Terrorismeproces begint: niet vaak was de aanslagdreiging in Nederland zo groot
Vandaag begint, na een jaar lang intensief onderzoek, het grootste terrorismeproces dat in jaren in Nederland is gehouden. De politie infiltreerde tijdens het onderzoek in een jihadistisch netwerk en verijdelde uiteindelijk met veel machtsvertoon een aanslag. Zes mannen staan terecht. Zelden was de dreiging van een aanslag in ons land zo groot en reëel.
De zes mannen die terecht staan worden verdacht van het voorbereiden van een aanslag en lidmaatschap van een terroristische organisatie. Volgens het Openbaar Ministerie wilden de mannen met bomvesten en kalasjnikovs een aanslag plegen op een evenement in Nederland. Om welk evenement het ging is niet duidelijk. Een ander mogelijk doelwit dat in het onderzoek naar boven kwam is een nachtclub. Daar wilden de verdachten tussen het uitgaanspubliek schieten. Ook zouden ze zichzelf hebben willen opblazen. Het OM stelde op 27 september nadat zij de verdachten hebben aangehouden "een grote aanslag in Nederland te hebben voorkomen."
Uitlokking
De advocaten van de verdachten zullen tijdens de rechtszaak stellen dat de verdachten zijn uitgelokt door de politie-infiltranten, zegt oorlogsverslaggever Hans Jaap Melissen in Goedemorgen Nederland. "De politie zou er voor gezorgd hebben dat deze mensen tot een grote aanslag kunnen komen."
Advocaat Weening: we staan al sinds begin op standpunt dat mijn client Hardi N. is uitgelokt door ene Abu Hajar en Abu Mousab. Maar het horen van die personen is door rechtbank geblokkeerd.
— cyrilrosman (@cyrilrosman) June 10, 2020
Of deze verdediging standhoudt, moet zich nog gaan uitwijzen. "Dat zal een groot discussiepunt worden. Als er daadwerkelijk sprake is van uitlokking wordt het OM niet ontvankelijk verklaart." Dat betekent dat de zaak mogelijk stuk zou kunnen lopen. "Maar dat (uitlokking, red.) moet dan wel heel duidelijk zijn", zegt de oorlogsverslaggever.
Terreurafdeling in Vught
De 36-jarige hoofdverdachte Hardi N. is al eerder veroordeeld geweest tot 24 maanden cel, waarvan 21 voorwaardelijk, omdat hij probeerde uit te reizen naar Syrië. "Hij werd ook beschuldigd van financiering van mensen die al in strijdgebied waren", zegt Melissen. In 2016 werd N. behandeld voor PTSS, posttraumatisch stresssyndroom. Zijn leven stond volgens de reclassering 'volledig in het teken van het geloof'.
Over de andere verdachten is niet bijster veel bekend. Ze zijn jonger dan N., tussen de 22 en 31 jaar oud. "Van hen zijn sommigen wel al uitgereisd en opgepakt aan de grens met Syrië, anderen hebben daar getraind." Een aantal verdachten hebben al vastgezeten op de terreurafdeling in Vught, waaronder de hoofdverdachte.
LEES OOK: Zeven arrestaties wegens voorbereiden van ‘grote terroristische aanslag’ in Nederland
Verloor de overheid verdachten uit het oog?
De overheid had deze mensen dus al langer in het vizier, maar of dat continue het geval was, is de vraag. "We weten van de hoofdverdachte dat hij in de jeugdzorg is gaan werken op een gegeven moment, nadat hij uit de gevangenis is gekomen", zegt Melissen. Daar is hij gaan werken met kwetsbare jongeren en heeft hij geprobeerd jongeren te bekeren. "Hij zou daar erg de radicale islam hebben gepromoot." Dit kreeg hij waarschijnlijk voor elkaar door identiteitsfraude te plegen.
Daar blijft het niet bij. "Een van die andere verdachten heeft op vliegbasis Volkel selfies staan nemen bij F16's omdat hij daar voor een bouwbedrijf met graafwerkzaamheden bezig was. Dat kon dan blijkbaar. Deze man, die al in de cel gezeten had vanwege dit soort zaken, liep daar rond", zegt Melissen.
"Het is toch vreemd dat er heel veel eisen worden gesteld aan de juiste papieren, en dat iemand met valse papieren dan toch werkzaam kan zijn met kwetsbare groepen", vindt Emeritus hoogleraar demografie Jan Latten. "Het is eigenlijk niet voor te stellen."
Contact met Syrië
Volgens Melissen hadden de verdachten al langer contact met mensen die zich in Syrië bevonden. "De groep komt uit Arnhem. We weten al heel lang dat daar een soort Jihad-haard zit." Zo waren sommige van de halfbroers van de verdachten al uitgereisd naar Syrië. "Op de terreurafdeling, waar sommigen hebben gezeten, kun je ook nog steeds contact met elkaar hebben. Ze zijn een soort groep gaan vormen, met een politie-infiltrant erbij. Uiteindelijk zijn ze op een vakantiepark in Weert terechtgekomen om hun plannen verder te smeden."
De undercoveragenten deden zich voor als tussenpersoon en wapenleverancier. In Weert kregen de verdachten (onklaar gemaakte) kalasjnikovs en een bomgordel overhandigd van de politie. Daar beginnen ze direct mee te trainen. Het huisje hing vol met camera's en afluisterapparatuur. Als de groep het vakantiepark verlaat, worden ze aangehouden. "Het laat natuurlijk wel wat zien over de intentie van die mannen. Zij gingen daar volledig in mee. En ze hebben natuurlijk al eerder laten zien dat zij daar erg in geïnteresseerd zijn."