Helmersstraat werd weggevaagd in de oorlog: ‘Symbool voor verdwijnen van Joods leven in Rotterdam’
De Helmersstraat in Rotterdam werd weggevaagd na het bombardement, maar staat nog altijd symbool voor het Joodse leven in Rotterdam van voor de oorlog. “Joden waren een belangrijk onderdeel van de stad Rotterdam”, vertelt rabbijn Albert Ringer in Goedemorgen Nederland op NPO 1. “Een vooruitstrevende groep Joden, een van de grootste Joodse gemeenschappen in Nederland, bestaat niet meer omdat de hele gemeenschap is vernietigd in de Tweede Wereldoorlog.”
De Helmersstraat werd ongeveer voor negentig procent door mensen van Joodse afkomst bewoond. Op de plek waar de straat zich bevond, bij de Kruiskade in het centrum van de stad, hangt nu enkel nog een bordje. “Daarom is het zo belangrijk om die herinnering hier terug te brengen”, vertelt Ringer. Om die reden is hij heel dankbaar voor het werk van Karima Bouchtaoui, die de straat in haar gastlessen over de Holocaust bespreekt. “Zij brengt de herinnering aan deze straat als een symbool voor het verdwijnen van Joods leven in de stad onder de aandacht van scholieren.” De rabbijn noemt dat “heel moedig”.
‘Verhaal moet van het papier afkomen’
Bouchtaoui, statenlid voor de VVD in Zuid Holland, probeert de verhalen van de Tweede Wereldoorlog in haar gastlessen een gezicht te geven. “Voor de volgende generatie moet het verhaal van het papier afkomen en dat doe je met verhalen, met gevoel en door kinderen te raken”, vertelt ze. Omdat ze haar lessen door de pandemie digitaal moet geven, dacht ze dit jaar “extra hard” na over een verhaal dat goed binnenkomt bij leerlingen. Ze wilde de kwetsbare vrijheid voor hen tastbaar maken.
Via haar Rotterdamse netwerk kwam ze in contact met rabbijn Ringer, die haar vertelde over de Helmersstraat. “Ik dacht: dit is zo ongelofelijk, zo bijzonder, zo mooi maar ook heel aangrijpend, dit moet ik gewoon vertellen.”
Voor de oorlog werd in Rotterdam tijdens Koninginnedag (toen nog op 31 augustus, de verjaardag van Koningin Wilhelmina) de verkiezing van mooist versierde straat gehouden. De Helmersstraat, vernoemd naar de Amsterdamse dichter Jan Frederik Helmers, won deze prijs regelmatig en stond bekend om de mooie versiering. Deze bestond uit een mengeling van Joodse symbolen en symbolen die te maken hadden met het koningshuis en Nederland.
“Ik probeer dan in te beelden hoe ik als kind in mijn eigen straat ben opgegroeid”, vertelt Bouchtaoui. “Ik weet nog wie de buren waren, met wie ik heb gespeeld. Dat geldt ook voor de Helmersstraat.” De meeste mensen uit de straat overleefde de Holocaust niet. “Ik vind dat zo’n ingrijpend verhaal, dat ik ook aan de kinderen uitleg: het centrum waar je vaak komt, daar was ooit de Helmersstraat.”
‘We moeten het niet accepteren dat de Holocaust niet besproken kan worden’
Op sommige scholen is de Holocaust een onbespreekbaar onderwerp, gezien de reacties die daar mogelijk op volgen. “Ik vind dat we naast de docenten moeten gaan staan die dat niet durven en die daar moeite mee hebben”, zegt Bouchtaoui daarover. “We moeten het niet accepteren dat de Holocaust niet besproken kan worden in de klas. In de klas wordt je gevormd. Daar krijg je een visie over de wereld en maatschappij en over hoe jij wil zijn.” Om die reden vindt Bouchtaoui de Holocaust juist een ontzettend belangrijk onderwerp. “Tot op heden hebben we nog steeds te maken met uitsluiting, discriminatie, en daar wil ik een eigen bijdrage aan leveren.”
Sinds 1993 bestaat de Helmersstraat weer, nu op de Kop van Zuid in Rotterdam. In die buurt zijn een aantal straten vernoemd naar personen en locaties die verwijzen naar het Joodse verleden van de stad.
Door: Redactie
Maak nu het verschil. Het telt. Word lid van WNL. Klik hier
Vanavond: 'zombiedrug' flakka verovert Nederland
Zombiedrug flakka lijkt steeds meer voet aan de grond te krijgen in Nederland. Wat is deze drug, hoe verslavend is het en wat zijn de mogelijke gevolgen ervan?
Presentator Maaike Timmerman bespreekt het met ex-verslaafde Sam Fijneman, Alex van Dongen van Novadic-Kentron en Joke Bux, begeleider van een huiskamerproject in Vlissingen.
Onderzoeksjournalist Sandra van den Heuvel duikt in de cijfers en achtergronden.
Koningsdagspecial vanuit Verhalenhuis Belvédère
Fidan Ekiz en Wieger Hemmer ontvangen de volgende gasten in Verhalenhuis Belvédère in Rotterdam:
Het Openbaar Ministerie eiste vrijdag in de rechtbank van Utrecht een celstraf van achttien maanden, waarvan zes maanden voorwaardelijk, tegen Sanne S. De 34-jarige vrouw…
Lees meerOok deze zaterdag kan je weer luisteren naar een gloednieuwe uitzending van WNL In de Kantine. Fidan Ekiz en Wieger Hemmer ontvangen de volgende gasten…
Lees meerDiep in het Franse platteland ligt het plaatsje Luzy, een dorp dat op sterven na dood was. Ondanks dat mensen die op zoek zijn naar…
Lees meerBijna alle burgemeesters in Nederland spreken zich in een open brief uit tegen opkomend antisemitisme. De gemeente Amsterdam komt vrijdag naar buiten met de brief,…
Lees meerIn Gouda zijn ze op allerlei plekken bezig met de voorbereidingen voor Koningsdag. Zo ook in de recreatieruimtes van het azc. Asielzoekers steken daar hun…
Lees meerOud-minister van Buitenlandse Zaken Ben Bot denkt dat de Turkse president Recep Erdoğan de benoeming van demissionair premier Mark Rutte tot secretaris-generaal van de NAVO…
Lees meerAls we de videoclip van Europapa mogen geloven, staat Joost Klein in april op het podium in Malmö in een opvallend blauw pak met schoudervulling….
Lees meerLeerlingen worstelen met taal en rekenen, ze hebben geen idee wat ’t kofschip is en docenten met kennis van zaken zijn niet aan te slepen….
Lees meerTijdens Koningsdag is er in de middag lokaal kans op een stevige bui met hagel, onweer en veel regen in korte tijd. Daarvoor waarschuwt Weeronline…
Lees meerIn Emmen zijn de pleinen schoongeveegd en podia opgetuigd. Koning Willem-Alexander viert daar morgen zijn 57e verjaardag samen met koningin Máxima en zijn dochters. Waar…
Lees meerVoor Elly Mensen uit Klazienaveen wordt morgen een onvergetelijke dag. Als kersvers wereldkampioen mag zij de koninklijke familie tijdens Koningsdag uitdagen voor een potje sjoelen. …
Lees meerBurgemeesters delen ieder jaar op 26 april Koninklijke onderscheidingen uit aan Nederlanders die ons land een stukje beter hebben gemaakt. Voor de burgemeester van Gouda…
Lees meerDe populariteit van peperdure zonnebrillen neemt in rap tempo toe en daar springen criminelen maar al te graag op in. Steeds vaker zijn opticiens slachtoffer…
Lees meerOp weg naar de scepter van de NAVO heeft Mark Rutte nog vier hordes te nemen. De eerste ligt in Turkije. Hij is vrijdag in…
Lees meerDemissionair minister Liesje Schreinemacher (Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking) is in India, om te praten over handel en veiligheid. “Er liggen hier heel veel kansen voor…
Lees meer