Durft een kabinet zonder breed draagvlak wel moeilijke keuzes te maken? 'Partijen zijn afstraffing PvdA niet vergeten'
D66 en CDA willen naar eigen zeggen moeilijke keuzes maken voor de toekomst van Nederland, maar dat wordt niet eenvoudig in een kabinet zonder breed draagvlak. Daarvoor waarschuwt Nora van Elferen, partner bij het lobbykantoor EPPA. "De geschiedenis leert dat je bij de volgende genadeloos wordt afgestraft als je tegen je eigen achterban ingaat. Kijk bijvoorbeeld naar de PvdA die Nederland samen met de VVD heeft gered van de financiële crisis", zegt ze in WNL Haagse Lobby op NPO Radio 1.
"Door de verkiezingsuitslag is keuzes maken ontzettend moeilijk geweest in de afgelopen tijd. We kunnen dat individuele partijen wel kwalijk nemen, maar die hebben ook te maken met meerder- en minderheden die Nederland heeft bepaald", aldus de EPPA-partner.
Van Elferen werkt samen met verschillende maatschappelijke organisaties die hun belangen aan de politiek willen overbrengen. Lobbyend Nederland zit tijdens het formatieproces maar al te graag in Den Haag aan de koffie. "Elke sector heeft een paar scenario's klaarliggen: dit willen we, dit willen we absoluut niet en hier gaan we vanuit. Als er een keuze wordt gemaakt, gaat het los met de lobby. Ik vind het een wezenlijk onderdeel van de democratie."
In de oren geknoopt
Het is aan het kabinet om af te wegen waar ze wel en niet in mee willen gaan. Van Elferen: "Maar het is moeilijk om keuzes te maken als een kabinet geen draagvlak heeft. De geschiedenis leert ook dat partijen die tegen het directe belang van hun achterban in durven gaan, genadeloos afgestraft worden door de kiezer. Bijvoorbeeld de PvdA, die Nederland met de VVD toch heeft gered van de financiële crisis. Ook D66 is twee keer afgestraft. Het is een boodschap die elke partij zich heel erg in de oren heeft geknoopt."
Fracties kijken dus wel uit voordat ze een controversiële beslissing nemen. "En waarom zou GroenLinks-PvdA nu een kabinet in het zadel houden waar ze geen deel van uitmaken? Ze weten dat ze bij volgende verkiezingen - die met een minderheidskabinet misschien wel sneller komen dan gedacht - genadeloos worden afgestraft. Kun je de instabiliteit die daaruit volgt wel in de schoenen van die partij schuiven?"
Positief over zeventien kantjes
Kees Vendrik, voormalig GroenLinks-Kamerlid en voorzitter van het Nationaal Klimaat Platform, hoopt dat lobbyende maatschappelijke partijen op de koffie bij Jetten en Bontenbal goed duidelijk hebben kunnen maken wat er speelt in Nederland. "Het is voor partijleiders zinvol om dit twee weken aan je voorbij te zien trekken. Hopelijk heeft de inbreng van de maatschappelijke partijen geholpen bij het schrijven van zeventien kantjes."
Vendrik merkt dat organisaties positief gestemd zijn over het document van D66 en CDA. "Omdat veel partijen zich erin herkennen. Dat is een goed signaal. Dit land heeft behoefte aan verbinding."