Gat in de woningmarkt: senioren verhuren ongebruikte woonruimte aan starters

Koopwoningen zijn duurder dan ooit en voor starters is het haast onmogelijk om in te stappen. Vaak wordt gedacht aan ‘bouwen, bouwen, bouwen’ om dit probleem op te lossen, maar dat gaat nog niet zo snel. Maar wat te denken van ongebruikte woonruimte in bestaande woningen? De stichting Statiegeld op Jeugd (SOJ) bewijst al dat dit werkt met senioren die een gedeelte van hun woning verhuren aan jongeren.

“Veel mensen hebben een grote grondgebonden woning met leegstaande zolders en slaapkamers en die kunnen wij een hele zinnige herbestemming geven om woningzoekenden, en in dit geval de starters, betaalbare woonruimte te bieden”, legt SOJ-voorzitter Amanda Schiltmans uit in WNL Op Zaterdag. Ook kenniscentrum Platform31 noemt het een goed initiatief. Alleen al in Zuid-Holland en Utrecht wordt 7 miljoen vierkante meter woonruimte niet gebruikt.

Zo zouden ouderen die eigenlijk naar het bejaardentehuis moeten bijvoorbeeld hun bovenverdieping kunnen gaan verhuren aan jongeren. “Het maakt dat ouderen langer zelfstandig in hun eigen woonomgeving kunnen blijven. Een woning waar ze goede herinneringen aan hebben en waar ze met hun gezin hebben gewoond. Vaak zijn er veel slaapkamers die niet meer gebruikt worden en dus kunnen zij in hun eigen omgeving blijven wonen met hun sociale netwerk ook om hun heen.”

‘Wonen in volledige privacy’

De woning wordt dan kadastraal of bouwkundig gesplitst, vertelt Schiltmans. “Beiden, zowel jong en oud, hebben dan hun eigen opgang, eigen douche, toilet, badkamer, slaapkamer, keuken en huiskamer. Dat je in volledige privacy woont. De senior woont dan beneden omdat alles gelijkvloers is en boven ontstaat dan een woonunit van rond de 50 vierkante meter waar een volwassene woont die hulptaken doet voor de senior.”

Dat laatste is echter geen verplichting, benadrukt de SOJ-voorzitter. “Maar als senioren ouder worden kunnen ze vaak wel wat hulp gebruiken.” Daarbij is er een verschil tussen zorg- en hulptaken. “Wij zien als hulp bijvoorbeeld samen de tuin doen, boodschappen voor de ander doen, medicijnen halen bij de apotheek en het sociale praatje tegen de eenzaamheid. Echt die hulptaken waar vaak een mantelzorger voor opgeroepen wordt. Die ontzorg je dan.”

‘Splitsing heeft negatieve lading gekregen’

Het idee werd goed ontvangen door onderzoekers die het bij het ministerie op tafel willen gaan leggen. Maar het is moeilijk om in de praktijk geregeld te krijgen. “Waar wij tegenaan lopen is sowieso het onbekende maakt het onbeminde. Als je niet weet dat het bestaat kan je er ook niet over nadenken dat je als senior zou willen duowonen, daarbij maakt het niet uit of het een koop- of een huurwoning is.”

Ook heeft de stichting veel last van de huisjesmelkers. “Mensen die woningen splitsen in ruimtes van 20 vierkante meter en die dat verhuren voor 800 of 900 euro per maand en alleen doen voor het financiële gewin en niet om toe te voegen aan de sociale woningmarkt. Daarom praat ik ook liever over woningverdubbeling dan woningsplitsing. Die splitsing heeft een hele negatieve lading gekregen.”

‘Elke gemeente kan dit zelf bepalen’

Gemeentes moeten toestemming geven voor het spitsen van woningen omdat er geen landelijk beleid voor is. “Elke gemeente kan dat zelf bepalen dus eerst moet je dat door de gemeenteraad krijgen zodat je überhaupt kadastraal kan gaan splitsen. Daarnaast is het ook nog zo dat de spelregels per gemeente kunnen verschillen. Bij de ene gemeente kan je een hoekwoning of een rijtjeshuis wel kadastraal splitsen, maar een andere gemeente zegt dat het alleen maar geldt voor vrijstaande woningen. Daardoor moet iedere gemeente het wiel weer opnieuw uitvinden en dat zorgt voor veel vragen bij burgers.”

In Son en Breugel kan het wel. Daar is het in december 2017 door de gemeenteraad gekomen. “Daar zijn wij begonnen met een pilot en ook een dorp verderop, Best, zijn we bezig met een pilot om te laten zien dat het in de praktijk kan en werkt.”

‘Gedeelte van de huur wordt weggespaard’

Jongeren staan te springen omdat ze naast huren ook nog sparen. “Omdat zij die hulptaken doen voor de senioren vinden wij het heel fair dat er iets tegenover staat. Een gedeelte van de huur wordt weggespaard zodat ze al aan het sparen zijn voor hun eigen kosten koper zodat het hen in de toekomst ook gaat lukken om een woning te komen. Want met die prijzen van tegenwoordig, de overbiedingen en ook nog de studieschulden is het bijna onmogelijk voor een jongere om nog aan een woning te komen als je geen kapitaalkrachtige ouders hebt.”

LEES OOK: Vooral starters worden geraakt door het oplopende woningtekort: ‘Er is niet voor iedereen plek meer’

Door: Redactie