Geen rechte lijn over doorgaan evenementen: ‘In Den Haag zijn ze aan het dubben’

Demissionair minister van Justitie en Veiligheid Ferd Grapperhaus besloot maandag dat gemeentes zelf mogen bepalen of zij de opening van carnaval en/of Sinterklaas door laten gaan. Het wordt dus meer een lokale kwestie en geen landelijk besluit. Is dit wel gewenst of zorgt het juist voor meer onduidelijkheid?

Het klinkt eenvoudig dat zaken lokaal opgelost kunnen worden, maar in de praktijk kan het voor verwarring zorgen. "De bevoegdheden die er liggen, om een evenement wel of niet toe te staan, hangen tussen de Veiligheidsregio's en de gemeente zelf in", zegt Uri Rosenthal, voormalig minister van Buitenlandse Zaken, in Goedemorgen Nederland op NPO1. "Burgemeesters uit de Veiligheidsregio komen bij elkaar en besluiten dan om een evenement wel of niet door te laten gaan, maar toch kan een burgemeester het naar zichzelf toetrekken als die het er niet mee eens is."

Volgens Rosenthal wil Grapperhaus geen crisismaatregelen nemen die wél vanuit Den Haag genomen kunnen worden. "De huidige situatie hangt nu tussen een beetje normaal en kritieke fase in", zegt hij. In het geval dat de situatie meer als 'normaal' gezien wordt, valt de demissionair minister dus terug op de normale bestuurlijke verhoudingen tussen Den Haag en de gemeente. Ofwel: gemeentes bepalen zelf of zij evenementen afgelasten, omdat bijvoorbeeld de volksgezondheid in het geding is, of door laten gaan met de nodige veiligheidsmaatregelen.

'Overtuigd dat het veilig kan'

Burgemeesters staan voor lastige keuzes. Moet er nu wel of niet een intocht komen? Krijgt carnaval nu wel of niet het gewenste startschot? De ene gemeente heeft al een streep gezet door de festiviteiten, waar de ander die wel door laten gaan. "De Sint zal naar iedereen zwaaien, maar net zoals iedereen geen handen geven", zegt de burgemeester van Alphen aan den Rijn Liesbeth Spies. In Alphen aan den Rijn gaat het Sinterklaasfeest dus wel door. "Ik ben ervan overtuigd dat het veilig kan. Het is ook in de open lucht. De Sint kan zich door ruimere paden bewegen en wij zorgen ervoor dat er boa's en politie beschikbaar zijn om mensen eventueel te corrigeren."

Het zorgt voor soms wat gekke en verwarrende situaties, dat gemeentes zelf de keuze mogen maken. Zo kunnen buurgemeenten zomaar een ander besluit nemen over het al dan niet door laten gaan van evenementen. "Het is nogal onduidelijk", zegt ondernemer Meral Halaceli. "Trek een rechte lijn en maak het voor iedereen duidelijk."

Crisis of normaal

Maar dat gebeurt dus niet. Geen rechte lijn, geen eenduidig besluit. "Den Haag wil het kennelijk niet van bovenaf dirigeren wat er in gemeentes moet gebeuren. Dat geeft aan dat ze in Den Haag zitten te dubben over of het nu crisis is of dat het te normaliseren is", zegt Rosenthal.

En als het dan wel crisis is? "Dan kan de regering zeggen het moet zus, het moet zo", gaat de ex-minister verder. "En als je naar alle regels kijkt die wij in acht moeten nemen. Bij sommigen is het een verplichting en bij anderen een dringend advies."

Coronatoegangsbewijs

Waar de regering dan wel een landelijk besluit in heeft genomen is het coronatoegangsbewijs voor Sinterklaasintochten. Die is daar niet voor nodig, omdat Sinterklaasintochten worden beschouwd als evenement voor met name kinderen en jeugdigen onder de 18 jaar.

Dat zit compleet anders bij de 11e van de 11e, de aftrap van carnaval. Mede om die reden heeft Limburg al besloten een streep te zetten door het feest, waar Noord-Brabant de 11e van de 11e vooralsnog door laat gaan. "Ook al besluit men regionaal iets anders. Het is uiteindelijk aan de burgemeester om ja of nee te zeggen", aldus Rosenthal.

LEES OOK: Maatregelen Sinterklaasintocht verschillen per gemeente: ‘Vervelend en ook raar’