Nibud: ‘Grote groepen mensen kunnen straks niet rondkomen’

Waar het Centraal Planbureau (CPB) eerder nog bekend maakte dat zij voor dit jaar een koopkrachtplus van 2,3 procent berekenden, waarschuwt Nibud-directeur Arjan Vliegenthart in De Telegraaf voor een "koopkrachtramp". Wie werkloos raakt, verliest een fors deel van het inkomen, blijkt uit doorberekeningen van het Nibud. "Grote groepen mensen kunnen straks niet rondkomen."

De langverwachte financiële meevaller voor Jan Modaal die op Prinsjesdag afgelopen jaar werd aangekondigd, gaat aan velen voorbij. Minister Wopke Hoekstra (Financiën) trok drie miljard euro uit om de kosten voor de middenklasse te verlagen. Door de coronacrisis zullen veel Nederlandse gezinnen dit jaar echter niets extra's te besteden hebben. Dat voorspelt het Nibud.

Roet in het eten

"Corona heeft inderdaad behoorlijk wat roet in het eten gegooid", reageert VVD-Kamerlid Thierry Aartsen in Goedemorgen Nederland. "Het gaat uiteindelijk om wat mensen thuis op hun bankrekening hebben staan. Als jij je baan kwijtraakt of als zzp'er geen opdrachten meer hebt, dan zijn koopkrachtplaatjes en die excelsheets in Den Haag allemaal prachtig, maar dan heb je het toch verdomd zwaar op dit moment."

De eerste inschatting van het CPB laat over het algemeen een dramatisch beeld zien van de impact van het coronavirus en de bijbehorende maatregelen op onze economie. Zo wordt een economische krimp van meer dan 6 procent voorspeld. Daarnaast kunnen we volgens het planbureau rekenen op een verdubbeling van de werkloosheid en een begrotingstekort van tientallen miljarden euro's. Het enige positieve aan de inschatting is de positieve koopkrachtplus, maar dat cijfer van 2,3 procent geeft volgens Nibud dus een vertekenend beeld.

Dat geeft het CPB zelf ook toe, schrijft De Telegraaf. Dit komt door de rekenmethode van het planbureau. Zij berekenen de 'statische koopkracht', waarbij er vanuit gegaan wordt dat iemands situatie gedurende het gehele jaar niet verandert. "Veel effecten van de coronarecessie komen niet tot uitdrukking in de statische koopkracht. Een groot aantal werknemers zal werkloos worden. Dat heeft een negatieve invloed op het beschikbaar inkomen", aldus het CBS.

Statische koopkracht

De cijfers die uit de berekening van de 'statische koopkracht' komen zijn nuttig voor het kabinet bij het maken van de rijksbegroting. Je kunt er namelijk mee zien wat de effecten zijn van bijvoorbeeld een hogere btw, lagere inkomstenbelasting en stijgende zorgpremies. Bij elk voorbeeldhuishouden blijft alles hetzelfde (werk, uitkering, gezinssamenstelling, hoogte van inkomen), maar alleen het overheidsbeleid verandert. Koopkrachtverlies door werkloosheid wordt hier dus niet in meegenomen.

Kabinet

"Alle steunpakketten van de overheid zijn erop gericht om banen te behouden", zegt Aartsen over de manier waarop het kabinet op dit moment het koopkrachtleed probeert te verzachten. "We proberen er alles op te richten dat die banen niet verloren gaan, want het grootste koopkrachtdrama vindt plaats als je je baan kwijt raakt. Dan krijg je een enorme klap." Tegelijkertijd wordt er gekeken of bepaalde mensen 'wat meer lucht' kunnen krijgen. "Door bijvoorbeeld zes maanden die hypotheek wat op te schorten, zodat je in ieder geval niet meer die enorme zware lasten hebt", legt Aartsen uit. "Dat zijn allemaal zaken die we op dit moment doen om te voorkomen dat het op individueel niveau een koopkrachtdrama wordt."

LEES OOK: CBS volgde telefoons van burgers: ‘Willen we meer veiligheid of meer privacy?’