‘Spookstad’ Geleen wil centrum nieuw leven inblazen: ‘Meer maatschappelijk dan commercieel’
De Nederlandse winkelstraat lijkt op steeds meer plekken de strijd te verliezen van het online shoppen. Ook in het Limburgse Geleen, waar inmiddels dertig procent van de winkels langdurig leegstaat. Volgens architect Jeroen Bos krijgt in plaatsen als Geleen de winkelstraat een andere bestemming. “De winkelstraat gaat veranderen, zoals die altijd veranderd is.”
Bos herinnert zich het Geleen van een kleine twintig jaar geleden nog goed. “Hier in het oude horecastraatje kwam iedereen uit de regio samen. Er zaten allerlei bruine kroegen naast elkaar, het bruiste als een gek. Vandaag de dag staan zes van de negen panden leeg”, vertelt Bos in Stand van Nederland: Generatie Next.
En het oude horecastraatje staat niet op zichzelf, zegt Bos. Initiatieven van de gemeente om het centrum van Geleen nieuw leven in te blazen bleken vooral levensvatbaar op papier. Tegenwoordig dient het hart van het stadje “nog maar weinig commerciële functies”, zegt Bos, die betrokken is bij projecten om Geleen weer aantrekkelijk te maken. “Het centrum is tegenwoordig veel meer ingericht op flexibiliteit en transitie.”
Kappersstoel in koffiezaak
Zo worden winkelpanden omgetoverd tot plekken waar ondernemers kleinere ruimtes kunnen huren en delen. “Als startende ondernemer is het te duur om een hele verdieping te huren. Wat je nu kan doen is bijvoorbeeld je koffiezaak delen met een kapper”, zegt Bos. In andere leegstaande panden moeten “huiskamers” komen, waar ouderen met elkaar een kopje koffie te drinken.
Bos: “Je ziet een functieverschuiving van het centrum. Het is veel maatschappelijker dan dat het commercieel is.” En dat kan zonder dat het de gemeente bakker met geld kost, zegt hij. “Leegstaande winkelpanden zijn nu eigendom van de gemeente. Een deel wordt straks sociale huur, een deel wordt huur in de vrije sector. Op die manier zit er een soort verdienmodel in.”
Geleen ‘soort spookstad’
Hoe goed de bedoelingen van Bos ook zijn, inwoners van Geleen lijken een stuk cynischer. “Het is hier altijd een beetje een dood gat geweest. Ik ben niet anders gewend”, zegt een jonge inwoner. “Het is niet meer zoals vroeger. Toen was het gezellig, het centrum bomvol”, zegt een vrouw. “Ik denk niet dat hier nog winkeliers komen dit het hier aandurven. We blijven hier over met een soort spookstad.”
Ondernemers houden de moed erin, maar kunnen hun zorgen niet verhullen. “Hier ondernemen is een uitdaging. Ik hoor over allerlei plannen, maar er gebeurt weinig”, zegt een ondernemer. “Vroeger was er veel meer spontane inloop”, zegt een ander. “Het is heel moeilijk om mensen hierheen te krijgen, vanwege alle leegstaande panden”, zegt een derde ondernemer.
‘Centrum Geleen altijd gezien als paleis’
Bos geeft niet op. “Wij hebben het centrum van Geleen altijd gezien als een paleis dat verlaten is door jonge prinsen en prinsessen. Alleen de oude vorsten en vorstinnen zijn er nog. Maar die jonge prinsen en prinsessen wonen hier vlakbij. Het idee is om het centrum weer zo aantrekkelijk te maken door hier faciliteiten aan te bieden, dat zij hier weer naartoe komen.”
“Er is nooit een moment waarop ik dacht: dit kan niet”, zegt Bos strijdbaar. “Er is veel leegstand, maar dan denk ik: daar kan een sportschool komen en daar kan dat knusse woonkamertje voor de jongeren die erboven wonen. Ik krijg daar energie van.”
Hoe ziet de toekomst van de winkelstraat in Nederland eruit? Presentatrice Jill Bleiksloot zoekt het uit. Kijk vanavond om 21.04 uur op NPO 2 naar Stand van Nederland: Generatie Next. Eerdere afleveringen kun je hier terugkijken, via NPO Start.
Door: Peter Visser
Maak nu het verschil. Het telt. Word lid van WNL. Klik hier
Terugkijken: huisartsentekort neemt in rap tempo toe
Overvolle wachtkamers en huisartsen die niet aan de vraag kunnen voldoen. De harde realiteit, met een toenemend tekort aan huisartsen. Kunnen wij straks überhaupt nog voor onze problemen naar de huisarts?
Kijk hier terug!
Johan Remkes bij Rick Nieman
De zondag begint met Rick Nieman. Hij ontvangt:
- Oud-informateur en minister Johan Remkes;
- Voorzitter van MKB-Nederland Jacco Vonhof;
- En schrijver Lale Gül over haar nieuwe boek Ik ben vrij.
De maritieme sector een mannenwereld? Helemaal niet. Toch is slechts één op de vier werknemers anno 2024 vrouw. De International Day for Women in Maritime moet daar…
Lees meerAsiel en migratie is het stokpaardje van de PVV tijdens de verkiezingscampagnes. Nu de PVV aan de touwtjes trekt in een nieuw te vormen kabinet,…
Lees meerDe jongerenafdeling van de VVD wil niet dat Ronald Plasterk minister-president wordt. Dat zegt voorzitter Mauk Bresser tegen de NOS. Daarmee sluit de JOVD zich…
Lees meerEconomen van ING durven nog niet te zeggen of het nieuwe regeerakkoord in Den Haag goed of slecht is voor de Nederlandse economie. In een…
Lees meerPVV, VVD, NSC en BBB begaan een blunder als ze inderdaad gaan bezuinigingen op onderwijs, waarschuwt D66-leider Rob Jetten tijdens een campagnebijeenkomst in poppodium Annabel…
Lees meerZweden lijkt op het eerste oog het perfecte land: het bruto binnenlands product is hoog, de natuur is adembenemend en de emancipatie is een waar…
Lees meerVVD-leider Dilan Yeşilgöz heeft tijdens de onderhandelingen aan de formatietafel regelmatig het gevoel gehad dat de gesprekken zouden stuklopen. “Ik heb vaak gedacht: dit wordt…
Lees meerVoor rechercheurs is het meestal niet mogelijk om met zekerheid gedetailleerde DNA-sporen vast te stellen op een plaats delict. Als het aan lector aan de…
Lees meerDe plannen op het gebied van misdaadbestrijding is evenwichtig verdeeld tussen PVV, NSC, VVD en BBB. Dat valt te lezen in het hoofdlijnenakkoord dat donderdag…
Lees meerBij het Landelijk Aktie Komitee Scholieren (LAKS) zijn vrijdag beduidend minder klachten (20.000) binnengekomen dan in de voorgaande dagen. Toch is het totaal van 220.000…
Lees meerDe Gelderse gemeente Nijkerk gaat voorlopig niet zoeken naar een opvanglocatie voor asielzoekers. Aanleiding is het hoofdlijnenakkoord dat PVV, VVD, NSC en BBB hebben bereikt….
Lees meerDe Slowaakse minister-president Robert Fico ligt nog altijd op de intensive care, meldt zijn regering. Eerder deze week werd gemeld dat hij de aanslag op…
Lees meerDe uitleveringsprocedure van voetballer Quincy Promes in Dubai loopt nog, melden advocaten Sophie Hof en Robert Malewicz in een verklaring. Een rechter in Dubai zal…
Lees meerVanaf 2025 hoeft de post mogelijk niet meer binnen 24 uur te worden bezorgd, maar binnen 48 uur. Dat meldt minister Micky Adriaansens (Economische Zaken)…
Lees meerDe Eritreeërs die terechtstaan voor de rellen rond zalencentrum Opera in Den Haag op 17 februari, ontkennen dat het hun bedoeling was om geweld te…
Lees meer