Viroloog Osterhaus: ‘Verbaas mij elke keer als ik uit Duitsland kom’
Viroloog Ab Osterhaus waarschuwt dat we ons beter aan de basisregels moeten houden om strengere maatregelen te voorkomen. Volgens hem worden die in omringende landen strikter nageleefd. "Ik verbaas mij elke keer weer als ik uit Duitsland naar Nederland kom hoe men met de maatregelen omspringt", zegt Osterhaus in Goedemorgen Nederland op NPO 1.
Vanwege de snelle stijging van het aantal coronabesmettingen de afgelopen weken lijkt de invoering van een 2G-systeem aanstaande. Daarin krijgen alleen mensen die gevaccineerd of genezen zijn een geldig coronatoegangsbewijs. Demissionair zorgminister Hugo de Jonge stuurde het wetsvoorstel waarin het 2G-systeem wordt vastgelegd maandagavond naar de Tweede Kamer.
Het OMT berekende dat een 2G-systeem het aantal besmettingen kan halveren ten opzichte van een 3G-systeem, waarbij ook mensen met een geldig testbewijs toegang krijgen. De experts benadrukken wel dat de resultaten van de berekeningen "moeten worden gezien als het maximaal haalbare, omdat daarbij aangenomen wordt dat de opvolging en de controle en de handhaving optimaal zijn".
Volgens Osterhaus zijn de berekeningen van het OMT "heel duidelijk". "Ik denk wel dat het belangrijk is dat we ook praten over het naleven van de basisregels", stelt hij. "Elke maatregel is zo goed als je hem handhaaft en controleert. In andere landen, waar het wél goed gaat en waar we ons aan kunnen spiegelen, zie je dat met name het naleven van de basisregels veel uitgebreider gebeurt."
Ook vindt hij dat Nederlanders zichzelf vaker zouden moeten testen. "Het zelftesten op zich is niet zaligmakend, maar het draagt wel bij. Het is iets dat in Nederland nauwelijks gebeurt. Je ziet in andere landen dat het wel gebeurt en met goed succes."
Kan lockdown nog worden voorkomen?
Volgens het OMT is de coronapas alleen een middel "om risico’s te beperken bij opening van sectoren en géén maatregel om virusverspreiding te voorkomen en een epidemie te bestrijden". Dat kan volgens de experts alleen via de basisregels en algemene coronamaatregelen. Volgens Osterhaus helpt de invoering van 2G "natuurlijk wel in het terugdringen van de verspreiding van het virus".
Toch is het maar de vraag of een strenge lockdown nog kan worden afgewend. Demissionair premier Mark Rutte deed maandag een dringende oproep aan iedereen om zich beter te houden aan de basismaatregelen tegen het virus. Anders kan het kabinet het zich volgens hem mogelijk niet permitteren te wachten met extra maatregelen tot 3 december, de dag waarop vooralsnog het volgende weegmoment gepland staat.
"We hebben natuurlijk al een lockdown en ongetwijfeld als de cijfers omhoog gaan krijgen we te maken met een strengere lockdown", zegt Osterhaus. "Het is natuurlijk schandalig dat er op dit moment weer patiënten van Nederland naar Duitsland vervoerd moeten worden. Men is daar toch beter voorbereid en houdt zich beter aan de regels. Als je die basisregels beter naleeft, krijg je een meer grip op het geheel", aldus de viroloog.
'Nederlanders klagen veel'
Volgens voormalig Tweede Kamerlid van de PvdA Keklik Yücel is het verschil met andere landen dat we in Nederland polderen. "We klagen wel veel en vinden overal wat van. We zijn minder gezagsgetrouw", zegt ze in Goedemorgen Nederland. "Dat is ook onze kracht. Het heeft gemaakt dat we in Nederland iedere keer stapjes vooruit hebben gezet."
Maar nu zijn we in "een uiterste vorm aan het schieten", waarschuwt ze. "Het schiet door en radicaliseert, vooral op de flanken. Dat is on-Nederlands en weer een heel ander fenomeen."