Kabinet beslist over AstraZeneca: ‘Enorme impact wanneer je 60-minners hier niet meer mee inent’

Kan er binnenkort weer volop geprikt worden met het AstraZeneca-vaccin in Nederland? De Gezondheidsraad brengt hier vandaag een spoedadvies over uit, nadat het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) woensdag concludeerde dat de voordelen van het vaccin zwaarder wegen dan de zeer zeldzame bijwerkingen. "AstraZeneca is een belangrijk vaccin in onze vaccinatiestrategie", zegt zorgjournalist bij Elsevier Weekblad Marieke ten Katen hierover. "Het vaccin was vooral bedoeld voor mensen onder de 60 jaar. Als je nu besluit die groep daar niet meer mee in te enten heeft dat een enorme impact."

Ten Katen vindt het moeilijk om in te schatten of Nederland het prikken met het AstraZeneca-vaccin weer zal hervatten. Op dit moment krijgen mensen jonger dan 60 in Nederland tijdelijk geen AstraZeneca-prik. Deze pauze werd vorige week ingelast in afwachting van het advies van de EMA naar aanleiding van een onderzoek naar de mogelijke bijwerkingen van het vaccin. "De EMA zegt: we kunnen eigenlijk geen onderscheid maken op basis van leeftijd. Dus voor iedereen geldt dat de voordelen van het vaccin opwegen tegen dit kleine risico", legt ze uit in Goedemorgen Nederland op NPO 1.

"Maar in een aantal andere landen zie je gebeuren dat er daadwerkelijk onder een bepaalde leeftijd, dus onder de 55 of 60, niet meer ingeënt wordt met dit vaccin. Dat geeft ook een bepaalde politieke druk op zo'n beslissing", zegt Ten Katen. Zo kunnen inwoners van het Verenigd Koninkrijk onder de 30 jaar een alternatief krijgen voor het AstraZeneca-vaccin.

Bijsluiter

Het oordeel van EMA luidt dat ernstige problemen met het bloed inderdaad beschouwd moeten worden als "zeer zeldzame bijwerkingen" van het coronavaccin van AstraZeneca. De gecombineerde problemen van trombose en een laag aantal bloedplaatjes worden vanaf nu in de bijsluiter opgenomen. Het agentschap onderzocht in totaal 86 wereldwijde meldingen (t0t 22 maart) van deze gecombineerde problemen in detail. Van deze mensen zijn er 18 overleden.

Op 4 april waren er wereldwijd inmiddels ongeveer 222 meldingen van deze bijwering. In de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk zijn in totaal 34 miljoen vaccinaties met AstraZeneca gezet. Wereldwijd zijn er dat nog veel meer, maar precieze aantallen zijn niet bekend.

1 op de 100.000

Hoe groot is de kans op deze bijwerking dus echt? "Trombose zelf komt niet vaker voor na een vaccinatie. Het gaat echt om een uniek ziektebeeld wat eigenlijk een soort auto-immuunziekte is", legt Ten Katen uit. Per land verschilt het aantal meldingen enorm, zegt de zorgjournalist. Daarom is het moeilijk om te zeggen hoe vaak de bijwerking daadwerkelijk voorkomt. "De EMA vatte het gisteren samen als '1 op de 100.000'. Die kans is dus veel kleiner dan dat jij of ik corona krijgen en daar ernstig ziek van worden."

Voor de uiteindelijke beslissing over het wel of niet doorprikken met het AstraZeneca-vaccin moeten er verschillende afwegingen worden gemaakt, zegt Ten Katen. "Hoe veel alternatieven hebben we eigenlijk? Hoe veel hebben we van de andere vaccins beschikbaar? Stel dat je nu besluit om de 60-minners hier niet meer mee in te enten, als zij dan heel lang moeten wachten op een ander vaccin lijkt me dat ook niet helemaal de juiste beslissing."

LEES OOK: EMA: ook meldingen van zeldzame bloedklachten bij Janssen-vaccin