Minister Hoekstra wil defensiebudget flink verhogen: ‘Wereld staat op z’n kop’

Minister van Buitenlandse Zaken Wopke Hoekstra vindt dat het defensiebudget flink moet worden verhoogd in reactie op de Russische inval in Oekraïne. Dat zegt de CDA-leider woensdag in een interview met De Telegraaf. Hij sluit niet uit dat het coalitieakkoord op de schop moet. “Er is nu zoveel aan de hand. De wereld staat op z’n kop. Dat betekent dat het kabinet terug naar de tekentafel moet, om te kijken wat dit in de volle breedte voor het beleid betekent”, zegt de bewindsman.

Om het budget voor de krijgsmacht te verhogen moeten afspraken in het coalitieakkoord tussen VVD, CDA, D66 en ChristenUnie mogelijk worden opengebroken. Hoekstra wijst erop dat in het verleden coalitieakkoorden wel vaker door de actualiteit zijn ingehaald en er opnieuw onderhandeld moest worden. “Het is voor Den Haag wellicht ongemakkelijk, maar geopolitiek houdt zich niet aan het Nederlandse coalitieakkoord.”

Nederland moet ook rekening houden met Russische represailles voor de sancties die zijn ingesteld tegen Rusland, waarschuwt Hoekstra. Hij gaat ervan uit dat die aangescherpt zullen worden en ook president Vladimir Poetin en zijn getrouwen persoonlijk zullen treffen. “We moeten er ernstig rekening mee houden dat Rusland wraak zal nemen voor de zware sancties die we hebben ingesteld. Nederland kan daardoor ook geraakt worden.”

Kernoorlog

Over een kernoorlog tussen Rusland en het Westen maakt Hoekstra zich geen grote zorgen. “Ik vind dat geen reëel scenario. Je kunt nooit wat uitsluiten, maar het is geen reëel scenario”, aldus de minister.

Strategisch analist van The Hague Centre for Strategic Studies (HCSS) Patrick Bolder vindt dat het Westen Poetin “een gracious way out moet geven”, zo zegt hij in Goedemorgen Nederland op NPO 1. Hij ziet op dit moment geen andere oplossing voor het conflict en waarschuwt voor Poetin. “En kat in het nauw maakt rare sprongen en deze kat zit wel heel erg in het nauw.”

Wel wijst hij erop dat Poetin niet zelfstandig kernwapens kan afvuren, maar daar ook zijn minister van Defensie, Sergej Sjojgoe, en de chef van de generale staf, Valery Gerasimov, voor nodig heeft. “Zij moeten met z’n drieën de juiste code invoeren. Mijn hoop is eigenlijk dat de chef van de generale staf enig ethisch moreel besef heeft”, zegt Bolder.

‘Poetin leeft in bubbel’

Volgens hem weet Gerasimov “heus wel” wat de gevolgen zijn van het gebruik van kernwapens. “Poetin ook, maar die zit in zijn eigen bubbel”, zegt Bolder. “Hij heeft zich de afgelopen twee jaar uit angst voor corona opgesloten in zijn eigen bunker. Hij heeft zijn eigen wereldbeeld geschapen en daar gelooft hij ook echt in.”

“Ik denk dat de generaals, die aan de knoppen zitten, weldegelijk weten wat er aan de hand is. Zij willen zichzelf de volgende dag ook weer in de spiegel kunnen aankijken. Je moet altijd de beslissing die je neemt kunnen verantwoorden. Dat is bij ons zo, maar zal aan de Russische kant ook zo zijn.”

‘Ons te veilig gewaand’

Bolder vindt het goed dat Hoekstra het defensiebudget wil herzien. Hij vindt dat we ons de afgelopen decennia te veilig hebben gewaand. “We hebben dertig jaar lang bezuinigd op defensie omdat we dachten dat het nooit meer zover zou komen.”

Eerder zei ook D66-leider en financiënminister Sigrid Kaag dat ze “op korte termijn” wil kijken of Nederland meer geld aan defensie moet uitgeven, nu vanwege de oorlog in Oekraïne “de situatie zo drastisch is veranderd”. Ook in de Kamer lijkt er een meerderheid voor het verhogen van het defensiebudget.

LEES OOK: Rusland verovert Cherson en bombardeert Zjytomyr: ‘Poetin maakt geen onderscheid meer’

Door: Peter Visser