Prinsjesdag: wat gaat het demissionaire kabinet vandaag aankondigen?
Het demissionaire kabinet kondigt vandaag op Prinsjesdag uitgaven aan “waar het niet omheen kan”, zegt politiek commentator van De Telegraaf Wouter de Winther in Goedemorgen Nederland op NPO 1. In de beleidsarme miljoenennota worden geen grote, politiek gevoelige plannen verwacht.
Wel is duidelijk dat er volgend jaar zeker 6 tot 7 miljard euro extra wordt uitgegeven om de uitstoot van CO2 te verminderen. Het gaat onder meer om subsidies om duurzame energieproductie voor bedrijven te stimuleren, evenals de aanschaf van elektrische auto’s. “Dat is eenmalig geld wat het kabinet vrij moet maken vanwege het Urgenda-vonnis, waarin de rechter zei dat het kabinet meer moest doen aan klimaatbeleid. Daar komen ze niet onderuit.”
Ook komt er eenmalig 1 miljard euro vrij om sneller woningen te kunnen bouwen. Hiermee zouden gemeenten hindernissen kunnen aanpakken die woningbouw in de weg staan. Alle partijen in de Kamer willen dat er snel iets wordt gedaan aan de woningnood.
Ondermijnende criminaliteit
Daarnaast komt er ongeveer een half miljard euro structureel bij voor de bestrijding van de zware en ondermijnende criminaliteit. Er wordt ook meer geld gestoken in de beveiliging van mensen. Dat staat hoog op de politieke agenda na de aanslagen op advocaat Derk Wiersum en misdaadverslaggever Peter R. de Vries.
“Daar gaan honderden miljoenen naartoe”, zegt De Winther. “Dat is structureel geld, bedoeld tegen de opkomst van ondermijning, zoals de Mocro-maffia, en alle ontwikkelingen daaromtrent. Er moeten ook ontzettend veel mensen beveiligd worden in Nederland, vooral in de magistratuur; rechters, Officieren van Justitie, advocaten, journalisten. Dat is geld dat ergens vandaan moet komen, dus dat doet het kabinet op dit moment.”
‘Grote visies voor volgend kabinet’
Verder is al duidelijk dat er extra geld gaat naar koopkrachtreparaties, zoals elk jaar, om ervoor te zorgen dat de laagste inkomens er niet op achteruitgaan. Dit jaar gaat het om 220 miljoen euro. Ook is uitgelekt dat Defensie er structureel 100 miljoen euro extra bij krijgt, dat bestemd zou zijn voor de aankoop van munitie en voor veteranen.
Maar “de grote meespelende visies, bijvoorbeeld de aanpak van de woningmarkt en de zorg en onderwijs, zijn lange termijnwerk voor een volgend kabinet”, zegt De Winther. Het kabinet bood in januari zijn ontslag aan vanwege de toeslagenaffaire, maar het was anders in maart toch demissionair geworden omdat er Tweede Kamerverkiezingen waren.
Rond 15.00 uur biedt minister Wopke Hoekstra van Financiën de nieuwe miljoenennota en de rijksbegroting aan de Tweede Kamer aan, in het bekende koffertje. Tweede Kamervoorzitter Vera Bergkamp neemt dat in ontvangst, waarna om 15.15 uur de stukken officieel worden vrijgegeven.
Begrotingsonderhandelingen
Volgens De Winther worden de begrotingsonderhandelingen ingewikkeld. PvdA en GroenLinks willen niet met VVD’er Sophie Hermans onderhandelen over aanpassingen van de begroting voor volgend jaar, zo werd gisteren duidelijk. Dit weekend maakten VVD, CDA en D66 bekend dat Hermans, de adjudant van Rutte in de formatie, namens hen gaat praten met beide linkse partijen en ChristenUnie over de begroting. Die wordt dinsdag gepresenteerd, maar Hermans zou moeten kijken of er met de drie partijen overeenstemming kan worden bereikt over de aanpak van “grote vraagstukken”.
“Het is heel onduidelijk wat er precies gaan gebeuren”, De Winther. “Je merkt dat het politieke klimaat zo verziekt en verzuurd is dat vooral linksen partijen zeggen: je hoeft bij ons niet langs te komen, wij onderhandelen wel in het openbaar. De ervaring leert dat onderhandelen in de plenaire zaal meestal niet heel erg goed afloopt en tot weinig leidt. Wat dat betreft is het onduidelijk wat er nog vertimmerd wordt aan de begroting.”
Maar er zijn meer wegen die naar Rome leiden, zegt De Winther. “De ChristenUnie heeft van meet af aan gezegd dat zij constructief in de wedstrijd zitten. Ze zijn weliswaar niet op kabinetsdeelname uit, maar willen wel constructief handelen. Ook de SGP heeft de traditie om zoiets te doen. Als het gaat om de begroting van het komende jaar zou dat kansrijk kunnen zijn. Ook met JA21 en Volt kun je in feiten meerderheden bouwen.”
“Maar de hoop was dat ze dit weekend de basis konden leggen voor een minderheidskabinet”, zegt De Winther. En dat is niet gelukt.
Maar “hoe heet de soep uiteindelijk wordt gegeten moeten we nog even afwachten.” Volgens de politiek commentator kunnen de PvdA en GroenLinks voorstellen die in hun straatje passen moeilijk niet steunen.
Prinsjesdag in aangepast vorm
Prinsjesdag is ook dit jaar in aangepaste vorm vanwege corona. De gebruikelijke rijtoer van de koning door Den Haag gaat weer niet door. De koning spreekt de troonrede in verband met de beperkende coronamaatregelen voor het tweede achtereenvolgende jaar niet uit in de Ridderzaal op het Binnenhof maar in de Grote Kerk.
De gemeente heeft mensen opgeroepen niet naar Den Haag te komen.
Door: Peter Visser
Maak nu het verschil. Het telt. Word lid van WNL. Klik hier
Moordmythen ontrafeld: is de angst voor enge man in de bosjes en seriemoordenaar terecht?
Mythen over moord zullen altijd bestaan. Toch doen misdaadjournalist Gerlof Leistra en criminoloog Marieke Liem een poging er een aantal door te prikken in een nieuw boek.
Luister hier de podcast!
Terugluisteren: wie moeten straks het kabinet gaan vullen?
Mochten de formerende partijen tot een akkoord komen, wie moeten dan plaats nemen in het kabinet? Martijn de Greve bespreek het met…
- Jozias van Aartsen, oud-minister van Landbouw en Buitenlandse zaken en voormalig VVD-fractievoorzitter;
- Cees Veerman, oud-Landbouwminister voor het CDA;
- Mark Frequin, voormalig topambtenaar en de schrijver van vele boeken over de samenwerking met bewindspersonen zoals ‘Ja minister, nee minister’.
Klik hier en luister deze uitzending terug.
Twee concerten van de Israëlische muziekgroep Jerusalem Quartet in het Koninklijk Concertgebouw in Amsterdam gaan niet door. Volgens de muziekzaal is dat besluit genomen “vanwege…
Lees meerDe Faunabescherming stapt naar de rechter in een zaak over de wolf die vorig jaar in Wapse werd doodgeschoten. De dierenorganisatie tekent bij de rechtbank…
Lees meerDirecteur van debatcentrum De Balie in Amsterdam Yoeri Albrecht begrijpt dat demissionair minister Dilan Yeşilgöz (Justitie en Veiligheid) in een bericht op X heeft gereageerd…
Lees meerHet provinciebestuur van Friesland zet met de Friese Taalnota de komende vier jaar in op een toename van Friestalige communicatie. De provincie wil het schrijven…
Lees meerRegeringscommissaris seksueel grensoverschrijdend gedrag Mariëtte Hamer doet op dit moment geen onderzoek naar de kwestie Joost Klein. Dat zegt demissionair minister van Sociale Zaken en…
Lees meerVorig jaar vierden ze nog het zestigjarig bestaan, maar nu dreigt de verkeerstuin in Utrecht te verdwijnen. Als het aan de gemeente ligt, moet de…
Lees meerDeborah Wattel uit Goes raakte haar poes Fluffy in 2018 uit het oog. Drie jaar geleden werd ze gebeld door het dierenasiel in Zierikzee: Fluffy…
Lees meerDe FBI en CIA hebben glashard en onder ede gelogen over de moord op John F. Kennedy. Dat concluderen twee Nederlandse journalisten, Lammert de Bruin…
Lees meerRuim 191.000 middelbare scholieren zijn dinsdagochtend begonnen aan hun eindexamen. ”Vertrouw op jezelf. Je hebt er keihard voor geleerd”, geeft onderwijsminister Mariëlle Paul de zenuwachtige…
Lees meerHet gros van de pro-Palestijnse demonstranten op de Universiteit van Amsterdam (UvA) weet niet precies waarvoor ze de barricades opgaan. Dat denkt directeur van het…
Lees meerOver twee weken krijgen veel Nederlanders hun vakantiegeld weer gestort. Toch gebruikt niet iedereen het geld om op vakantie te gaan, blijkt uit onderzoek van…
Lees meerNu de zon na maanden regenval eindelijk schijnt zoeken we massaal verkoeling in het water, maar waterschappen door het hele land waarschuwen nu al om…
Lees meerDe kans dat de formatie vlak voor de deadline van woensdagavond alsnog klapt is nihil. Dat stelt politiek commentator van het AD, Hans van Soest….
Lees meerBeiaardiers in heel Nederland brengen vandaag om 12 uur een ode aan Joost Klein. Zij roepen op om Europapa van Joost Klein te spelen op…
Lees meerVolgens directeur van het debatcentrum De Balie Yoeri Albrecht is de traditioneel lage opkomst bij de Europese verkiezingen de schuld van Nederlandse politici. “Als iets…
Lees meer