Zorgen over forse toename van zelfgemaakte bommen: ‘Onderschat kracht van vuurwerk niet’

Politie en justitie stuiten steeds vaker op zelfgemaakte bommen. Het aantal onderzoeken met zelfgemaakte explosieven toont een stijgende lijn, signaleert het Nederlands Forensisch Instituut (NFI). Die trend lijkt zich dit jaar voort te zetten, want tot en met juni speelt dit al in veertien zaken. Dat is twee meer dan in heel 2019. In 2020 doken zelfgemaakte explosieven op in 31 onderzoeken.

Het Openbaar Ministerie, de politie en het NFI noemen de ontwikkeling zorgelijk. "Je ziet dat het sinds 2019 een enorme vlucht neemt," zegt officier van justitie vuurwerk Karin Broere over het zware vuurwerk dat bijvoorbeeld door brievenbussen geschoven wordt en aan ramen geplakt.

Illegale circuit

Bommenmakers zijn aangewezen op het illegale circuit. "We zien nu dat er vaak explosieve lading uit gedemonteerd zwaar vuurwerk, zoals cobra’s, wordt gebruikt om bijvoorbeeld een geldautomaat op te blazen," zegt explosievendeskundige Jan Dalmolen van het NFI. Tot en met juni dit jaar waren er zes plofkraken, tegenover 34 over heel 2020.

"Verdachten en advocaten in de zittingszaal doen of het gewoon knalvuurwerk is, maar het is in werkelijkheid zeer zwaar vuurwerk, te vergelijken met een handgranaat. We merken dat de kracht van vuurwerk erg wordt onderschat", zegt Broere. "De explosieve kracht van driehonderd cobra’s samen is even verwoestend als een blok TNT."

Kinderslaapkamers

Politie en OM zien in de praktijk dat zwaar vuurwerk vaak wordt opgeslagen op kinderslaapkamers, bijvoorbeeld onder het bed of verborgen achter knieschotten. "Het gevaar van de opslag van het vuurwerk is dat het massa-explosief is. Oftewel: als er per ongeluk één af gaat, ontploft de gehele partij. We zien veel nitraten en cobra’s bij jonge jongens. Ouders hebben er geen weet van of onderschatten het gevaar", signaleert Broere.

De kracht van vuurwerk moet je niet onderschatten, waarschuwt Dalmolen van het NFI. "Bij plofkraken worden metalen onderdelen van de geldautomaat weggeblazen of het niks is. De kans op ernstig of zelfs dodelijk letsel van iemand in de omgeving is aanwezig." Dit blijkt ook uit proeven in samenwerking met de EOD, waarbij de kracht van explosies in de praktijk wordt gemeten, hoe ver de scherven terechtkomen en hoe sterk de drukgolf is.

LEES OOK: Verdachte vast voor plan aanslag met vuurwerkbom op vaccinatielocatie