Oud-topambtenaar: Duitsland, Frankrijk en Verenigd Koninkrijk moeten voortouw nemen voor Europese veiligheid

Oud-topambtenaar en ambassadeur Ed Kronenburg vindt dat Duitsland, het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk het initiatief moeten nemen voor een Europese veiligheidsmacht. Hij waarschuwt dat de oude wereldorde voorgoed voorbij is. "Het is heel duidelijk het recht van de sterkste op dit moment."

Kronenburg deed zijn uitspraken vlak nadat bekend werd dat de Oekraïense president Volodymyr Zelensky voorstellen naar de Verenigde Staten heeft gestuurd over het afstaan van grondgebied aan Rusland, een belangrijk onderdeel van het 28-puntenplan van de Amerikaanse president Donald Trump voor vrede in Oekraïne. Kronenburg vindt het pijnlijk om te zien dat Europese landen aan de zijlijn blijven tijdens de vredesbesprekingen.

"De vraag is welke rol Europa nog kan spelen in dit geopolitiek lastige dossier", zegt Kronenburg in het WNL-radioprogramma Sven op 1. "Het probleem blijft natuurlijk dat Europa op het gebied van geopolitiek en defensie gewoon niet met één stem kan spreken. Daar zijn we niet op ingericht. Je kan je ook afvragen of de politieke wil er wel is in de meeste landen."

'Hoeveel waarschuwingen heb je nodig?'

Binnen de NAVO gingen Europese lidstaten recent akkoord met de nieuwe NAVO-norm van vijf procent. Dat is volgens Kronenburg onvoldoende. "We weten nu al geruime tijd welke kant het op zou kunnen gaan", zegt hij over de veranderende wereldorde, "en we krijgen dagelijks meer bewijzen dat de Amerikanen zeggen: je moet echt voor jezelf gaan zorgen. Toch hebben we niet veel gedaan om dat te realiseren."

"We hebben een pauze gehad met Joe Biden, maar ondertussen is Trump weer president en duurt de oorlog in Oekraïne al vier jaar. Hoeveel waarschuwingen heb je nodig?", vraagt Kronenburg zich af. Hij pleit voor een sterkere Europese defensie. "Wat moet gebeuren, is dat in Europa een aantal landen het initiatief neemt om iets te doen waardoor we in ieder geval voor onze eigen veiligheid kunnen zorgen."

Dat kan volgens de oud-ambassadeur niet binnen de Europese Unie. "Er zijn daar landen die niet willen meewerken, zoals Hongarije, Slowakije en misschien ook Tsjechië. Er zijn ook neutrale landen. Je moet het hebben van de landen die bereid zijn om zich te verbinden als het gaat om hun eigen beveiliging."

De zogenaamde Coalition of the Willing, bestaande uit Europese landen zoals Duitsland, Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk en Nederland die Oekraïne onvoorwaardelijk steunen, vormt volgens Kronenburg geen opstap naar zo'n Europese veiligheidsmacht. "Dat blijkt uit niets, het is echt opgetuigd voor Oekraïne. Het is te gek voor woorden dat wij als Europa niet voor de eigen veiligheid van onze burgers kunnen zorgen."

"Je moet je nu afvragen: wat hebben we daar los van de NAVO-norm nog nodig? Er zijn nog heel veel zaken die Europa nog niet heeft. En de tijd tikt door. Je kunt wel zeggen: we moeten die spullen hebben in 2030 of 2035, maar Poetin gaat niet zitten wachten tot wij klaar zijn." De Russische leider zegt geen plannen te hebben om andere Europese landen binnen te vallen. "Wie gelooft hem? Je moet je er niets van aantrekken, je moet je eigen plan trekken."

Sven op 1 gemist? Luister deze uitzending nu terug als podcast. De tekst gaat hieronder verder.

Ondertussen dreigt Trump The Supreme Allied Commander Europe (SACEUR), de militaire opperbevelhebber van alle NAVO-operaties in Europa die altijd een Amerikaan is, uit Amerikaanse handen te geven. Kronenburg denkt niet dat dit de komende jaren zal gebeuren, maar zegt: "Ik zie dit als een extra stap op weg naar de uitgang. In Amerika is het makkelijk om te zeggen 'zorg maar voor jezelf' als het niet een Amerikaan is die leiding geeft aan het geheel."

Nieuwe wereldorde

Volgens Kronenburg is de wereldorde die wij kennen ten grave gedragen. Hij ziet dat naast de VS, China en Rusland vrijwel niemand meer mag meepraten. "Het is heel duidelijk het recht van de sterkste op dit moment. De orde zoals we die heel lang hebben gekend, komt niet meer terug. We zijn op dat punt aanbeland."

Hij roept op: "We hebben Duitsland, Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk nodig om toch iets aan onze eigen veiligheid te gaan doen. Dat moet je nu voorbereiden. Politiek zouden we al heel ver zijn als de Franse, Duitsers en Britten hier initiatief voor zouden nemen en zouden zeggen: wat er ook gebeurt, wij zijn bereid om dingen gezamenlijk te doen."

Kronenburg waarschuwt tot slot dat dit geen eenvoudige opgave is, mede vanwege de opkomst van anti-Europese partijen in deze landen. "Dat maakt heel veel uit."