Onbegrip over keuze Woord van het Jaar: 'Bij mij was het sneeuwvlokjesmentaliteit'

Hallucineren is gekozen tot het Van Dale Woord van het Jaar 2025. Hallucineren is geen nieuw woord, maar weerspiegelt een bepaalde trend in het afgelopen jaar, zegt hoofdredacteur Ton den Boon van De Dikke Van Dale. Hij doelt op het gebruik van chatbots als ChatGPT en Gemini, die gebruikmaken van generatieve taalmodellen. "We hebben gezien dat kunstmatige intelligentie (AI) is doorgedrongen tot in de diepste vezels van de samenleving."

Schrijver Kluun vindt de keuze voor het woord hallucineren saai, maar een begrijpelijke. "Het was niet het eerste woord dat in me opkwam. Mijn woord van het jaar werd uitgesproken in Oogappels, het woord sneeuwvlokjesmentaliteit. Om de generatie gen-Z te duiden."

WNL-verslaggever Tessa van Viegen noemt de keuze voor het woord hallucineren in Goedemorgen Nederland "krankzinnig". Ze had zelf voor 'dubbeldemissionair' gekozen. "Dat is zeker het politieke woord van het jaar."

Nieuwe betekenis

Eerder dit jaar werd er een nieuwe betekenis toegevoegd aan het woord hallucineren in de Van Dale: "hallucineren (gezegd van generatieve taalmodellen): informatie verstrekken die niet op (betrouwbare) data gebaseerd is en die daarom onnauwkeurig of volstrekt onjuist is". Het woord werd in het afgelopen jaar gangbaar "dankzij de brede inburgering van AI-toepassingen", aldus Van Dale.

Woorden als swaffelen en selfie gingen hallucineren voor. "En polarisatie was natuurlijk ook geen nieuw woord, maar het kreeg nieuwe betekenis", aldus Kluun. Hallucineren kreeg dat ook. "Je zoekt iets op, of je krijgt tegenwoordig automatisch op Google antwoord van AI, wat niet helemaal of gewoon niet blijkt te kloppen. Het is niet betrouwbaar."

Hoofdredacteur Den Boon ziet de opkomst van AI ook op andere manieren de taal beïnvloeden. "Bestaande woorden krijgen door AI een nieuwe betekenis", legt hij uit. "Denk aan trainen: vroeger trainde je de hond of soldaten, tegenwoordig kun je ook taalmodellen trainen". Ook ziet Van Dale veel nieuwe samenstellingen met het woord AI.

Redactie koos woord zelf

De redactie van Van Dale koos het Woord van het Jaar dit keer zelf, zonder verkiezing, nadat de verkiezing vorig jaar werd gekaapt door verschillende actiegroepen die opriepen al dan niet te stemmen op bepaalde woorden. "We merken dat het door sociale media bijna niet meer mogelijk is om een eerlijke verkiezing te houden", aldus Den Boon.

De afgelopen jaren werden tot Van Dale Woord van het Jaar gekozen: polarisatie (2024), graaiflatie (2023), klimaatklever (2022), prikspijt (2021), anderhalvemetersamenleving (2020) en boomer (2019).