het hoofddoel van Poetin is, ook al lijkt de focus van de oorlog momenteel op de Donbas te liggen.

De mensen die momenteel in Kiev zijn, kiezen er ook zelf voor om daar te blijven, vertelt Van Outeren. "Die raken er ook wel aan gewend dat elke nacht het luchtalarm afgaat. Of dat er nog aanvallen zijn op militaire doelen aan de rand van de stad."

Langzaam maar zeker keert er wel een aantal burgers terug naar hun geboorteland. "Nu zijn er dagen dat er meer mensen van Polen naar Oekraïne gaan, dan dat zij van Oekraïne naar Polen vluchten, omdat veel mensen denken: 'het leven als vluchteling is ook niet geweldig'. En vergeet niet, mannen tussen de 18 en 60 moeten in Oekraïne blijven. Veel gezinnen zijn van elkaar gescheiden en die zijn liever samen", verklaart Van Outeren.

Wederopbouw

"Wederopbouw begint eigenlijk al meteen. Dat begint al met puinruimen", zegt hoogleraar humanitaire hulp en wederopbouw Thea Hilhorst. Het echt opnieuw opbouwen van een stad of wijk, vergt echter nog heel veel meer tijd. "En gelukkig maar, want dat moet je goed plannen."

Van een wederopbouw in het oosten van Oekraïne, in de Donbas-regio, is nog geen sprake. Daar lijkt de strijd nu echt los te barsten. "Humanitaire hulp gaat daar nog door. Er is daar al acht jaar oorlog, dus er is wel een infrastructuur om te helpen. Het probleem wordt straks de toegang, zoals bij belegerde steden als Marioepol. Daar kan bijna geen hulp naartoe."

LEES OOK: Poetin: sancties tegen Rusland ‘eigen doelpunt’ van het Westen