Steunt het kabinet Oekraïne door wapens te leveren? ‘Mogelijk antitank- en precisiewapens’

Gaat Nederland Oekraïne steunen door wapens te leveren? Op dit moment wordt er door verschillende bronnen vooral gesproken over scherfvesten, helmen en metaaldetectors. Directeur politieke zaken bij denktank HCSS Han ten Broeke verwacht dat er meer mogelijk is, zoals het sturen van antitankwapens, precisiewapens en cyberverdediging. Maar in dat geval moet Nederland ook militairen meesturen. “Dat is natuurlijk een beetje de grens die politici moeten overwegen om over te steken.”

Premier Mark Rutte en minister van Buitenlandse Zaken Wopke Hoekstra reizen vandaag naar Kiev om in gesprek te gaan met president Volodymyr Zelensky. De verwachting is dan ook dat de beslissing over de wapenlevering een dezer dagen valt.

De eerste vraag is wat Nederland kan missen. Dat zijn onder meer antitankwapens, wapens die zoals de naam al doet vermoeden bedoeld zijn om pantservoertuigen uit te schakelen. Maar ook wordt er gesproken over het leveren van hulp voor cyberverdediging. In beide gevallen moeten er echter Nederlandse militairen meegestuurd worden om de Oekraïners te kunnen trainen.

Geen patriots

Toen de MH17-ramp zich voltrok besloot de regering geen militairen naar Oekraïne te sturen omdat dit te gevaarlijk zou zijn. “We hebben in Turkije ooit patriots geleverd. Turkije is een NAVO-staat, dus een bondgenoot”, zegt Ten Broeke erover. Een patriot-luchtverdedigingssysteem kan ervoor zorgen dat raketten en aanvallen vanuit vliegtuigen tegengehouden worden. “Daarvoor moet je bijna tweehonderd man aan militairen meesturen. Dat willen we niet, want die kunnen ook sneuvelen. Die bijdrage gaat te ver”, zegt Ten Broeke.

Maar een “cyberteam” zou volgens hem nog wel kunnen. “Dat kun je deels vanuit Den Haag en deels vanuit Kiev doen.”

‘Nederland had beter kunnen weten’

De ontmoeting tussen Rutte, Hoekstra en Zelensky al langere tijd gepland, zei de premier vrijdag, maar is door de oplopende spanningen tussen Oekraïne en Rusland in een ander licht komen te staan. “Het is echt een geopolitieke crisis aan de grens van Europa. We hebben er daar nu een paar van meegemaakt. We leren langzamerhand dat dat de realiteit is in de wereld”, zegt Ten Broeke.

“Nederland had beter kunnen weten”, stelt hij. In 2014 werd ons land namelijk al opgeschrikt toen het passagierstoestel MH17 werd neergehaald en er bijna tweehonderd Nederlanders om het leven kwamen. “Mensen denken dat er nu oorlog dreigt, maar het is al heel lang oorlog in Oost-Oekraïne”, zeg Ten Broeke. “Dit is de realiteit van de wereld waarin we leven en waarin ons continent zich weer in bevindt.”

Inschattingen van veiligheidsdiensten verschillen

De situatie in Oekraïne is zeer gespannen sinds een conflict over een mogelijk NAVO-lidmaatschap van het land. Daar is Rusland fel op tegen. Het land vindt dat het bondgenootschap zich te veel doet gelden in het oosten van Europa. Intussen maken onder andere de Europese Unie en de Verenigde Staten zich grote zorgen over het grote aantal Russische militairen dat zich langs de grenzen van Oekraïne heeft verzameld, inclusief wapentuig. “We denken dat er nu 137.000 militairen staan en 40.000 reservisten. Dus dat is echt wel een forse inspanning.”

Maar de inschattingen van veiligheidsdiensten over of Rusland nu daadwerkelijk Oekraïne gaat binnenvallen verschillen, zegt Ten Broeke. “Daar zitten echt meer dan subtiele verschillen tussen. Sommigen daarvan zijn PR. De Angelsaksische Veiligheidsdiensten zijn echt een andere inschatting aan het maken. Dat blijkt ook uit andere reisadviezen dan sommige andere Europese Veiligheidsdiensten”, aldus de directeur politieke zaken bij HCSS. “Dus daar zit een duidelijk verschil. En natuurlijk de Oekraïners zelf.”

Hij vermoedt dat Hoekstra en Rutte daar ook vooral vandaag over in gesprek gaan met de Oekraïense president. “Via open lijnen is dat heel moeilijk”, zegt hij.

LEES OOK: Westen moet één lijn trekken in conflict tussen Oekraïne en Rusland: ‘Heel erg belangrijk’

Door: Redactie